Schaliegas doet het licht uit in Europa

De Verenigde Staten genieten van een bonanza van goedkope energie uit schalieolie- en gas. De gevolgen van deze Amerikaanse energierevolutie zijn catastrofaal voor Europa.

De Verenigde Staten genieten van een bonanza van goedkope energie uit schalieolie- en gas. De gevolgen van deze Amerikaanse energierevolutie zijn catastrofaal voor Europa.

Enkele CEO’s krabben zich in de haren, sommige bedrijfsleiders zijn de ogen opengegaan, nog andere blijven verbouwereerd achter. Iedereen had al gehoord over de razendsnelle ontwikkeling van schalieolie en schaliegas in de Verenigde Staten, maar toch sloeg de presentatie van Dirk Beeuwsaert, die als executive vicepresident van GDF Suez verantwoordelijk is voor de internationale activiteiten van de Franse energiegigant, in als een bom tijdens de tweede editie van de Trends Summer University.

“Ik moet niet naar China of Brazilië trekken, ik moet investeren in de Verenigde Staten”, concludeerde een industrieel. Want de overvloedige toegang tot goedkoop schaliegas geeft de Verenigde Staten een competitief voordeel waarmee ze de rest van de wereld veel pijn kunnen doen. Om nog te zwijgen van de geopolitieke gevolgen, met Europa als grote verliezer. Schaliegas doet zelfs het risico op een Europese black-out fors toenemen.

Made in USA

Schaliegas draagt al bij tot 30 procent van het aardgasverbruik in de Verenigde Staten, en dat aandeel stijgt snel. “De Verenigde Staten kunnen de volgende 100 tot 150 jaar aardgas produceren tegen prijzen die niet veel hoger liggen dan de huidige”, zegt Beeuwsaert. “Dan spreken we over 4 tot 6 dollar per gigajoule. Dat is een derde van de aardgasprijs in Europa, en een vijfde van de prijs op de Aziatische markten.”

Die toegang tot goedkope energie versterkt de slagkracht van de Amerikaanse economie. “Europa boet snel en fundamenteel aan competitiviteit in”, stelt Beeuwsaert vast. “De prioriteit van de Verenigde Staten is economische concurrentiekracht, de rest volgt dan wel. Europa denkt dat competitiviteit een logisch gevolg is van onze superieure intelligentie. Quod non. De Verenigde Staten hebben zowel lagere loonkosten als goedkopere energie dan Europa. De Amerikaanse staal- en chemiesector is op dit moment bijzonder competitief. In Houston en omgeving wordt veel geïnvesteerd. Over twee tot drie jaar zullen die bedrijven de wereldmarkt overspoelen. Het label ‘made in USA’ wordt opnieuw een wereldmerk.”

De Europese bedrijven sturen hun investeringsbeleid vrij radicaal bij. Neem de Belgisch-Franse chemiegroep Solvay. “We investeren in Azië voor de groei, in de Verenigde Staten voor de goedkope energie. In Europa is het een kwestie van rationaliseren”, zegt Jean-Pierre Clamadieu, de CEO van Solvay.

De Amerikaanse paraplu gaat dicht

De schaliegas en -olierevolutie herschudt niet alleen de economische kaarten, ook de geopolitieke gevolgen zijn niet min. Dirk Beeuwsaert: “Over enkele jaren hoeven de Verenigde Staten weinig of geen olie meer in te voeren. Dat heeft voor Europa grote geopolitieke consequenties. De Amerikanen hebben de voorbije 60 jaar de oliebevoorradingslijnen uit het Midden-Oosten beschermd voor zichzelf. Europa heeft kunnen schuilen onder die Amerikaanse paraplu. De Verenigde Staten hebben die aanvoerroute straks niet meer nodig. Wie zal dan de Europese bevoorrading garanderen? Je zou kunnen rekenen op de vrijgevigheid van de Chinezen om ons uit de brand te redden, maar sta me toe daar vraagtekens bij te plaatsen.”

Een uitgebreid artikel over de schaliegasrevolutie leest u deze week in Trends.