‘Zoektocht naar zwarte vermogens op Belgische bankrekeningen is struikroverij’

Het Rekenhof stelt dat slechts gedeeltelijk geregulariseerde zwarte kapitalen op Belgische bankrekeningen moeten worden gerecupereerd door de fiscus. Volgens fiscalisten maakt de regering zich in dat geval schuldig aan woordbreuk.

“Struikroverij”, noemt fiscaal advocaat Anton van Zantbeek (Rivus) het streefdoel om de zwarte kapitalen te recupereren, die naar Belgische bankrekeningen werden gerepatrieerd na een gedeeltelijke fiscale regularisatie. “De Belgische overheid geeft eerste de indruk dat de fiscale regularisatie immuniteit geeft voor zwarte vermogens om ze nadien toch aan te pakken. Dat gaat in tegen de principes van de rechtsstaat.”

Eerder deze week maakte het Rekenhof bekend dat er naar schatting 42 miljard euro aan zwarte kapitalen staat geparkeerd op Belgische bankrekeningen na een onvolledige fiscale regularisatie. Groen en sp.a roepen de regering op om dat zwart geld fiscaal te recupereren, eventueel via een strengere screening van de bankrekeningen door de Nationale Bank. Minister van Financiën Vincent Van Peteghem (CD&V) wil dat de parketten er werk van maken via de witwaswetgeving. Het aanhouden van zwarte vermogens zou immers een permanent misdrijf zijn, dat niet verjaard is.

Het Rekenhof stelt vast dat tijdens de derde regularisatieperiode in 2013 1549 dossiers werden ingediend met de vraag om de zwarte inkomsten én het onderliggende zwarte kapitaal te regulariseren. In 5095 dossiers werden enkel de zwarte inkomsten geregulariseerd en werd het zwarte kapitaal zonder meer gerepatrieerd naar een Belgische bankrekening. Het Rekenhof schat het totaalbedrag van niet geregulariseerde zwarte kapitalen op 42 miljard euro. Steven Vanden Berghe, voorzitter Dienst Voorafgaande Beslissingen in fiscale zaken (de ‘rulingcommissie’), schat dat bedrag op 50 miljard, zoals Trends al eerder schreef.

Witwaswetgeving

Jan Tuerlinckx (Tuerlinckx Tax Lawyers) wijst erop dat de verstrenging van de strafwet of fiscale regels enkel geldt voor de toekomst. “Tot 2013 gold er een immuniteit voor vermogens die werden gerepatrieerd en werden enkel de fiscaal niet verjaarde inkomsten geregulariseerd”, stelt hij. “Bij de bespreking van de eerste ‘eenmalige bevrijdende belastingaangifte’ in de Kamer verklaarden eminente experts-fiscalisten zelfs uitdrukkelijk dat de fiscus enkel die inkomsten mocht bekijken. Het was niet eens mogelijk om zwarte sommen te regulariseren.”

Volgens deze redenering zouden enkel de zwarte fortuinen die na 2013 worden gecreëerd, kunnen worden aangepakt via de witwaswetgeving. Tuerlinckx: “Deze omweg is trouwens niet eens nodig voor zwarte sommen die na 2014 werden gecreëerd. Die kunnen via de gewone fiscale wet worden aangepakt.” Fiscale fraude verjaart immers na zeven jaar.

“Wat verwacht men nu eigenlijk?” vraagt van Zantbeek zich af. “Dat de parketten vervolgen voor eventueel fraude uit een ver verleden, die al lang verjaard is? Het gaat hier om duizenden dossiers. Het gerecht heeft echt wel andere prioriteiten.”

Deze interpretatie van de witwaswetgeving is op drijfzand gebouwd, meent Tuerlinckx. “Er is tot op vandaag juridisch heel wat twijfel over de toepassing van de witwasregels op zwarte fortuinen uit een ver verleden, zodat de belastingplichtige er terecht mocht van uitgaan dat het gerecht al dan niet vermeende inbreuken op de witwaswet niet zou beteugelen. Volgens het Europees recht mag het gerecht bij gebrek aan een daadwerkelijk vervolgingsbeleid tegenover bepaalde misdrijven, niet het geweer van schouder veranderen en burgers plots wel bestraffen voor die inbreuken.”

Fiscaal knipperlicht

Het Rekenhof suggereert de witwaswetgeving aan te passen, zodat de banken deze sommen melden aan de witwascel. “De banken spelen hun rol als fiscaal knipperlicht al volop”, stelt van Zantbeeck. “Mensen worden richting fiscus gedreven om zwarte sommen uit een ver verleden aan te geven. Mijn cliënten hebben meer schrik voor de bankier, dan voor het parket. Dat is best wel straf, want de bankiers met de hoogste principes vandaag, stonden vroeger op de eerste rij met fiscale constructies via exotische offshorevennootschappen.”