Nu blijkt dat de brexit weinig schade aanricht, gaan er stemmen op dat de economie zonder steunwielen kan. Het optimisme kan op bijval rekenen, maar de meeste economen houden nog een slag om de arm. “De vraag is of de groei nu wel zal doorzetten.”
“Heeft de wereldeconomie eindelijk escape velocity bereikt?” Met die uitdagende vraag boven een blog op de website van de Britse zakenkrant Financial Times opende Gavin Davies een nieuwe woordenstrijd onder economen. Escape velocity betekent dat de wereldeconomie voldoende vaart gewonnen heeft om op snelheid te blijven draaien zonder de steun van monetaire of andere stimulusmaatregelen.
Wie de jongste maanden de financiële en economische berichtgeving gevolgd heeft, is wellicht verbaasd dat het idee niet meteen in de prullenmand belandt. Sinds China vorige zomer de lont aan het kruitvat stak, leek de wereld wel permanent met een recessie te flirten. De vraag was enkel wie of wat de economie nog een finaal duwtje richting neergang zou geven: de Chinese groeivertraging, de teleurstellende Amerikaanse economie, de instorting van de grondstofprijzen of de brexit?
Davies gooit het debat nu om. De voormalige economische adviseur van de Britse regering sluit zelfs niet uit dat de wereldeconomie binnenkort de steunwielen kan afgooien. Hij wijst op de betere cijfers uit China en de Verenigde Staten, de verbeterde vooruitzichten voor Brazilië en Rusland en de beperkte impact van de brexit op de eurozone. De vermogensbeheereder geeft toe dat zijn optimisme mogelijk voorbarig is, maar hij besluit dat “de recente verbetering in de economische data alleszins niet aansluiten bij het wijdverspreide pessimisme over de groei van de wereldeconomie begin dit jaar”.
Doorzetten
Peter Vanden Houte, de hoofdeconoom van ING België, blijft voorzichtig als het gaat over zo’n zelfvoedend herstel. “De voorbije jaren zagen we al geregeld een heropflakkering, maar we bleven telkens kwetsbaar voor externe schokken. De vraag is of de groei nu wel zal doorzetten.”
Volgens Bart Van Craeynest, hoofdeconoom bij Econopolis, zijn er nog te veel onbekenden. Zo dalen de olie- en grondstoffenprijzen de jongste weken opnieuw, “wat erop wijst dat de verbetering in China niet spectaculair is”. En in de Verenigde Staten drijft de groei op de aantrekkende consumptie, maar blijven de investeringen bij de bedrijven achter, “wat weinig goeds voorspelt over de houdbaarheid van de sterkere groei”.
Pessimisme
Waar Davies wel op bijval kan rekenen, is dat er te veel pessimisme over de economische gang van zaken is. Zo toont de eurozone zich volgens Vanden Houte minder kwetsbaar voor wat er in de rest van de wereld gebeurt, met dank aan de Europese consument die zich minder makkelijk uit het lood laat slaan.
Van Craeynest bemerkt dat, alle berichten over een nieuwe recessie ten spijt, de wereldeconomie wel altijd gematigd is blijven groeien. Alleen blijft die groei wel ondermaats in vergelijking met het verleden, waardoor meer inflatie en een hogere rente uitblijven. “Er komt geen recessie, maar de groei blijft wel nog langer laag. Zo blijven we ergens schommelen tussen optimisme en ontgoocheling.”
Vertrouwen en groei
Wat is er nodig voor de wereld wél op escape velocity of ontsnappingssnelheid zal draaien? Van Craynest denkt vooral aan vertrouwen, opdat bedrijven meer zouden investeren. In theorie zouden ook overheidsinvesteringen de nodige boost kunnen geven, maar daar gelooft Van Craeynest niet echt in, omdat de schuldenlast te groot is. Met China, dat voor pijnlijke en moeizame economische hervormingen staat, en de vergrijzing _ “een probleem dat nog altijd onderschat wordt” _ kent de wereld bovendien te veel structurele problemen.
Volgens Vanden Houte is het vooral wachten op een aantal kwartalen van sterke groei op rij. “Het gevoel van crisis is gewoon nog niet verdwenen. De economie trekt al een paar jaar aan en de werkloosheid daalt, maar de groei is te laag om de indruk te wekken dat het veel beter gaat. De economie valt niet stil, maar we zouden toch eens een versnelling moeten zien.”
