Vlaanderen wordt geconfronteerd met de grootste stijging van het aantal leefloners sinds de invoering van het huidige systeem, in 2003. Dat blijkt uit nieuwe gegevens van de Programmatorische Overheidsdienst (POD) Maatschappelijke Integratie.
Zowat een derde van de stijging is te wijten aan de nasleep van de vluchtelingencrisis, de overige twee derden moeten bij andere problemen worden gezocht.
Het aantal leefloners steeg in de eerste acht maanden van 2016 met 12,9 procent in Vlaanderen, tegenover 8 procent in Brussel en 8,3 procent in Wallonië. Elke maand moeten nu gemiddeld 124.748 mensen in België rondkomen met een leefloon.
Dat de stijging in Vlaanderen hoger uitvalt dan in de twee andere gewesten is volgens de onderzoekers deels het gevolg van het aantal vluchtelingen dat voor onze regio kiest. “De grootste stijging van het aantal vluchtelingen zit in Antwerpen”, zegt Julien Van Geertsom, voorzitter van de POD. “Daar valt weinig aan te doen, eens erkend kan een vluchteling zich vestigen waar hij wil.”
Het aantal erkende vluchtelingen nam sinds 2015 met 37,6 procent toe. Zij maken nu 11,2 procent uit van de hele populatie leefloners. “De impact van de vluchtelingen zal nog stijgen”, waarschuwt de POD. “Het Commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen behandelt nu 1.200 dossiers per maand, met een erkenningsgraad van 50 tot 60 procent. Het is onvoorspelbaar in hoeverre zij werk zullen vinden.”
Generatie-armoede blijft een probleem
De overige twee derden van de stijging moeten niet bij de immigratie worden gezocht, maar bij onze samenleving zelf. “Het gaat onder meer om de beperkingen die werden opgelegd aan het werkloosheidsstelsel”, aldus Van Geertsom. “Daarnaast blijft de generatie-armoede een enorm probleem. Elk jaar groeit het aantal leefloners aan met 2 tot 3 procent omwille van overgeërfde armoede.”
Het aantal jongeren met een leefloon neemt jaar na jaar toe. Liefst 32,5 procent van het aantal leefloners valt intussen in de categorie van 18 tot en met 24 jaar.
“De daling van de armoede zoals Vlaams minister Liesbeth Homans die voorstelde is niet significant”, is donderdag nogmaals te horen bij de POD. “Het armoederisico in Vlaanderen is de afgelopen tien jaar niet significant veranderd”, zegt Van Geertsom. Als het aantal leefloners aan dit tempo blijft stijgen, zou er wel een groter armoederisico kunnen onststaan. “Alles hangt af van de maatregelen die de regeringen nog willen nemen. Of ze bijvoorbeeld de uitkeringen zullen optrekken tot de armoedegrens zoals in het regeerakkoord is aangegeven”, besluit de voorzitter.
