‘Weet waarin u passief belegt’

‘Wie passief belegt in de opkomende markten, doet er goed aan in de soep te roeren om een idee te krijgen van de ingrediënten.’ Dat zegt Jan Longeval, eigenaar van Kounselor Consulting BV en adjunct professor aan de Vlerick Business School.

Beleggers blijven massaal opteren voor passief beheer. Dat valt af te lezen uit de massale instroom in ETF’s, beursgenoteerde beleggingsfondsen die een beursindex schaduwen. De in Amerika gebaseerde ETF’s alleen al zagen een instroom van bijna 500 miljard dollar in de eerst helft van 2021, een verdubbeling in vergelijking met dezelfde periode een jaar geleden. Er zijn veel argumenten die pleiten in het voordeel van passief beheer, maar wie blindelings passief belegt, kan wel eens onaangenaam worden verrast. In passief beheer dekt de vlag niet altijd de lading. Passief beleggen in de opkomende markten is daarvan een voorbeeld.

De meeste aandelen-ETF’s gebruiken de MSCI-indexen. De meeste ETF’s die in opkomende markten beleggen, volgen de MSCI Emerging Markets Index. Beleggers opteren voor opkomende markten omdat ze er een sterke groei en navenant hoge beursprestaties in denken te vinden. Opkomende markten spreken tot de verbeelding. Wie belegt in exotische oorden, krijgt het gevoel in de sporen van Marco Polo te treden, op zoek naar de schat van Ali Baba(.com). Wie onder de motorkap van de MSCI Emerging Markets Index kijkt, ziet alleszins dat laatste bevestigd. Eind juni vertegenwoordigden Chinese aandelen 37,5 procent van die index. Taiwan, dat binnenkort Hongkong achterna dreigt te gaan als onwillige Chinese bruid, is goed voor 14 procent. China en zijn ‘opstandige provincie’ Taiwan maken dus meer dan de helft van de index uit. Zuid-Korea heeft een gewicht van meer dan 13 procent en India van 10 procent.

Wie passief belegt in de opkomende markten, neemt vooral de Orient Express. Andere opkomende landen, met uitzondering van Brazilië (5%), stellen nauwelijks iets voor in de index. Er is niets mis met beleggen in Taiwan en Zuid-Korea, maar je kunt je afvragen waarom MSCI die landen nog altijd als opkomende landen beschouwt. Het bbp per hoofd van de Taiwanese bevolking is hoger dan dat van bijvoorbeeld de Duitse en de Belgische bevolking, en het Zuid-Koreaanse is hoger dan het Japanse en het Britse. Echte opkomende landen zoals Vietnam vind je zelfs helemaal niet terug in de MSCI Emerging Markets Index. Ze staan geparkeerd in de MSCI Frontier Markets Index, waarin je bizar genoeg ook IJsland aantreft. Het bbp per hoofd van de bevolking van IJsland bedraagt het dubbele van Griekenland, dat niettemin deel uitmaakt van de MSCI-index van de ontwikkelde markten. Wie passief belegt in de opkomende markten, doet er dus goed aan in de soep te roeren om een idee te krijgen van de ingrediënten.

De voorbije maanden hebben beleggers massaal de weg gevonden naar de opkomende markten. In vermogensbeheer volgt het aanbod de vraag. Er zijn inmiddels meer dan 1600 ETF’s die in opkomende markten beleggen. Beleggers die blindelings zo’n ETF kopen, zetten de facto massaal in op China. En net daar doemen onheilswolken op. In China zakken de kapitalistische maskers van de Communistische Partij steeds verder af. De private markt wordt er enkel gedoogd als ze zich onderwerpt aan de overheidsagenda. Jack Ma, de oprichter van Alibaba, die het waagde de overheid te tarten, mocht eind 2020 de beursintroductie van Ant Group inslikken. Meer recent stuurde de Chinese overheid de Amerikaanse beursintroductie van Didi, het Chinese Uber, de mist in. Het verleden heeft uitgewezen dat superieure economische groei geen garantie is voor superieure beursreturns. Niet de grote gereglementeerde bedrijven gedijen het best in totalitaire regimes, maar de meer discrete lokale bedrijven die de corruptie van de lokale overheid benutten. De eerste staan op de beurs, de tweede niet. En wie roert in de Chinese soep, zal er niet veel wijzer van worden. De Chinese overheid weigert Chinese ondernemingen te onderwerpen aan buitenlandse audits.