Zoek de bank die bij u past: een vergelijking van de kosten bij Belgische banken

Enkele banken rekenen sinds 1 januari meer aan voor hun diensten. Wie die kosten goed in de gaten houdt, kan geld besparen. Waar moet u op letten?

De meeste banken hebben hun tarieven aan het begin van dit jaar ongemoeid gelaten. “Wel hebben zes banken op 1 januari een aantal tarieven verhoogd. Het gaat om BNP Paribas Fortis, zijn dochters Hello Bank en bpost bank, ING, AXA Bank en Bank Nagelmackers”, weet Wouter Vanderheere, managing director en medeoprichter van de vergelijkingswebsite TopCompare.be, die de tarievenlijsten nauw in de gaten houdt. Vorige week kwam in dat lijstje Deutsche Bank bij, die haar gratis zichtrekening DB E-Account betalend maakte.

Vanderheere ziet een paar zaken terugkomen in die tariefwijzigingen. “Vooral manuele verrichtingen en verrichtingen die nog op papier gebeuren, werden duurder.” Het gaat dan over overschrijvingen op papier, cheques en het afhalen van geld aan het loket. Ook cash uit de muur halen met een debet- of kredietkaart is hier en daar duurder geworden.

Enkele banken hebben het jaarlijkse forfait voor kaarten opgetrokken. Bij een ING Lion Account bijvoorbeeld kregen twee titularishouders tot voor kort twee debetkaarten gratis. Sinds 1 januari rekent ING een jaarlijks forfait van 10 euro aan als er een tweede titularis voor de rekening is. Klanten die een extra debetkaart willen, betalen bij bpost bank vanaf dit jaar 15 in plaats van 12 euro. Daarnaast zijn ook een aantal eenmalige kosten opvallend verhoogd. De transfer van effecten naar een andere bank of de opmaak van een dossier voor nalatenschappen werden bijvoorbeeld fluks duurder bij BNP Paribas Fortis.

We hebben uitgezocht welke banken de goedkoopste zijn voor welke verrichtingen, rekening houdend met alle tariefwijzigingen op 1 januari. Met een minimale inspanning kunt u veel geld uitsparen.

Betaal niet voor diensten die u niet gebruikt

• Tariefverhogingen

Een collega betaalde de voorbije jaren zonder nadenken 6,25 euro per maand voor het Premium Pack van BNP Paribas Fortis, zonder dat hij goed weet welke diensten hij daarvoor precies krijgt. Hij is zich niet eens bewust van de prijsstijging met 12 procent tot 7 euro, die de bank op 1 januari voor dat dienstenpakket heeft doorgevoerd.

BNP Paribas Fortis heeft als enige grootbank geen gratis zichtrekening in zijn gamma, behalve het Welcome Pack en de Hello4You-rekening die enkel voor jongeren beschikbaar zijn. De gewone zichtrekening is de goedkoopste rekening voor volwassenen in het aanbod van de grootbank. Die kost 1,25 euro per maand en is een rekening zonder kaart en diensten. Anders dan aan het Premium Pack zijn aan die gewone zichtrekening geen twee gratis debetkaarten (tweemaal 1,2 euro per maand) verbonden, geen MasterCard Gold (4,25 euro per maand) met een reisannulatieverzekering en aankoopgarantie, en geen rekeningverzekering (4,25 euro per jaar, inclusief belasting) waardoor na een overlijden door een ongeval een bedrag wordt uitgekeerd gelijk aan het bedrag dat op de rekening staat, met een minimum van 2500 euro en een maximum van 50.000 euro.

Er is ook geen vervanging van verloren kaarten inbegrepen (8 euro per keer) in de gewone zichtrekening. BNP Paribas Fortis rekent 10 cent aan voor elke keer dat een klant zonder pack geld opvraagt aan een automaat die niet van BNP Paribas Fortis is. “De klanten zonder pack zijn een minderheid”, zegt een woordvoerster van de bank. “De meerderheid van de klanten betaalt niet voor de geldopname bij een andere bank.”

Ze laat verder weten dat de klanten een maandelijkse bijdrage van 7 euro terugkrijgen op hun rekening als ze bijvoorbeeld twaalf keer aanloggen in de Easy Banking-app, twaalf betalingen doen met hun MasterCard Gold, of 960 euro storten voor pensioensparen. De klanten kunnen zo 100 procent van hun bijdragen terugverdienen. “Aan een Premium Pack kunnen drie zichtrekeningen worden gekoppeld, bijvoorbeeld voor persoon A, voor persoon B en een gemeenschappelijke rekening voor A en B”, voegt de woordvoerster toe.

“Een pack is bijna altijd goedkoper dan alle onderliggende producten. Zo’n pack kan interessant zijn op voorwaarde dat je de meeste van die producten ook daadwerkelijk gebruikt”, zegt Vanderheere. “Het premiumpack of het duurste pack van de bank is meestal een oplossing op de maat van koppels en gezinnen, en dus niet geschikt voor alleenstaanden, die maar één bank- en kredietkaart per rekening nodig hebben. Een rekeningverzekering belooft de nabestaanden een mooie vergoeding tegen een lage kostprijs, maar enkel na een overlijden door een ongeval. De vergoeding staat in verhouding tot het saldo op de zichtrekening, dat normaal laag is. En tussen de verzekeringen die aan kredietkaarten verbonden zijn, zijn er grote verschillen in dekkingen en waarborgen.”

Het is onbegonnen werk de voordelen van alle betalende zichtrekeningen op de Belgische markt uit te pluizen en te vergelijken. Ieder voor zich kan dus het beste eens controleren welke betalende diensten hij daadwerkelijk gebruikt, en of zo’n pack de moeite loont.

• Tariefverlagingen

Het valt Vanderheere op dat één bank, Crelan, een aantal diensten en producten goedkoper heeft gemaakt. De coöperanten van Crelan betalen voortaan 1 tot 2 euro minder per maand voor de packs die een zichtrekening met een of meer kaarten en een aantal bijkomende diensten omvatten. Het goedkoopste pack, Crelan Economy, kost zonder korting 4 euro per maand en mét korting 3 euro per maand. Voor jongeren tot 24 jaar is het Economy Pack gratis. Vorig jaar was dat enkel het geval voor jongeren tot 23 jaar.

“Het gaat niet enkel om kortingen die worden ingevoerd voor de coöperanten van de bank, maar ook om een aantal tariefverlagingen die voor alle klanten gelden”, voegt Vanderheere toe. Zo daalt de jaarlijkse bijdrage voor elke extra debetkaart die nog niet inbegrepen is in een pack van 18 naar 12 euro, en de jaarlijkse bijdrage voor een Visa Gold-kaart gaat van 48 naar 36 euro. De kostprijs voor een Visa Classic blijft wel gewoon behouden op 24 euro per jaar.

Het is uitzonderlijk dat banken kosten laten zakken, want door de lage rente staat hun winstgevendheid al enkele jaren onder druk. Tegenover die tariefverlagingen staat dat de basisrente op het Crelan Direct-spaarboekje bij de start van het nieuwe jaar van 0,05 naar 0,01 procent is gezakt. Voor twee andere spaarrekeningen van Crelan gaat 0,05 procentpunt af van de getrouwheidspremie, die pas verworven is na twaalf maanden. Minder kosten dus bij Crelan in 2019, maar ook minder rendement voor spaargeld.

Wij concentreren ons hieronder vooral op de gratis zichtrekeningen. Zelfs als het loon van de klant op een rekening bij een bepaalde bank moet worden gestort, als voorwaarde voor een hypotheeklening bijvoorbeeld, is het altijd mogelijk een tweede zichtrekening te openen bij een andere bank.

Een zichtrekening kan ook gratis zijn

In ons land heeft iedereen recht op minstens één zichtrekening met een debetkaart, waarmee hij betalingen kan doen en geld kan opnemen, voor zover er geld op de rekening staat. Door de wet op de basisbankdienst mogen de banken aan een klant niet zomaar weigeren een zichtrekening te openen. Ze mogen dat enkel onder strikte voorwaarden, zoals een veroordeling van de klant voor oplichting of fraude.

Voor de basisbankdienst mogen de banken in 2019 volgens de wet maximaal 16,20 euro per jaar aanrekenen. Bij de tariefverhogingen van bpost bank op 1 januari zat ook een hoger tarief van 15,76 in plaats van 14,96 euro voor de basisbankdienst. In ruil voor de tariefverhoging is bij die basisbankdienst vanaf 2019 een debetkaart en toegang tot internetbankieren inbegrepen.

KBC en BNP Paribas Fortis rekenen 1 euro per maand aan voor de basisbankdienst, of 12 euro per jaar. Bij de andere grootbanken Belfius en ING tikken de beheerskosten aan tot 15,12 en 15,17 euro per jaar. Ook kleinere banken zoals Crelan en Beobank vragen respectievelijk 15 en 15,36 euro per jaar voor hun basisdienst. Daarin zijn een debetkaart, minstens 36 verrichtingen per jaar en de rekeningafschriften inbegrepen.

Waarom zou iemand betalen voor een zichtrekening? Bij Keytrade Bank krijgt de klant zelfs 5 cent per bankverrichting met de gratis zichtrekening Keypack. Hij kan zo maximaal 2500 euro per jaar bij elkaar sprokkelen met transacties. Ook de kredietkaart is gratis bij Keytrade Bank, zolang de klant er meer dan twaalf betalingen per jaar mee doet. Wie nog voor 27 januari een gratis zichtrekening opent bij Hello Bank, krijgt 50 euro cadeau. Een klant hoeft zijn bank echt niet te betalen om een zichtrekening te openen als er banken bereid zijn daarvoor te betalen.

Niet enkel de internetbanken bieden gratis zichtrekeningen aan. Ook Argenta heeft met Giro + een zichtrekening met debet- en kredietkaart in huis, waar geen kosten aan verbonden zijn. Europabank heeft een gratis zichtrekening met het Eco-pakket, eveneens inclusief kredietkaart en debetkaart. Bij Deutsche Bank is de gratis zichtrekening DB E-account sinds kort enkel nog gratis voor wie meer dan 10.000 euro bij de bank heeft staan, elk kwartaal minstens één belegging doet, jonger dan 25 jaar is of DB Personal- of Private Banking-klant is. Andere klanten betalen 32 euro per jaar voor die zichtrekening met kredietkaart.

Ook AXA Bank, Belfius, Banca Monte Paschi Belgio, Beobank, bpost bank, Crelan en ING hebben een gratis alternatief in hun aanbod van zichtrekeningen, maar voor een kredietkaart moet de klant bij die banken wel bijbetalen. Bij de gratis KBC Basisrekening is zelfs helemaal geen kredietkaart mogelijk. Volgens de website van KBC kost de goedkoopste kredietkaart 1 euro per maand, maar de klant moet er dan wel een pakket met de KBC-Plusrekening van 2 euro per maand bijnemen. In totaal komt dat neer op 36 euro per jaar.

Als de zichtrekening gratis is, gaat het meestal om zichtrekeningen die de klant via het internet moet beheren. Dat is in ieder geval zo bij de iRekening van Crelan, de Pulse-rekening van Belfius en de St@rt2bank van AXA Bank.

Alles regelen via het internet

Voor wie graag alles via het internet regelt, vindt Vanderheere dat Keytrade Bank en Hello Bank erbovenuit steken. “Het zijn de enige internetbanken met een vrij volledig gamma voor bankzaken. N26, een nieuwe speler op de markt, heeft bijvoorbeeld enkel een zichtrekening met kredietkaart, maar geen spaarrekening. Keytrade Bank en Hello Bank bieden ook de mogelijkheid een woonkrediet online aan te vragen. Voor wie nog geen 28 jaar is, zijn ook veel diensten van Hello Bank gratis.” Voor oudere klanten is Keytrade Bank vaak de goedkoopste optie.

Vanderheere merkt op dat N26 vooral interessant kan zijn voor mensen die veel reizen en bijvoorbeeld vaak geld opnemen in het buitenland. “Met de Black-kaart liggen de transactiekosten en de wisselkoersmarges meestal lager dan bij de klassieke banken. Er is een veelomvattende reisverzekering voor medische kosten en een vertraagde vlucht en bagage. Ook producten die zijn gekocht via de Black-kaart en die gestolen of beschadigd raken, zijn gedekt. Zelfs een gestolen telefoon, wat andere banken vaak uitsluiten.”

Langsgaan in het bankkantoor kost geld

AXA Bank maakte het begin dit jaar duurder om papieren rekeninguittreksels dagelijks naar huis op te sturen. Boven op de verzendkosten komt een vaste kostprijs van 25 euro, tegenover 17 euro vorig jaar. Voor wie de briefwisseling via het kantoor laat verlopen, stijgt de kostprijs eveneens van 29 naar 50 euro. Voor wie graag zijn transacties en saldo op papier controleert, zijn er goedkopere banken.

Bij Argenta bijvoorbeeld is de briefwisseling via het kantoor nog altijd gratis. Om de rekeninguittreksels thuis te laten aankomen, betaalt de klant enkel de verzendkosten. Voor wie graag zijn zaakjes regelt in een bankkantoor, is Argenta geen slechte bank. Vanderheere gaat nog een stap verder. “Argenta blinkt daarin uit. Het is bij mijn weten de enige bank waar alle manuele verrichtingen nog gratis zijn. Het past ook bij het doelpubliek. De bank heeft minder digital natives onder haar klanten.”

De middelgrote bank rekent geen kosten aan voor een overschrijving op papier, of om een cheque te innen of geld te storten of af te halen aan het loket. Bijna alle andere banken vragen hun klanten een vergoeding om die verrichtingen uit te voeren. Vanderheere noemt ING, dat van de digitalisering een speerpunt heeft gemaakt, een van de minst interessante banken voor mensen die liever niet alle verrichtingen via onlinebanking doen.

Geld uit de muur is niet altijd gratis

• Debetkaart

Enkel de vier grootbanken en bpost bank durven het voorlopig aan bepaalde klanten te laten betalen als ze geld uit de muur halen via een automaat van een andere bank in eigen land. ING was de laatste grote speler die daarvoor niets aanrekende. Op 1 januari maakte ook ING daar een eind aan.

Voortaan betalen klanten met een ING Lion Account, de gratis zichtrekening van de bank, 0,50 euro telkens als ze geld opnemen aan een automaat van een andere bank. Wouter Vanderheere: “Vooral banken met een groot kantoren- en automatennetwerk kunnen hun klanten die kosten opleggen.”

Enkel Belfius rekent voor de houders van een Classic-zichtrekening evenveel als ING aan per geldopname aan een niet-Belfius-automaat. Die Classic-zichtrekening van Belfius kost 1,24 euro per maand en wordt volgens de woordvoerder “bijna niet meer gebruikt”. Met de KBC-Basisrekening betalen klanten 20 cent per opname aan een automaat van een andere bank. Bij een gewone zichtrekening van BNP Paribas Fortis is dat zoals eerder gezegd 10 cent en bij een Rekening@bpostbank en Postchequerekening is dat 20 cent.

• kredietkaart

Een kredietkaart kan interessant zijn om aankopen te doen, maar een geldopname met een kredietkaart is in België nooit interessant. BNP Paribas Fortis heeft de kosten voor zo’n opname nog eens verhoogd op 1 januari. Bij de grootste bank van het land kost dat voortaan 6 euro in plaats van 5 euro, plus 1 procent van het bedrag dat de klant afhaalt met Visa of MasterCard. Daarmee is BNP Paribas Fortis, samen met zijn dochterbanken Hello Bank en Fintro, duurder dan de andere banken.

AXA Bank rekent 6 euro en bpost bank 5,5 euro aan voor elke geldopname met een kredietkaart, maar de banken houden daarbovenop geen percentage meer in op het afgehaalde bedrag. Bpost bank kondigt in haar tarievenlijst aan dat die vaste kosten vanaf 1 februari stijgen naar 6,5 euro per geldopneming.

Sommige banken rekenen vaste kosten aan, andere banken vaste kosten plus een percentage van het opgenomen bedrag. Nog andere banken rekenen een percentage aan, met een minimale kostprijs. Of de klant meer of minder betaalt met een van beide rekenformules, hangt af van het bedrag. Vast staat dat het beter is geen geld uit de muur te halen met een kredietkaart, het is beter daar de debetkaart voor te gebruiken.

Hoeveel kost het om geen klant meer te zijn?

Voor de banken is een hypotheeklening vaak een manier om klanten aan zich te binden. Minister van Consumentenzaken Kris Peeters (CD&V) plafonneerde vorig jaar de dossierkosten op vervroegde terugbetalingen en herfinancieringen van woonkredieten tot 500 euro. Hij nam die maatregel, nadat enkele banken die kosten stevig hadden opgetrokken. Die banken maakten het zo minder lucratief voor klanten om voor de goedkoopste herfinanciering van hun woonkrediet te gaan shoppen bij andere banken. De wetgever beperkt al langer de zogenoemde wederbeleggingsvergoeding die de banken bij een herfinanciering mogen aanrekenen tot maximaal drie maanden rente.

Een andere manier om te verhinderen dat klanten vertrekken, is hoge kosten aanrekenen op de transfers van effecten naar een andere bank. Voor de 1,5 miljoen pensioenspaarders met een fonds – én voor alle andere beleggers – zijn die kosten een drempel. BNP Paribas Fortis verdubbelde het bedrag per lijn op de effectenrekening sinds 1 januari van 75 tot 150 euro. De bank staat daarmee bovenaan in de rangschikking van de hoogste transferkosten.

Gelukkig zijn er ook regelmatig banken die een deel van de transferkosten terugbetalen. Bij Deutsche Bank loopt een promotieactie, waarbij de bank de transferkosten voor allerlei effecten terugbetaalt en de overgedragen beleggingsfondsen een premie van 2 procent op het overgedragen bedrag opleveren, met een maximum van 10.000 euro. Die promotie loopt nog tot eind maart.

Deutsche Bank heeft aangekondigd dat de klanten die bij de bank willen vertrekken meer moeten betalen. In haar tarievenlijst staat dat de kosten voor een effectentransfer op 10 februari stijgen van 49 naar 60 euro per lijn.

De kosten bij een overlijden

De meeste mensen hebben lessen getrokken uit de bankencrisis en hun geld en beleggingen verspreid over verschillende banken. Er zijn oudere en vermogende mensen die bij meer dan tien banken klant zijn. Als zo iemand overlijdt, moeten de erfgenamen bij al die banken een dossier voor de nalatenschap laten opmaken. Dat houdt in dat de erfgenamen moeten weten bij welke banken hun ouders klant zijn. Het betekent ook dat de nabestaanden bij elke bank kosten voor de opmaak van zo’n dossier moeten afdragen. Die kunnen stevig aantikken. Bank de Kremer, een dochter van Bank van Breda, is een witte raaf. Het is de enige bank die geen kosten aanrekent voor de opmaak van een dossier voor de nalatenschap.

Bij de grootbank BNP Paribas Fortis was er bij de start van 2019 een opvallende tariefverhoging. De kosten voor de opmaak van het dossier voor de nalatenschap gaan maal drie tot 150 euro voor tegoeden vanaf 2500 euro. Daar kunnen nog 50 euro beheerskosten per jaar bij komen als de afhandeling van de nalatenschap langer duurt dan één jaar. Sinds de tariefverhoging is BNP Paribas Fortis een van de duurste banken voor het beheer van een nalatenschap. Fintro en bpost bank rekenden al langer 150 euro per jaar aan voor tegoeden vanaf 2500 euro. Voor tegoeden onder 2500 euro geldt een lager tarief van 50 euro per jaar.