Wat als u straks niet meer in staat bent om je vermogen te beheren? Steeds meer mensen zien de voordelen van een zorgvolmacht.
Sinds de invoering van de zorgvolmacht in 2014 zijn 80.000 mensen geregistreerd bij het Centraal Register van Lastgevingsovereenkomsten (CRL). Vorig jaar hebben gemiddeld bijna honderd mensen per dag die stap gezet. In een zorgvolmacht hebben ze vastgelegd wat moet gebeuren als ze hun vermogen niet meer zelf kunnen beheren. Vaak ligt hun gezondheidstoestand aan de basis van die beslissing. De uitvoering van de zorgvolmacht kan ook tijdelijk zijn, bijvoorbeeld wanneer ze in coma raken na een ongeval of een zware operatie moeten ondergaan.
In de zorgvolmacht wijzen ze een of meer personen aan als lasthebber. Die krijgen de bevoegdheid ofwel hun volledige vermogen te beheren, ofwel een deel van hun financiële handelingen uit te voeren. Dat varieert van het betalen van rekeningen of het innen van huurovereenkomsten, tot ingrijpende transacties zoals de verkoop van de woning of het doen van een schenking.
Volle verstand
Een zorgvolmacht moet schriftelijk worden opgesteld. Een mondelinge overeenkomst is niet geldig. Bij het opstellen van de volmacht moet de persoon bij zijn volle verstand zijn. Iemand wilsonbekwaam verklaren gebeurt meestal via een medisch attest.
De lastgever kan een of meer personen aanwijzen. Heeft hij bijvoorbeeld drie kinderen, dan kan hij die alle drie aanwijzen als lasthebber. De zorgvolmacht kan onmiddellijk ingaan – omdat de lastgever bijvoorbeeld niet meer mobiel is en zich voor bepaalde handelingen moeilijk kan verplaatsen – of later, als zijn mentale toestand zo achteruitgaat dat hij niet meer in staat is zijn vermogen te beheren.
Aandachtspunten
Toch heeft een zorgvolmacht niet alleen voordelen. “Er zijn aandachtspunten”, zegt notaris Carol Bohyn. “De lastgever moet beseffen dat hij een grote verantwoordelijkheid doorgeeft.” Het is belangrijk de handelingen goed uit te praten, zeker als meerdere kinderen worden aangewezen als lasthebber. “Meestal organiseren we een taakverdeling”, legt Bohyn uit. “Voor kleinere transacties, bijvoorbeeld tot 1000 of 2000 euro, kunnen de kinderen apart tekenen. Boven een bepaald bedrag of voor speciale transacties moeten de lasthebbers samen tekenen.”
De zorgvolmacht registreren bij het CRL kost ongeveer 20 euro, als het onderhands gebeurt. Dat geldt alleen maar voor de minder ingrijpende handelingen. Voor grote transacties, waarvoor de tussenkomst van een notaris nodig is, kan de notaris het beste die zorgvolmacht opstellen. “Er is geen wettelijk vastgelegd tarief. Veel hangt af van de complexiteit van de familiesituatie en het werk dat erbij komt kijken. Een zorgvolmacht opstellen is maatwerk”, legt notaris Bohyn uit. “De prijzen schommelen tussen 400 en 600 euro.”
Voor wie geen zorgvolmacht heeft gegeven en wilsonbekwaam wordt, stelt een vrederechter een bewindvoerder aan. Dat kan een familielid zijn, maar vaak wordt een advocaat aangewezen. Sommige mensen zien liever niet dat het beheer van hun vermogen aan een buitenstaander wordt overgelaten. “Je kunt je dus maar beter goed voorbereiden”, besluit Bohyn.
