Wat zijn je rechten bij een staking?

Als je ten gevolge van een staking niet kan werken heb je veelal geen recht op loon. Als werkgever kan je op jouw beurt werknemers niet zo maar verplichten om te werken of interimkrachten inschakelen om afwezige werknemers te vervangen.

Na een woelig najaar 2014 is er een nieuwe periode van stakingen aangebroken. Wat zijn bij een staking precies je rechten als werknemer? Moet je je als werkgever er zomaar bij neerleggen dat er onvoldoende werkwilligen zijn? Kan je iets doen tegen stakingspiketten aan de ingang van je bedrijf?

Je bent werknemer

Als werknemer heb je het recht om te staken. Je werkgever kan je dat niet verbieden. Je hebt geen recht op loon als je mee staakt. Ben je gesyndikeerd dan kan je wel een stakingsvergoeding krijgen als de staking werd erkend. Ben je niet aangesloten bij een vakbond dan krijg je geen stakingsvergoeding. Blijf je tijdens een staking gewoon werken dan heb je recht op loon. Raak je niet binnen in het bedrijf omdat er een stakingspiket aan de ingang staat, dan moet je werkgever je niet betalen. Hetzelfde geldt als je niet kan werken omdat er door de staking onvoldoende personeel aanwezig is in het bedrijf om deftig te kunnen werken.

Raak je door de staking niet op je werk dan heb je soms recht op gewaarborgd loon. Je moet kunnen bewijzen dat je voldoende inspanningen deed om je naar het werk te begeven. Was de staking van het openbaar vervoer aangekondigd, dan moet je alternatieve vervoersmiddelen zoeken. Geraak je niet op het werk omdat kruispunten worden geblokkeerd dan heb je normaal wel recht op gewaarborgd loon.

Je bent werkgever

Als werkgever mag je bij een staking geen beroep doen op uitzendkrachten. Je mag ook geen vervangingsovereenkomsten afsluiten om in de vervanging van een stakende werknemer te voorzien.

Je kan je werknemers niet verplichten om te werken. Je kan een werknemer ook niet ontslaan om een dringende reden alleen maar omdat hij deelneemt aan een staking. Bezondigt je werknemer zich aan vandalisme of geweld tijdens een stakingsactie dan behoort zo’n ontslag wel tot de mogelijkheden.

Stakingspiketten mogen de rechten van werkwillige werknemers niet beknotten. Werknemers die willen werken moeten binnen en buiten kunnen uit je bedrijf. Als de piketten zich hier niet aan houden kan je een spoedprocedure voeren bij de rechtbank. (JR)