‘Het wordt tijd dat we over ons geld durven praten’

Volgens Marjon Meijer, een van de organisatoren van Fairfin, moet geld dringend uit de schaamtezone getrokken worden. “Pas dan zullen meer mensen zich bewust worden van de kracht van geld en de eigen mogelijkheden om er iets positiefs mee te doen.”

Geld, we zijn er de hele dag mee bezig, maar we praten er zelden over. Weet jij hoeveel je collega’s verdienen? Of hoeveel geld er op de spaarrekening van je beste vrienden staat? Waarschijnlijk niet. En dat moet veranderen. Zolang we niet over geld praten, blijft ons geld staan waar het staat: in de meeste gevallen op een spaarboekje bij een onethische bank.

In mijn prille jaren op de communicatiedienst van FairFin stelde ik eens de campagneslogan ‘Ik hou van geld’ voor. Dat was onbespreekbaar. Wie zou zo’n affiche voor zijn raam hangen? Het zou even provocerend zijn als een poster met ‘ik hou van seks’ erop. Toch vreemd, dat basisbehoeften tegelijkertijd zo onbespreekbaar zijn.

We praten er dan wel niet over, maar geld laat mensen rare dingen doen. Vooral mensen die er al genoeg van hebben, mensen die streven naar meer geld, naar véél geld. Denk aan zweterige stock brokers, kandidaten in mensonterende televisieprogramma’s en b-sterren die in China stiekem figureren in de meest rampzalige reclames. Geld beweegt mensen. Maar bewegen mensen ook hun geld?

Als we de regering, bankiers en (veel) economen moeten geloven, te weinig. Mensen blijven op hun geld zitten, terwijl geld zou moeten rollen. Nu kunnen banken spaargeld evengoed gebruiken voor economische activiteiten, maar het blijft een feit dat de gemiddelde Vlaming vrij conservatief omgaat met zijn geld.

Toen FairFin in 2015 voor het eerst een Move Your Money week organiseerde, om mensen aan te zetten om hun geld duurzaam te investeren, hoorde ik vooral veel redenen om geld níet te verplaatsen. Praktische (‘ik zit vast bij mijn bank met mijn hypotheek’), cynische (‘alle banken zijn hetzelfde’), maar ook emotionele: mensen voelen zich verbonden aan hun bank. Doordat ze heel hun leven al bij die bank zitten, doordat de ganse familie daar bankiert, of doordat ze er altijd goed zijn geholpen en geen negatief nieuws aan ‘hun’ bankbediende willen brengen.

Mensen bewegen hun geld moeizaam, ook al zijn er heel rationele redenen om dat wel te doen. Duurzaam investeren heeft een fundamenteel positief effect op mens en milieu en doet de meeste mensen minder ‘pijn’ dan de auto te laten staan of vegetarisch te eten – zeker nu de rente op spaarboekjes zo laag staat.

Voor duurzame veranderingen als vegetarisme en autodelen geldt echter dat ze pas gangbaar worden als ze zichtbaar zijn. Als we zien dat andere mensen het doen, lijkt de stap ineens minder groot. Dat geldt voor geldzaken even goed.

Over auto’s en eten wordt op het gemiddelde verjaardagsfeestje heel wat gebabbeld. Over ons geld hebben we het niet. Dat moet anders. Pas als geld uit de schaamtezone getrokken wordt, zullen meer mensen zich bewust worden van de kracht van geld en de eigen mogelijkheden om er iets positiefs mee te doen – hoe veel of weinig er ook op je spaarboekje staat.

Hoog tijd om dat goedje waar onze wereld zowat om draait bespreekbaar te maken – en het vervolgens duurzaam te investeren.

Marjon Meijer