Reizen in tijden van corona: maak uw huiswerk en spaar veel geld uit

We mogen eindelijk opnieuw reizen, maar wie op een trip naar zonnige oorden broedt, kan maar beter goed voorbereid in de auto of op het vliegtuig stappen. Van geannuleerde vluchten over niet-terugbetaalbare hotelreserveringen tot verplichte quarantaines: de weg naar het buitenland ligt bezaaid met flink wat hindernissen en obstakels.

Reizen naar het buitenland is sinds kort opnieuw toegelaten, maar de Belgische overheid raadt het nog altijd af. Als u de reiskriebels niet langer wilt onderdrukken, kunt u in principe naar elk EU-land afreizen. Wilt u bij uw thuiskomst een verplichte quarantaine vermijden, dan kunt u zich beter beperken tot landen die groen of oranje ingekleurd zijn en waar het besmettingsrisico dus lager is dan in eigen land. De lijst met kleurcodes is te vinden op info-coronavirus.be. Ze wordt elke zondag bijgewerkt.

Bij het ter perse gaan van dit artikel kleurden onder meer Malta, Portugal (op de Azoren na), de Balearen, de regio’s Valencia en Murcia op het Spaanse vasteland en de Griekse Ionische eilanden oranje. Voor wie de zon geen prioriteit is, wenken onder meer ook IJsland en enkele regio’s in Denemarken en Finland. Op voorwaarde weliswaar dat al die landen toeristen uit België aanvaarden. Hoe dan ook moet u bij uw terugkomst van een buitenlandse trip altijd het Passagier Lokalisatie Formulier invullen. Voor reizen buiten Europa is er intussen ook een EU White List van landen buiten Europa met wie er akkoorden bestaan.

Dat klinkt allemaal nog behoorlijk behapbaar, maar bij het inplannen van een reis duiken toch al snel potentiële obstakels op. Stel dat u vandaag een weekendje Lissabon boekt voor midden mei, of u droomt van een weekje zon en strand op de Balearen. Dan moet u in eerste instantie aankloppen bij een reisbureau, of u gaat zelf online op zoek naar vliegtickets en logies. Dat klinkt eenvoudiger dan het is, want het aantal vluchten is nog beperkt, al komt daar de volgende weken wellicht verandering in. De ticketprijzen liggen daardoor een stuk hoger dan normaal. Bovendien zal de twijfel al snel toeslaan: wat als een bestemming die nu nog oranje is binnenkort opnieuw rood wordt? En wat als u of uw reisgenoten ziek worden, en u dus niet kunt vertrekken? Bent u dan uw geld kwijt, of blijven uw tickets én uw logies geldig voor later?

“Daarover bestaat geen algemene regel”, zegt Koen van den Bosch, de CEO van de Vlaamse Vereniging van Reisbureaus. “Als je bij een reisagent een pakketreis hebt geboekt, valt of staat alles met de annuleringsvoorwaarden die van toepassing zijn op de reis. Nogal wat reisorganisatoren hanteren wel heel flexibele voorwaarden, waarbij je in theorie tot 48 uur voor de afreis een nieuwe afreisdatum kunt kiezen. Andere zijn strenger. Het komt er vooral op aan vooraf te bepalen hoeveel zekerheid je wilt inbouwen. Daar komt de meerwaarde van de reisagent om het hoekje gluren: hij of zij kan precies vertellen welke voorwaarden gelden bij een bepaalde touroperator.”

Boekingsplatformen

Vandaag de dag gaan nogal wat mensen zelf online op zoek naar de voordeligste tickets, waarna ze ook vaak zelf een verblijf boeken op verhuurplatforms zoals Airbnb of Booking.com. In dat geval draaien ze ook zelf op voor de risico’s. Het is dus zaak vooraf goed de annuleringsvoorwaarden van de vliegtuigmaatschappijen uit te pluizen. De boekingsplatformen hanteren geen algemene annuleringsvoorwaarden, maar laten de keuze aan de verhuurders die hun huis of appartement op het platform aanbieden. Soms kunt u een boeking een week voor uw afreis nog gratis annuleren, in andere gevallen moet u het huurbedrag bij de reservering al volledig betalen en riskeert u uw geld kwijt te zijn als u ter elfder ure toch niet kunt vertrekken.

“Een platform biedt nooit dezelfde garanties als een erkende reisorganisator”, stelt Van den Bosch. “Als je een hotelkamer boekt met Booking.com, en dat hotel gaat volgende week failliet, dan bent u uw centen kwijt. Erkende reisagenten in ons land moeten zich verzekeren tegen insolventie. Wanneer een hotel of een luchtvaartmaatschappij over de kop gaat, moeten ze voor hun klanten een alternatief zoeken. Die pakketreizenwet geldt voor alle Europese reisorganisatoren.” Diezelfde wet bepaalt ook dat reisorganisatoren verplicht zijn om hun klanten te repatriëren als ze ter plekke vastzitten, bijvoorbeeld omdat de vluchten uit dat land door de pandemie worden opgeschort.

Een ander verhaal wordt het als een oranje zone plots rood kleurt. Dan zullen heel wat reizigers wellicht liever niet meer vertrekken, omdat ze geen zin hebben in de verplichte quarantaine bij thuiskomst. In dat geval zijn er twee opties: ofwel blaast de touroperator de reis zelf af of stelt hij die uit, ofwel gaat die reis toch door. “Dat kan perfect”, legt Van den Bosch uit. “Zelfs als een zone rood wordt, is er geen reisverbod. Vandaag mogen we in theorie naar om het even welk land reizen, op voorwaarde dat we de spelregels – bijvoorbeeld quarantaines – respecteren. De Belgische overheid kan een land dan wel rood inkleuren, maar dat betekent niet automatisch dat de hotels daar gesloten zijn of dat je daar niet meer naar het strand kunt gaan. Voor dat soort beperkingen zijn de lokale autoriteiten bevoegd, en in se is vooral uw gedrag ter plaatse bepalend. In de praktijk zullen de meeste reisorganisatoren in ons land evenwel geen reizen meer uitvoeren naar rode zones. Ze zullen hun klanten een alternatief aanbieden. Maar de kans is heel groot dat een lokale aanbieder van pakweg een Airbnb-appartement in Lissabon geen rekening zal houden met het reisadvies dat de Belgische overheid verstrekt. Dan ben je dus je geld kwijt als je liever niet afreist, tenzij de individuele annuleringsvoorwaarden dat anders bepalen.”

Dat geldt ook voor vliegtickets: als een luchtvaartmaatschappij normaal kan vliegen, zal een negatief reisadvies van de Belgische overheid vaak geen reden zijn om uw zelf geboekte tickets gratis te kunnen annuleren. Al hebben de meeste luchtvaartmaatschappijen de regels op dat gebied intussen fel versoepeld ( zie kader Vliegmaatschappijen zijn flexibel).

Reisverzekering

Mocht u aan de vooravond van uw vertrek ziek worden, dan is dat niet standaard gedekt in de voorwaarden van een pakketreis. In dat geval valt u dus terug op de voorwaarden van uw individuele reisverzekering, als u die heeft. Enkele luchtvaartmaatschappijen (Emirates) of landen (Griekenland) beschermen individuele reizigers wel al, of overwegen dat te doen. In de komende maanden zullen wellicht nog meer landen die sterk afhankelijk zijn van het toerisme vergelijkbare initiatieven nemen.

Wilt u op zeker spelen, dan kunt u beter een reisbijstandsverzekering afsluiten. Daardoor maakt u bij de meeste verzekeraars vandaag ook aanspraak op een repatriëring wanneer u in het buitenland covid-19 zou oplopen. Let wel: gold voor uw bestemming een echt reisverbod – wat op dit moment voor geen enkel Europees land nog het geval is – dan zult u enkel bij uw reisverzekeraar kunnen aankloppen als uw reis als een essentiële reis bestempeld kon worden.

“Voor onze reisverzekeringen behandelen we covid-19 zoals elke andere ziekte”, bevestigt Touring-woordvoerder Danny Smagghe. “Loop je in het buitenland een besmetting op of word je daar ziek, dan vergoeden we alle medische kosten en kun je, indien nodig, gerepatrieerd worden. Raak je voor je vertrek besmet of test je positief, dan is dat ook een geldige reden tot annulering. Gold een reisverbod voor een bepaalde bestemming, dan val je niet meer onder de dekking. Klanten die al vóór het reisverbod vertrokken waren en zich nog in het buitenland bevinden, blijven uiteraard wel gedekt. Met andere woorden: de groene, oranje of rode zones spelen geen rol meer in de dekking, enkel een reisverbod op een bepaalde stemming leidt tot uitsluiting.”