Onduidelijkheid over aantal uren dat studenten mogen werken in 2025

“Als er vóór januari 2025 geen politieke beslissing valt, vallen studenten terug op de oude grens van 475 in plaats van 600 uren studentenarbeid”, waarschuwt Jeroen Poels, de CEO van Deltaworx. Voor sommige studenten zijn die extra uren nodig om hun studies en basisbehoeften te bekostigen.

Volgens de recentste cijfers van de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid (RSZ) deden in 2023 ongeveer 382.000 Vlaamse jongeren een studentenjob. Die jobs zijn al lang niet meer beperkt tot de zomervakanties. Ze vormen een cruciaal onderdeel van de arbeidsmarkt en bieden financiële ademruimte voor zowel studenten als gezinnen. Waar studenten vroeger vooral in juli, augustus en september werkten, kunnen ze nu het hele jaar door aan de slag. Het feit dat studentenarbeid vrijgesteld is van socialezekerheidsbijdragen is een win-win voor werkgevers én studenten. Al geldt wel een solidariteitsbijdrage van 8,13 procent, waarvan 5,42 procent door de werkgever en 2,71 procent door de student wordt betaald.

Vanaf het moment dat studenten vijftien jaar worden én de eerste graad van het middelbaar onderwijs hebben afgewerkt, mogen ze aan de slag. De populairste leeftijden voor studentenwerk liggen boven achttien jaar. Bijna de helft van de Vlaamse gezinnen (47%) heeft één of meerdere studenten in het hoger onderwijs, die naast hun studies bijklussen, blijkt uit een studie van MyFamily, een van de vijf erkende uitbetalers van het Groeipakket in Vlaanderen, vroeger bekend als de kinderbijslag.

2.100 euro netto per jaar

“Gemiddeld bedraagt het inkomen uit een studentenjob 2.100 euro netto op jaarbasis”, vertelt Bruno Van de moortel van MyFamily. “Veel jongeren oefenen een studentenjob uit om zakgeld te verdienen. Maar voor sommige gezinnen is het inkomen dat eruit voortvloeit ook een soort dertiende maand, in de vorm van een extra maandinkomen.”

Uit de cijfers van MyFamily blijkt ook dat kinderen van alleenstaanden en in nieuw samengestelde gezinnen niet alleen vaker een vakantiejob uitoefenen, maar ook meer werken en verdienen. “Kinderen van gehuwde ouders verzilveren met hun vakantiejob gemiddeld 1.890 euro per jaar, terwijl studenten uit eenoudergezinnen zo’n 2.300 euro op jaarbasis verdienen met hun job, en bij nieuw samengestelde gezinnen is dat zelfs 2.500 euro”, klinkt het.

Financiële noodzaak

Een gelijkaardige trend tekent zich af in de cijfers van Deltaworx, een uitzendkantoor gespecialiseerd in studentenarbeid. “We zien dat ongeveer 25 procent van de studenten werkt uit financiële noodzaak, bijvoorbeeld om hun studies te bekostigen”, zegt de oprichter en CEO Jeroen Poels. “Voorts zien we dat bijna 9 procent van de actieve studenten in onze database het loon laat storten op een rekeningnummer van een familielid, zoals een ouder.”

Dat wijst er sterk op dat die studenten hun inkomsten gebruiken om bij te dragen aan het gezinsbudget. “Het idee dat jongeren moeten werken om thuis de rekeningen te helpen betalen, is schrijnend”, klinkt het. Daarnaast bleek uit een onderzoek, uitgevoerd in samenwerking met TAGMAG, dat liefst 15 procent van de studenten het loon voornamelijk besteedt aan basisbehoeften, zoals het kopen van eten. “Ook dat vind ik hallucinant veel”, zegt Poels.

475 of 600 uur per jaar?

Tijdens de coronapandemie werd het aantal toegestane werkuren voor studenten verhoogd van 475 naar 600 uren. Dat gebeurde om de grote tekorten in de retail- en zorgsector op te vangen. Door de politieke situatie in België – met een regering in lopende zaken – bestaat echter onzekerheid over een permanente verlenging. “Als vóór januari 2025 geen beslissing valt, vallen studenten terug op de oude grens van 475 uren”, beklemtoont Jeroen Poels. “Veel studenten hebben allicht voldoende aan dat aantal uren, maar het volstaat niet voor kwetsbare groepen jongeren, die niet gaan werken om festivaltickets, citytrips of skireizen te kunnen betalen, maar simpelweg omdat ze geen andere optie hebben.”

Poels pleit zelfs voor een onbeperkt aantal uren. De meeste studenten werken sowieso geen 600 uren per jaar. Maar voor de groep die dat wel nodig heeft, zou het een wereld van verschil maken. “Een werkgever die specifiek kiest voor een student, is niet langer geneigd die in dienst te houden wanneer dat fiscaal minder interessant is.”

Anderzijds is net dat een van de redenen waarom het studentenstatuut, dat jongeren toelaat fiscaal voordelig bij te verdienen, regelmatig ter discussie staat. Zowel vakbonden als beleidsmakers uiten zorgen dat dit statuut de arbeidsmarkt zou verstoren, of oneerlijke concurrentie oplevert voor ‘traditionele’ medewerkers. Volgens Jeroen Poels hoeven we niet te vrezen dat studenten vaste werknemers zullen verdringen.

“Er zijn simpelweg niet genoeg studenten en uren beschikbaar om dat te laten gebeuren”, legt hij uit. Studentenarbeid moet eerder gezien worden als een vast onderdeel van de flexibele arbeidsmarkt. “Studenten vullen piekmomenten op en nemen taken op die reguliere krachten liever vermijden, zoals nacht- en weekendshifts. Daardoor verbeteren de werkomstandigheden voor vaste werknemers, omdat ze minder vaak overuren of extra shifts moeten draaien. Tot slot blijft ook studeren het hoofddoel. Werken is bijzaak.”

Belastingregels en Groeipakket

 Maar heel veel werken of verdienen kan ook het fiscale plaatje voor de ouders of de student zelf veranderen. “We merken dat ouders het ook belangrijk vinden dat de student niet té veel verdient”, vertelt Bruno Van de moortel. “Om ten laste te blijven van de ouders, wat voor een hogere belastingvrije som zorgt, mag de jongere maximaal 12.422,50 euro bruto verdienen en geen enkele andere inkomsten hebben, noch beroepskosten aanrekenen.” Daarnaast is het in 2024 voor jobstudenten mogelijk tot 15.100 euro bruto belastingvrij te verdienen.

“Dat betekent dat je als student geen belastingen betaalt over het inkomen tot dat bedrag. Alles wat boven die grens ligt, wordt wel belast.” Vanaf de leeftijd van achttien jaar is ook het Groeipakket voorwaardelijk, wat betekent dat je als jongere moet studeren of in datzelfde jaar schoolverlater moet zijn om ervoor in aanmerking te komen. Daarnaast mag ook het maximale aantal werkuren van 600 niet overschreden worden, of niet meer dan 80 werkuren per maand met een klassiek arbeidscontract.