‘Historisch lage rente niet eenduidig positief voor de economie’

Volgens Peter De Keyzer, hoofdeconoom van BNP Paribas Fortis, kijken spaarders vooral naar de nominale en niet de reële rente. ” In 2011 was de spaarrente veel hoger dan vandaag maar was de inflatie nog hoger. Per saldo verloor een spaarder dus zowat 1 procent aan koopkracht op jaarbasis.”

Minister voor Digitale Agenda Alexander De Croo (Open Vld) werkt aan een wettelijk kader voor mensen die willen bijverdienen via internetplatformen zoals AirBnB. Verwacht u dat de zogenaamde deeleconomie een belangrijke rol gaat spelen in de Belgische economie? En dringt een speciaal belastingstelsel zich op of zijn uitzonderingsregels niet aangewezen?

De Keyzer: “Het is duidelijk dat onze arbeidswetgeving, fiscaliteit en sociale zekerheid niet zijn afgestemd op een flexibeler economie. Burgers vragen echter zelf naar veel meer flexibiliteit en zullen dat blijven doen. Ze gebruiken Bol.com en HelloFresh voor hun inkopen, Uber voor hun verplaatsingen, AirBnB voor hun overnachtingen en O-desk om zelf te kunnen freelancen. Nederland staat wat betreft al veel verder dan België en er zijn vandaag zowat een miljoen freelancers aan de slag. Die zullen zich echt niet laten tegenhouden door de grens met België. Het is dan ook hoog tijd dat we zorgen voor een flexibel statuut voor mensen die op een flexibele manier willen bijverdienen. In de tussentijd is het onvermijdelijk dat die roep van ondernemende burgers naar meer flexibiliteit zal blijven botsen met de behoudsgezindheid van veel sociale partners.”

KBC-topman Johan Thijs stelde afgelopen week de houdbaarheid van de minimumrente van 0,11 procent op het spaarboekje in vraag. Gelooft u dat die bodem de komende maanden zal sneuvelen. Of is de minimumrente wel houdbaar?

Peter De Keyzer: “Een negatieve rente is voor heel veel burgers psychologisch een bijzonder grote stap. Het probleem is dat veel mensen vooral kijken naar de nominale en niet de reële rente. In 2011 was de spaarrente veel hoger dan vandaag maar was de inflatie nog hoger. Per saldo verloor een spaarder dus zowat 1 procent aan koopkracht op jaarbasis. Toch lieten mensen hun geld op spaarboekjes staan en werd er verwoed gespaard. Bij een inflatie van nul procent verlies je pas 1 procent aan koopkracht als de rente ook op -1% zou staan. Voor heel veel mensen voelt dat echter heel anders aan. Alleen al daarom lijkt het moeilijk om de rente nog structureel te zien dalen. Als banken negatieve rentes moeten betalen aan de ECB terwijl de spaarrente ongewijzigd blijft, zal dat vooral wegen op hun winstgevendheid. Het is dan ook duidelijk dat de huidige historisch lage rentes niet zomaar eenduidig positief zijn voor de economie.”

Afgelopen weekend stond de toekomst van het Verenigd Koninkrijk in de Europese Unie op het spel. Wat zouden de gevolgen van een zogenaamde “brexit” zijn voor de Belgische bedrijven en onze economie in zijn geheel?

De Keyzer: “Een Brexit zou vooral zorgen voor heel veel onrust en onzekerheid rondom de toekomst van de Europese Unie. Blijft het bij het VK? Wat wordt het statuut van het VK? Zullen er nog andere landen volgen? Zeker voor internationale investeringen kunnen we dergelijke onzekerheid missen als kiespijn. Op langere termijn dreigt een EU zonder het Verenigd Koninkrijk te zullen overhellen naar een minder concurrentieel continent. Dat beseffen ook landen als Duitsland, Zweden, Finland of Nederland. Samen met het VK zijn zij traditioneel meer gericht op de vrije markt. Ze geloven in innovatie, flexibiliteit, concurrentie en vrijhandel als bronnen van groei en vooruitgang. Het zijn ook de EU-landen die collectief de top-10 bevolken van de competitiviteitsranking van het World Economic Forum. Onze beste hoop op meer groei in Europa is een Europa mét het Verenigd Koninkrijk.”