Je werk verliezen om welke reden dan ook is steeds een onaangename gebeurtenis. In het slechtste geval kan je ontslagen worden om dringende reden. Wanneer is dat mogelijk?
Ontslag om dringende reden is de zwaarste sanctie die een werkgever aan zijn werknemer kan opleggen. De arbeidsovereenkomst wordt dan onmiddellijk beëindigd. De werknemer presteert geen opzegtermijn en krijgt geen opzegvergoeding. Bovendien heeft hij geen recht op een werkloosheidsuitkering. In tegenstelling tot wat velen denken, bevat de arbeidswetgeving geen ‘lijstje’ van dringende redenen.
Zware fout
Gezien de zware gevolgen van een ontslag om dringende reden, kan de werkgever dit niet zo maar toepassen. De werkgever moet altijd bewijzen dat zijn werknemer een zware fout heeft begaan.
In de wet wordt die zware fout omschreven als ‘een ernstige tekortkoming die elke professionele samenwerking onmiddellijk en definitief onmogelijk maakt’. Concreet spreken we meestal over diefstal, schriftvervalsing, verregaande agressie, zware dronkenschap, ongehoorzaamheid en dergelijke meer.
Het is zo goed als uitgesloten dat een houding die de werkgever altijd al door de vingers heeft gezien (bijvoorbeeld te laat op het werk komen) als dringende reden kan worden opgevoerd. Een ontslag om dringende reden moet gebeuren binnen de drie werkdagen nadat de zware feiten bekend werden.
Voor de rechtbank
Een ontslag om dringende reden wordt vaak betwist voor de rechtbank. Elke zaak wordt beoordeeld door drie specialisten: een beroepsrechter, een vertegenwoordiger van de vakbonden en een van de werkgevers. Zij moeten oordelen of de reden van ontslag gegrond was. Elke beslissing wordt gezamenlijk genomen en bij de minste twijfel zal het ontslag worden verworpen. Rechtbanken zijn in deze trouwens zeer terughoudend.
Risico’s voor de werkgever
Door de dringende reden in te roepen riskeren werkgevers een zware factuur. Blijkt dat een werknemer onterecht werd ontslagen, dan moet de werkgever alsnog de opzegvergoeding betalen. Daar bovenop komen dan de gerechtskosten en de kosten van zowel de eigen advocaat als die van de tegenpartij.
Als ook nog blijkt dat de werkgever de dringende reden heeft misbruikt, riskeert hij een bijkomende sanctie voor willekeurige afdanking of rechtsmisbruik. De wetgeving en de rechtspraak kijken streng toe op een correcte toepassing van het ontslag om dringende reden, en terecht.
