Wie fiscaal wil optimaliseren via een zogenaamd duolegaat, krijgt van de notaris of het goede doel steeds vaker de raad om een “omgekeerd” duolegaat in zijn testament te zetten? Waarom is dat? En wat vindt de fiscus daarvan?
Het “normale” duolegaat
Een duolegaat is interessant voor wie na zijn overlijden via testament iets wil nalaten aan bijvoorbeeld neven en nichten of een vriend. Je duidt dan in je testament twee begunstigden aan, namelijk. een algemene (bv. Artsen zonder Grenzen, belast tegen een laag tarief) en een bijzondere legataris (bv. je nicht, belast tegen een hoog tarief). Aan de algemene legataris leg je dan de verplichting op om naast zijn eigen erfbelasting ook die van een nicht of neef te betalen.
Voorbeeld
Stel dat een suikernonkel alles wil nalaten aan zijn nichtje en een vermogen heeft van 300.000 euro. Zonder duolegaat houdt de neef slechts 129.902 euro over ( 87.908 euro in Wallonië en 107.283 euro in Brussel). Stelt de nonkel een duolegaat op waarbij het nichtje 165.000 euro netto krijgt, dan houdt niet alleen het nichtje veel meer over, maar krijgt ook Artsen zonder Grenzen 29.374 netto euro ( 8.411 euro in Wallonië en 19.275 euro in Brussel).
Het “omgekeerd” duolegaat
In ons voorbeeld wordt het nichtje als algemene en Artsen zonder grenzen als bijzondere legataris aangesteld. Het nichtje moet dan aan Artsen zonder Grenzen een bepaald bedrag uitbetalen en Artsen zonder Grenzen moet daarmee alle erfbelastingen betalen. Wat overblijft, is dan voor Artsen zonder Grenzen.
Wat is het voordeel?
Fiscaal gezien is er geen verschil tussen een gewoon en een omgekeerd duolegaat. Maar hier wordt het nichtje algemeen legataris en niet Artsen zonder Grenzen. Het nichtje zal dus het bezit krijgen van alle goederen van de nalatenschap die zij kan verdelen, verkopen,… Voor het Artsen zonder Grenzen heeft dit als voordeel dat het zeker is dat het een bepaald bedrag zal krijgen. Vandaar dat het goede doel in de praktijk vragende partij is voor een “omgekeerd” duolegaat.
En de fiscus?
Sinds kort heeft de Vlaamse Belastingdienst hier geen problemen meer mee, op voorwaarde dat het brutobedrag dat het goede doel moet krijgen voldoende ‘bepaalbaar’ of dus “berekenbaar” moet zijn. Een duolegaat waarbij correct bepaald wordt dat het goede doel netto 15.000 euro moet overhouden, kan dus.
In Brussel en Wallonië is een omgekeerd duolegaat dat ‘bepaald’ is, geen probleem. Er heerst echter wel nog onzekerheid als het bijzonder legaat niet bepaald, maar wel ‘bepaalbaar’ is. Laat je dus deskundig bijstaan.
