Waterschade? Praktische vragen en antwoorden over verzekering en vergoeding

Een overzicht van de belangrijkste vragen en antwoorden voor wie getroffen wordt door wateroverlast. We vullen de informatie op deze pagina regelmatig verder aan.

We verspreiden dit overzicht opnieuw naar aanleiding van de dreigende wateroverlast in verschillende Vlaamse en Waalse provincies aan het begin van het 2024.

1. Is schade aan woning gedekt door brandverzekering?

Ja. Elke brandverzekering bevat verplicht een dekking tegen natuurrampen, waaronder overstromingen. Er is echter een uitzondering: woningen die in risicozones werden gebouwd nadat die zone al anderhalf jaar of langer officieel als risicozone werd aangeduid. Via het Geoloket Watertoets kunt u alle waterinformatie opzoeken over een perceel.

Verzekeraars kunnen wel hogere premies aanrekenen of het deel van de schade voor rekening van de verzekerde (de franchise) hoger zetten voor woningen waar ze het risico op overstroming groter achten. Als de verzekeraars niet bereid zijn een bepaalde woning te verzekeren, dan kunnen mensen aankloppen bij het Tariferingsbureau Natuurrampen.

Wie geen brandverzekering heeft, kan niet aankloppen bij het Rampenfonds. Enkel wie recht heeft op een leefloon of op gelijkwaardige financiële hulp, kan een tussenkomst van het Rampenfonds krijgen voor beschadigde goederen die niet verzekerd zijn in de brandpolis.

Tuinhuizen, zwembaden, schuurtjes, enzovoort, buiten de woning vallen niet standaard onder de dekkingen van de brandverzekering en vallen ook buiten de toepassing van het Vlaams Rampenfonds.

2. Zijn ook alle meubelen en toestellen in de woning verzekerd?

Het gros van de mensen verzekert niet enkel de woning tegen brand, maar in één klap ook de inboedel. Als de brandverzekering de inboedel niet dekt, dan krijgt u geen vergoeding voor beschadigde meubelen en toestellen van de verzekering.

3. Is schade aan de wagen gedekt door verzekering?

Als de wagen in de garage stond, dan is de kans groot dat de wagen gedekt is door de brandverzekering van de woning. Als de wagen op straat stond geparkeerd niet. In dat geval moet de autoverzekering aangesproken worden. Enkel wie een omnium of een zogenoemde kleine omnium heeft, kan die verzekeringen aanspreken.

Voor wagens die niet beschermd stonden in een garage of onder een carport zal het allicht mogelijk zijn beroep te doen op het Vlaams Rampenfonds. De schade moet binnen de 60 dagen nadat het weerverschijnsel zich heeft voorgedaan gemeld worden om erkend te worden als ramp. Na de erkenning als ramp ontvangt u een melding en kunt u een vergoeding aanvragen via het e-loket van het Rampenfonds.

“U kunt een gedeeltelijke tussenkomst in de schade krijgen van het Vlaams Rampenfonds als uw materiële schade door een algemene ramp voldoet aan drie voorwaarden. De materiële schade is veroorzaakt door een natuurramp die erkend is door de Vlaamse Regering. U hebt voor meer dan 500 euro schade. Er is een franchise van 500 euro voor schade aan private goederen. Dit wil zeggen dat u de eerste 500 euro niet terugbetaald krijgt. De beschadigde goederen zijn niet verzekerbaar door uw eigen brandpolis eenvoudige risico’s. U moet uw schadegeval bij uw brandverzekeraar aangeven”, laat Kaatje Molenberghs van het Vlaams Rampenfonds weten.

4. Waar moet u eerst mee beginnen?

De koepel van verzekeraars Assuralia heeft een checklist op zijn website voor wat u moet doen bij een overstroming. Verwittig zo snel mogelijk uw verzekeringsmakelaar of -maatschappij, is één van de tips. Al zullen die mogelijk op uitzonderlijke momenten overstelpt worden met vragen. Als het telefonisch niet lukt, kunt u digitaal proberen het schadegeval te melden.

Zodra het water is weggetrokken, neemt u het best zo veel mogelijk foto’s. Verzekeraar AXA benadrukt dat u niet hoeft te wachten op het bezoek van de verzekeringsexpert om aan de opkuis te beginnen. Probeer zoveel mogelijk water weg te krijgen, met pompen. AXA raadt aan om ook het aantal uren te tellen dat u met de schoonmaak bezig bent, “want hiervoor ben je eveneens gedekt door de verzekering”. Een professioneel bedrijf inhuren voor de schoonmaak is in normale omstandigheden ook een optie. Wat precies gedekt is, kan wel verschillen van maatschappij tot maatschappij.

Zoek bewijsstukken zoals aankoopfacturen bijeen of maak een beschrijving van wat verloren is gegaan met het vermoedelijke aankoopjaar erbij. Gooi geen waardevolle of mogelijk nog bruikbare spullen weg vooraleer de expert van de verzekeringen is langs geweest. Als u toch iets weggooit, maak er dan zeker eerst foto’s van.

5. Is tijdelijke werkloosheid door overstroming mogelijk?

Er raken niet enkel woningen beschadigd, maar ook heel wat bedrijven. Als de werkplaats is ondergelopen, dan kunnen werkgevers tijdelijke werkloosheid voor slecht weer aanvragen en voor bedienden tijdelijke werkloosheid wegens overmacht. Het werk moet volledig onmogelijk zijn. In sommige gevallen zal telewerk of vervangwerk zoals opruimwerken mogelijk zijn. “De werknemer heeft voor die dagen geen recht op een gewaarborgd dagloon. Als de werknemer vertrokken is, maar met vertraging of niet op het werk aankomt, of het werk niet kan voortzetten wegens een oorzaak onafhankelijk van zijn wil, heeft hij wel recht op een gewaarborgd dagloon”, zegt expert Caroline Van den Steen van SD Worx. Denk bijvoorbeeld aan treinverkeer dat is stilgelegd of straten die zijn ondergelopen.

6. Kunt u wegens een (dreigende) overstroming thuis blijven van het werk?

Bij schade aan de woning door een brand of een natuurramp kan een werknemer in principe enkel een beroep doen op verlof om dwingende redenen. De werkgever en de werknemer kunnen in onderling akkoord elke andere gebeurtenis beschouwen als dwingende reden. In totaal mag dit verlof niet meer dan tien dagen duren. Het verlof is onbetaald.

7. Voor welke schade komt het Rampenfonds tussen?

Via het Vlaams Rampenfonds kregen we de volgende opsomming door.

Schade die in aanmerking komt voor een vergoeding:

– goederen die geen eenvoudig risico inhouden, zoals grote industriële en commerciële complexen

– goederen die gedekt zijn door een bijzondere polis, zoals de verzekering alle bouwplaatsrisico’s en de omniumverzekering in het kader van een motorrijtuigenpolis

– goederen die niet verzekerd zijn omdat u op het ogenblik van de ramp recht hebt op een leefloon of op gelijkwaardige financiële hulp. Dan kunt u wel een tussenkomst krijgen voor beschadigde goederen die niet verzekerd zijn in een brandpolis. U moet dat bewijzen met een attest van het OCMW

– professionele bosaanplantingen

– levende veestapel buiten het gebouw

– de voertuigen die niet beschermd staan in een garage of onder een carport

– goederen die tot het openbaar domein behoren, zoals openbare wegen, spoorwegen, bibliotheken en musea

Schade die niet in aanmerking komt:

– schade aan goederen die verzekerbaar zijn door een brandpolis eenvoudige risico’s, ook al ontvangt u geen vergoeding van uw verzekeraar omdat ze in de brandpolis eenvoudige risico’s uitgesloten worden van een vergoeding

– de gebouwen of delen van gebouwen in opbouw, verbouwing of herstelling en hun eventuele inhoud

– de voorwerpen die zich buiten een gebouw bevinden

– de constructies die gemakkelijk verplaatsbaar of uiteen te nemen zijn of die bouwvallig of in afbraak zijn, en hun eventuele inhoud

– tuinhuisjes, schuurtjes, berghokken en hun eventuele inhoud, afsluitingen en hagen van om het even welke aard

– tuinen, aanplantingen, toegangen, binnenplaatsen en terrassen

– luxegoederen, zoals zwembaden, tennis- en golfterreinen

– voertuigen in het gebouw

– goederen die u niet verzekerd hebt niettegenstaande dit via een brandverzekering eenvoudige risico’s mogelijk was. U kunt wel een aanvraag indienen als u kunt bewijzen dat u op het ogenblik van de ramp recht had op een leefloon of een gelijkwaardige financiële hulp

– schade aan luxegoederen of delen van luxegoederen zoals kunstcollecties, zwembaden, tennisvelden, sauna-uitrusting en pleziervaartuigen

– schade aan goederen veroorzaakt door de schuld, nalatigheid of onvoorzichtigheid van de schadelijder of een derde zoals: rijden met of opstarten van een voertuig in overstroomde straten

– schade door constructiefout of slijtage van het goed

– schade ten gevolge van het bevel van een gemeente om dijken te doorbreken

– schade ten gevolge van stressreactie van dieren, bijvoorbeeld een op hol geslagen paard

– louter esthetische schade aan onderdelen van goederen die niet essentieel zijn voor de normale werking zoals: schade aan zinken daken die geen lekken veroorzaakt, hagelschade aan het koetswerk van voertuigen, tenzij aan ruiten, voor- en achterlichten en ruitenwissers