Michael Anseeuw (CEO BNP Paribas Fortis): ‘Nieuwe staatsbon enkel mits er een gelijk speelveld wordt gecreëerd’
BNP Paribas Fortis, de grootste bank van het land, zag 6,1 miljard euro spaargeld naar de staatsbon vloeien. CEO Michael Anseeuw pleit voor een maximumbedrag op een eventuele tweede uitgifte en het schrappen van de rechtstreekse inschrijving bij het Agentschap van de Schuld.
De staatsbon slorpte 21, 9 miljard euro spaargeld van de Belgen op. Daarvan passeerde 6,1 miljard euro via de rekeningen van de grootste bank van het land, BNP Paribas Fortis. “Wij hadden rekening gehouden met 1,5 tot 3 miljard euro”, vertelt CEO Michael Anseeuw. “Maar het is uiteindelijk meer dan dubbel zoveel geworden.”
Toch is Anseeuw genuanceerd in zijn oordeel: “Wij zijn een adviesbank die de diversificatie van activa in klantenportefeuilles promoot. Vanuit dat standpunt is de staatsbon een goed product, dat thuis hoort in de portefeuille van bepaalde conservatieve beleggers. Daarnaast zien we dat de staatsbon mensen aangezet heeft om voor de eerste keer te beleggen. Dat is een positief gegeven.”
Maar voor een eventuele tweede staatsbon eind dit jaar moet de overheid een gelijk speelveld creëren, vindt Anseeuw. Daartoe moeten er volgens hem drie zaken veranderen: “Eerst en vooral is de staatsbon eigenlijk een obligatie. De overheid concurreert dus voor de financiering van haar schuld met bedrijven die hun activiteiten financieren. Daarom zou er eenzelfde tarief van roerende voorheffing moeten gelden voor de staatsbon als voor een bedrijfsobligatie.”
Dat zou betekenen dat de verlaagde roerende voorheffing van 15 procent wordt uitgebreid naar andere producten, of dat de nieuwe staatsbon uitgegeven wordt tegen 30 procent roerende voorheffing.
Maximumbedrag vastleggen
Ten tweede zou de overheid een maximumbedrag moeten vastleggen dat ze wil ophalen, zegt Anseeuw: “Bedrijven die een uitgifte doen, schuiven een bepaald bedrag naar voren. Als de uitgifte overingeschreven is, gebeurt er een verdeling pro rata. Dan krijgen intekenaars een percentage van wat ze wilden. Dat zou alleszins een beter beheer van de staatsschuld garanderen. Nu haalde de staat veel meer geld op dat ze nodig had. Voor de banken zou de voorspelbaarheid het makkelijker maken om hun balans- en liquiditeitsbeheer op dat bedrag af te stemmen.”
Ten derde pleit Anseeuw ervoor om de rechtstreekse inschrijving bij het Agentschap van de Schuld stop te zetten en steeds via een effectenrekening te werken: “Dat moet een garantie zijn voor de bescherming van de consument. Wij hebben gemerkt dat sommige klanten met bijna hun volledige vermogen op de staatsbon hebben ingetekend via het Agentschap van de Schuld. Dat is af te raden en zou niet gebeuren als er sprake is van een effectenrekening bij een financiële instelling.”
Dat BNP Paribas Fortis 6,1 miljard euro spaargeld ziet wegvloeien, is voor de bank niet onoverkomelijk, zegt Anseeuw. Hij wijst op de grote liquiditeitsbuffers waarover de bank beschikt. Bovendien is het geld maar tijdelijk weg, beklemtoont hij. “Er is voor 4,5 miljard euro bij de bank ingeschreven. Daardoor vindt een interne verschuiving plaats van spaardeposito’s naar een buitenbalansproduct. Aan ons om de klanten in september 2024 goed te adviseren en een interessante bestemming voor dat geld voor te stellen.”
Spaarrente evolueert normaal
Of de bank nog dit jaar de spaarrente zal verhogen, wil Anseeuw niet kwijt. Hij wijst er wel op dat de kritiek op de banken dat ze de spaarrente te traag optrekken onterecht is. “Historische data tonen aan dat hogere beleidsrentes na twee jaar gemiddeld voor 40 procent doorstromen via de spaarrente. Op dit moment zitten wij met onze spaarrekening die 1,5 procent rente biedt aan een doorstroompercentage van circa 35 procent. Wij zijn dus goed op weg om die 40 procent te halen. Waarmee ik wil zeggen: de evolutie van de spaarrente verloopt op dit moment, wat men ook moge beweren, zeer normaal.”
De rente op kredieten reageert veel sneller op een hogere beleidsrente, tonen dezelfde historische data. Daar is sprake van 75 procent doorstroming na twee jaar. “En daar zitten we in België niet aan”, zegt Anseeuw. “Kredieten zijn in ons land momenteel goedkoper dan in andere Europese landen. Bovendien genieten veel kredietnemers in België van een vast rentetarief op lange termijn.”
Anderhalf miljard euro winst in zes maanden
BNP Paribas Fortis maakte in de eerste zes maanden van 2023 een nettowinst van 1,53 miljard euro. Dat is 5 procent minder dan een jaar eerder, maar toen boekte de bank een uitzonderlijke financiële opbrengst van 245 miljoen euro op de overname van bpost bank. BNP Paribas Fortis betaalde minder dan de boekwaarde en incasseerde daardoor een forse badwill. Exclusief alle uitzonderlijke resultaten was er een winsttoename met 15 procent.
Anseeuw wijst erop dat de winst in absolute termen misschien hoog lijkt, maar dat je in relatieve termen spreekt van 14,2 procent rendement op eigen vermogen (ROE). Voor de totaliteit van de Belgische bankensector bedraagt de ROE gemiddeld 10 à 11 procent. “Dat is niet spectaculair hoog als je weet dat er circa 10 procent rendement nodig is om de kapitaalkosten (wat aandeelhouders als return verwachten om hun geld te investeren, nvdr) te dekken”, aldus Anseeuw.
De productie van nieuwe kredieten daalde in de eerste jaarhelft met 8 procent, van 19,9 tot 18,3 miljard euro. “Vooral de langeretermijnleningen staan onder druk”, geeft Anseeuw toe. “De vraag naar woonkredieten is fors gedaald, en ook in commercieel vastgoed is er een daling.” Dankzij de hogere rente was er toch een toename van de inkomsten met 10 procent tot 5,3 miljard euro.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier