Zeg niet zo maar schenking tegen een testament

Schenkingen en testamenten worden nogal eens met elkaar verward. Toch is er een fundamenteel onderscheid tussen een schenking en een testament.

Zowel met een schenking als met een testament, kan je een bepaald deel van je erfenis aan een welbepaald iemand geven. Toch zijn er een aantal belangrijke verschillen tussen een schenking en een testament.

Uitwerking

Een schenking heeft onmiddellijke uitwerking. Je doet dus onmiddellijk afstand van hetgeen je schenkt. Een testament daarentegen heeft slechts uitwerking na je overlijden; zolang je niet gestorven bent, blijf je in het bezit van de in het testament overgemaakte goederen.

Definitief

Een schenking is in principe definitief en kan, behoudens enkele uitzonderingen zoals een schenking tussen echtgenoten, niet worden herroepen.

Dit is wel altijd mogelijk voor een testament. Je kan met andere woorden altijd een nieuw testament maken waarin je het vorige herroept. Een recenter testament heeft steeds voorrang op een ouder, zelfs indien het nieuwe testament een eigenhandig is en het oud een notarieel.

Onterven

Zowel bij een schenking als bij een testament kunnen de reservataire erfgenamen die benadeeld zijn, een ‘inkorting’ vragen om minstens het deel te krijgen waarop ze wettelijk recht hebben.

Kan je er met een testament dan niet voor zorgen dat een erfgenaam niets krijgt? Het antwoord is genuanceerd. Als je een testament maakt, zal je immers rekening moeten houden met een aantal beperkingen.

Er zijn bepaalde erfgenamen die steeds een deel van de erfenis, de zogenaamde reserve, moeten krijgen. Je kan ze dan ook niet met een testament volledig onterven. Deze erfgenamen worden aangeduid als ‘reservataire erfgenamen’. Het Belgische erfrecht kent drie soorten reservataire erfgenamen : de (klein)kinderen, de langstlevende echtgeno(o)t(e) en de ouders.

Net zoals bij een schenking, kunnen de ‘reservataire’ erfgenamen die als gevolg van een schenking of van een testament te weinig hebben gekregen, de teruggave vragen van hetgeen ten onrechte aan anderen toekomen.(JS)