‘Wie de beurs gebruikt als een casino, zal vlug leren dat het huis altijd wint’

Sparen is niet hetzelfde als beleggen en beleggen is niet hetzelfde als gokken. Gokken is inzetten op de korte termijn, beleggen is inzetten op de lange termijn. Dat zegt Jan Longeval, eigenaar van Kounselor Consulting bv en adjunct-professor aan de Vlerick Business School.

De lockdownmaatregelen hebben de wet van de onbedoelde gevolgen weer aan het werk gezet. De beste remedie tegen verveling is een forse dosis amusement. Sinds de uitbraak van de coronacrisis hebben miljoenen nieuwe beleggers zich op de beurs gestort. In Amerika is het handelsplatform Robinhood het meest in trek. In het eerste kwartaal van dit jaar hebben meer dan 3 miljoen beleggers er een rekening geopend.

Ook in België is het aanschuiven bij Binck Bank, Keytrade Bank en andere digitale beursplatformen. Eindelijk! De Belgische verslaving aan spaarrekeningen heeft enorme opportuniteitskosten. Spaarrekeningen genieten weliswaar van het Mirakel der Samengestelde Intresten, waarbij je rente verdient op rente. Maar wanneer de rente lager is dan de inflatie, is de uitkomst het Miraculeuze Verlies aan Koopkracht. Wie 100 euro op een spaarrekening belegt tegen 0,11 procent inclusief de getrouwheidspremie, heeft na twintig jaar 2,2 euro verdiend voor inflatie. Na inflatie – neem 1,5 procent per jaar – heeft de spaarder meer dan 30 euro verloren.

Sparen is niet hetzelfde als beleggen. Het bedrag dat je spaart, zou niet groter mogen zijn dan de som van de uitgaven die je verwacht op korte termijn en een financiële buffer tegen onheil. Alles daarboven moet je beleggen. Wie belegt op de beurs, zal genieten van het Mirakel der Samengestelde Dividenden. Wie 100 euro in aandelen belegt, heeft tegen een jaarlijkse opbrengst van 5 procent na twintig jaar 165 euro verdiend voor inflatie. Na inflatie blijft daar meer dan 130 euro van over.

De meeste nieuwe beleggers zijn jong en je kunt niet jong genoeg zijn om te beleggen. Wie gedurende veertig in plaats van twintig jaar 100 euro met een rendement van 5 procent op de beurs belegt, ziet zijn kapitaal aandikken met meer dan 600 euro voor inflatie en met 523 euro na inflatie. Jonge beleggers zijn natuurlijk onervaren. Ze storten zich op speculatieve aandelen en bespelen liever prijstrends dan fundamentele factoren. Daar komen af en toe ongelukken van, maar ze betalen zo het nodige leergeld. Beleggen is als skiën. Je kunt het nooit onder de knie krijgen zonder de berg af te dalen, waarbij je af en toe vol op je gezicht gaat.

Niet alle jonge beleggers zullen het volhouden. In Amerika is het profiel van de nieuwe Robinhood-klant hetzelfde als dat van de typische gokker. 80 percent zijn mannen tussen 25 en 34 jaar, de groep die gokt op sportwedstrijden. Het stilleggen van de sportcompetitie heeft de gokkers massaal naar de beurs gedreven. Maar wie de beurs gebruikt als een casino, zal vlug leren dat het huis altijd wint. Sparen is niet hetzelfde als beleggen en beleggen is niet hetzelfde als gokken. Gokken is inzetten op de korte termijn, beleggen is inzetten op de lange termijn. De computergestuurde handel heeft de winstkansen van de beursgokkers, de daytraders, tot nul herleid. Computergestuurde handel heeft zelfs de professionele traders in de vuurput van de grondstoffenbeurs van Chicago weggeveegd. Gedaan met rondlopen in rode en gele stofjassen, met brullen, duwen en gesticuleren. De amateur die denkt dat hij het beter kan, mag het altijd proberen. Aan naïviteit is nooit een gebrek bij jonge beleggers.

Robin Hood is populair bij jonge beleggers omdat het zich profileert als een gratis platform. Je betaalt geen makelaarsloon. Robinhood is dan ook geen echte beursmakelaar. Het voert de orders niet zelf uit. Het verpatst ze aan de hyena’s van de computerhandel, die ze misbruiken voor eigen gewin. De hyena’s storten een stuk van de winst door aan Robinhood. Robinhood werd veroordeeld tot een boete van 1,25 miljoen dollar, omdat het zijn klantenorders niet voldoende beschermt – een lachertje voor een bedrijf met een waarde van 8,3 miljard dollar. Robinhood toetert dat zijn bedrijfsmissie is “iedereen toegang te geven tot de financiële markten, niet alleen de rijken”. Weer een voorbeeld van een bedrijfsmissie die enkel in mooie woorden wordt beleden. In realiteit steelt Robinhood van de armen om te geven aan de ultrarijken. Jonge beleggers die opteren voor een ‘gratis platform’ zijn gewaarschuwd. En worden niettemin aangemoedigd om te blijven beleggen.