Soepele geldbeleid centrale banken vergroot kloof tussen rijk en arm

Het Global Wealth Report van Credit Suisse leert dat de rijkste 1 procent van de wereldbevolking sinds 2009 een steeds groter deel van het wereldwijde vermogen in handen krijgt.

De Zwitserse financiële groep laat elk jaar haar licht schijnen over de verdeling van de rijkdom. Credit Suisse pent zijn bevindingen neer in het Global Wealth Report. Daaruit blijkt dat de rijkste 1 procent 50,8 procent van al het vermogen in de wereld heeft. Op het dieptepunt van de financiële crisis in 2009 bezaten zij 45,4 procent van het globale vermogen. De rijkste 10 procent van de wereld bezit 89,1 procent van dat vermogen.

De afgelopen zeven jaar hebben de rijksten een steeds groter deel van de koek gekregen. Volgens Credit Suisse is die toenemende ongelijkheid het gevolg van het soepele geldbeleid van de centrale banken. Daardoor kregen de financiële activa een stevige duw in de rug, iets waarvan voornamelijk de vermogenden konden profiteren. Tussen eind 2008 en eind 2015 is de koers van de Bel-20 gestegen van 1908 naar 3700 punten. Dat terwijl de rente op spaarboekjes stevig daalde. 0,11 procent spaarrente is in ons land het nieuwe normaal geworden.

Al verwachten experts dat 2017 een kanteljaar wordt. In een eerder interview met MoneyTalk.be liet Geert Gielens, hoofdeconoom bij Belfius weten dat hij verwacht dat de ECB vanaf maart 2017 de monetaire stimulering zal verminderen. Over de plas liet Janet Yellen, voorzitter van de Federal Reserve vorige week dan weer weten dat een renteverhoging “relatief snel wenselijk kan zijn.” De Fed verhoogde vorig jaar december voor het eerst de rente, nadat het tarief sinds eind 2008 op 0 tot 0,25 procent had gestaan.

België op acht

Desalniettemin heeft België volgens Credit Suisse een goed jaar achter de rug. Het gemiddelde vermogen van de Belg steeg vorig jaar met 3 procent tot 255,000 euro (271.000 dollar). Wereldwijd stagneerde het gemiddelde vermogen per volwassene op 50.000 euro (52.800 dollar).

Ons financieel vermogen (bijvoorbeeld beleggingen en spaargeld) steeg met 2.800 euro (3000 dollar) tot 154,745 euro (164.200 dollar) en ons niet-financieel vermogen (bijvoorbeeld vastgoed) steeg met 9.400 euro (10.000 dollar) tot 133.000 euro (141.000 dollar). De schulden stegen met 1880 euro (2000 dollar) tot 33.000 euro (35.200 dollar). Dat laatste trekt Credit Suisse af van het volledige vermogen om tot het nettovermogen te komen.

In de ranglijst van de grootste vermogens staat ons land op de achtste plaats. Dat is een plaats beter dan vorig jaar.

Een deel van de vermogenstoename wordt wel tenietgedaan door de zwakkere positie van de euro tegenover de dollar. De euro heeft onder meer aan kracht verloren door de brexit en de verkiezing van Donald Trump als president van de Verenigde Staten. Volgens Credit Suisse is de euro er 2 procent op achteruitgegaan tegenover de dollar in vergelijking met het voorgaande jaar.

Brexit en wisselkoerseffect

Het Verenigd Koninkrijk is het grootste slachtoffer van de recente gebeurtenissen. Door de negatieve weerslag op het Britse pond is 1.200 miljard pond in rook opgegaan. In juni crasht het pond tot het laagste niveau in meer dan 30 jaar tegenover de dollar. Vandaag staat de pond nog altijd 15 procent onder het niveau van voor het referendum. Daardoor zijn ruim 400.000 Britten hun status van dollarmiljonair verloren. In ons land is dat aantal tussen juni 2015 en 2016 toegenomen met 16.000. België telt nu 307.000 dollarmiljonairs.

De wisselkoers treft bovendien niet enkel de Britse dollarmiljonairs. Ook de gewone huishoudens in het Verenigd Koninkrijk gaan erop achteruit als we bedragen omzetten naar de Amerikaanse munteenheid. “Sinds het Brexit-referendum is zijn de vermogens van huishoudens met 1.500 miljard dollar gedaald. Het vermogen per volwassene is al met 33.000 dollar gekrompen tot 289.000 dollar sinds eind juni. In dollars uitgedrukt zijn er nu 406.000 minder dollarmiljonairs in Groot-Brittannië”, zegt Michael O’Sullivan, chief investment officer bij de tak vermogensbeheer van Credit Suisse in een interview met de Guardian.

Derde in mediaanranking

Opvallend is dat ons het land het bijzonder goed doet als we een blik werpen op de mediaan. Het Belgische mediaan klokt af op 146.000 euro (155.000 dollar), ruim 108.000 euro (115.000 dollar ) minder dan het gemiddelde. Dat komt omdat een kleine groep rijken het gemiddelde stevig kan optrekken, terwijl de mediaan alle vermogens naast elkaar legt. De mediaan geeft dus een duidelijker beeld van de verdeling van het vermogen in een land. Omdat het vermogen in België beter verspreid is dan in de meeste andere landen, staat ons land op de derde plaats in mediaanranking.

De Verenigde Staten staan bijvoorbeeld in de top 10 als we naar het gemiddelde kijken, maar veel lager in de mediaanranking. Zwitserland staat op de hoogste positie als we naar de mediaan en het gemiddelde kijken. Het gemiddelde vermogen van een Zwitser is 529.500 euro (562.000 dollar). De mediaan is 230.000 euro (244.000 dollar).