U heeft aan een van uw kinderen een voorschot op de erfenis gegeven. De bedoeling was dat die schenking later zou verrekend worden bij de erfenis. Kan u daarover nog van gedachten veranderen? En wat verandert er vanaf 1 september 2018?
Ouders die aan hun kinderen schenken, doen dat bijna altijd ‘als voorschot op erfdeel’. Concreet betekent dit dat de schenkingen bij het overlijden van de schenker ‘verrekend’ moeten worden met de andere erfgenamen, bijvoorbeeld broers en zussen.
Hebt u bijvoorbeeld een schenking gedaan aan uw zoon van 75.000 euro ‘als voorschot op erfdeel’ om hem te helpen met zijn verbouwingen, dan zal die schenking in mindering gebracht worden van zijn erfenis, ten voordele van uw andere kinderen.
Ook als dat niet uitdrukkelijk in de schenkingsakte staat of in het bewijs van de bank-of handgift, wordt de schenking vermoed te zijn gedaan als voorschot op erfdeel. De bedoeling is elk kind gelijk te behandelen.
Het volstaat om ‘buiten erfdeel’ te vermelden in het bewijs van de bank- of handgift of in de notariële akte van de schenking om ervoor te zorgen dat de schenking niet verrekend moet worden.
Gewijzigde omstandigheden
In meer dan 90 procent van de gevallen wordt bijna automatisch in de schenkingsakte of in het bewijsdocument gezet dat de schenking geldt als voorschot op erfdeel. Ouders willen meestal dat alle kinderen uiteindelijk evenveel krijgen. Maar sommigen willen dat na verloop van tijd toch nog veranderen.
Een voorbeeld: stel dat u twaalf jaar geleden een schenking aan uw zoon gedaan heeft van 75.000 euro als voorschot op erfenis. Uw dochter heeft officieel nooit een schenking gekregen. Maar sinds haar man er tien jaar geleden vandoor ging en zij achterbleef met drie kleine kinderen, hebt u haar al op allerlei manieren financieel geholpen. Een boekhouding heeft u er niet van bijgehouden, maar u schat dat u uw dochter wellicht al voor meer dan 75.000 euro geholpen hebt.
Een billijke oplossing voor dit probleem zou kunnen zijn dat de schenking van € 75.000 die u destijds aan uw zoon heeft gedaan, beschouwd wordt als ‘buiten erfdeel’ in plaats van als voorschot op erfdeel.
Kan u dit nog wijzigen?
De huidige wet laat toe om de schenking ‘als voorschot’ te wijzigen in een schenking ‘buiten erfdeel’. Algemeen wordt er echter aangenomen dat dit moet gebeuren in de vorm van een testament of een notariële schenkingsakte.
En kan het ook andersom? Dat u een de schenking ‘buiten erfdeel’ deed, maar dat nu wil veranderen in een ‘voorschot op erfenis’. Momenteel kan dit nog niet. U stuit op het verbod om overeenkomsten te sluiten over toekomstige nalatenschappen. Maar op 1 september treedt de nieuwe erfwet in werking en wordt dit wel mogelijk. Let wel, de begiftigde moet daarmee akkoord gaan, via een ‘punctuele erfovereenkomst’ voor de notaris, wat niet altijd vanzelfsprekend is aangezien deze omzetting in zijn nadeel is.
