Na enkele wetswijzigingen en de oprichting van het Centraal Aanspreekpunt is het Belgische bankgeheim helemaal uitgehold. Is uw geld bij de bank nog veilig voor de fiscus?
Het bankgeheim is ingeschreven in het fiscale wetboek en beschermt belastingplichtigen tegen al te nieuwsgierige fiscale ambtenaren. Een controleur kan niet zomaar gegevens over de rekeningen van een belastingplichtige opvragen bij de bank. Maar er zijn grenzen aan het bankgeheim. Bovendien werd die bescherming de voorbije jaren steeds meer uitgehold.
Het huidige bankgeheim
De wet van 14 april 2011, die van kracht is sinds 1 juli 2011, breidde die uitzonderingen op het bankgeheim uit. Sindsdien kan de fiscus het bankgeheim naast zich neerleggen in drie nieuwe gevallen.
Een of meer aanwijzingen van belastingontduiking
Vroeger moest sprake zijn van een georganiseerde belastingontduiking om het bankgeheim te kunnen opheffen. Sinds 2011 is een aanwijzing van belastingontduiking voldoende. De fraude hoeft niet bewezen te zijn, maar er moeten vermoedens in die richting bestaan. Vage veronderstellingen zijn echter niet voldoende.
Taxatie op basis van tekenen en indiciën
Als de fiscale controleur een zogenoemde taxatie op basis van tekenen en indiciën – of indiciaire taxatie – wil uitvoeren, kan hij eveneens inlichtingen opvragen bij de bank. De fiscus gebruikt die methode als een belastingplichtige er schijnbaar een hogere levensstandaard op nahoudt dan kan worden verantwoord op basis van de inkomsten die hij fiscaal heeft aangegeven.
Vraag van buitenlandse fiscus
Het bankgeheim geldt ook niet als een belastingadministratie uit een land waarmee België een overeenkomst voor de uitwisseling van bankgegevens heeft afgesloten _ of als onderdeel van de Europese Bijstandsrichtlijn _ informatie opvraagt over rekeningen die een onderdaan bij Belgische banken hebben. Zulke verzoeken worden behandeld door de Directie III/1 van de Algemene Administratie van de Fiscaliteit.
Het Centraal Aanspreekpunt
De wet van 14 april 2011 heeft aan de Nationale Bank van België ook de opdracht gegeven om een instantie op te richten dat een register van alle bankrekeningen bijhoudt, het zogenaamde Centraal Aanspreekpunt (CAP). Het CAP is operationeel sinds 1 mei. De fiscus kan bij het CAP aankloppen als hij aanwijzingen van fraude heeft.
Wat moet worden aangegeven?
Elke in België geopende bankrekening die de rekeninghouder de mogelijkheid biedt inkomsten te ontvangen, contant geld af te halen of te storten, betalingen aan anderen te doen of in opdracht van anderen geld te ontvangen, moet worden aangegeven. Het gaat dus om zichtrekeningen, termijnrekeningen, spaarrekeningen en effectenrekeningen die gekoppeld zijn aan een zichtrekening.
Als overgangsmaatregel moesten de financiële instellingen tegen 1 februari dit jaar de rekeningnummers van 2010, 2011 en 2012 van al hun klanten doorgeven aan de Nationale Bank. De rekeningnummers van 2013 zijn uiterlijk op 31 maart doorgegeven. Bankrekeningen van 2009 en vroeger hoefden niet te worden gemeld.
Alle gegevens worden acht jaar bewaard bij het CAP. Vooral het feit dat de overeenkomsten over beleggingsdiensten en -activiteiten moeten worden gemeld, kan sommige belastingplichtigen zuur opbreken. Het is niet ondenkbeeldig dat spaarders hun zwart geld hebben gerepatrieerd zonder dat fiscaal te regulariseren. Zeker voor grote vermogens wordt daarbij vaak een overeenkomst over vermogensbeheer afgesloten. Tegen 31 maart 2015 moeten de banken ook die overeenkomsten melden aan het CAP.
Wie kan inzage vragen bij het CAP?
Alleen ambtenaren van de directe belastingen kunnen een aanvraag indienen om het aanspreekpunt te raadplegen, en dat enkel bij een vermoeden van fraude. Bovendien is de toegang slechts mogelijk als de belastingplichtige niet ingaat op het verzoek van de fiscus om zijn financiële gegevens voor te leggen.
Bewaak uw privacy
U kunt als fysiek persoon of als de rechtspersoon waarvan u zaakvoerder bent, gratis een overzicht krijgen van de gegevens die op uw naam geregistreerd staan bij het CAP. U kunt daarvoor een schriftelijke aanvraag indienen, dat u gedateerd en ondertekend verstuurt naar de Nationale Bank België, Centraal Aanspreekpunt, Berlaimontlaan 14, 1000 Brussel. Merkt u dat er fouten of vergissingen zijn, dan kunt u aan uw financiële instelling vragen de gegevens recht te zetten en de wijzigingen zo vlug mogelijk door te geven aan het CAP.
Het volledige dossier leest u in Trends van deze week
