Professor Xavier Baeten: ‘Duitse en Britse CEO’s worden overbetaald’

Uit het nieuwe Europese onderzoek van Vlerick Business School naar de verloning van topmanagers blijkt dat de CEO’s van Duitse en Engelse beursgenoteerde bedrijven overbetaald zijn. “De toplui van Belgische ondernemingen zijn niet onderbetaald in vergelijking met hun Nederlandse, Franse en Zweedse collega’s”, klinkt het ook.

Voor hun jaarlijkse onderzoek naar topsalarissen bij beursgenoteerde bedrijven onderzochten professor Xavier Baeten en onderzoeker Said Loyens van het Executive Remuneration Research Centre aan Vlerick Business School de gegevens van 861 beursgenoteerde bedrijven in België, Nederland, Duitsland, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Zweden.

Het staal van Britse bedrijven werd voor dit internationale onderzoek ferm uitgebreid. “Behalve van de FTSE 100-bedrijven hebben we ook de cijfers van de FTSE 250 erbij genomen. Dat maakt dat nu 350 Britse bedrijven in de studie zitten”, zegt Xavier Baeten.

Duitsers winnen, Zweden verliezen

Als we de robotfoto van de onderzochte CEO’s bekijken, zien we een man (95%) van 55 jaar die gemiddeld vijf jaar actief is in zijn topfunctie in zijn bedrijf. De mediaan van het totale loonpakket (vast, bonus en aandelengerelateerde verloning) van de CEO’s in de Bel-20-bedrijven steeg in 2016 met 26 procent naar 2.080.000 euro.

Bij de Bel Mid-bedrijven detecteert het onderzoek een milde stijging van 2 procent tot 690.000 euro. De mediaan van de Bel Small-bedrijven gaat ook dit jaar achteruit met 2,6 procent en strandt op 560.000 euro.

In Nederland blijft het pakket van de CEO’s van AEX-bedrijven stabiel hangen op 2,9 miljoen euro. Vooral in Duitsland en Frankrijk vertonen de toplonen van de grootste beursgenoteerde bedrijven een sterke stijging. De salarissen van de Duitse DAX-CEO’s stijgen in 2016 met 40 procent naar een mediaan van 5.555.000 euro.

Bij de Franse CAC40 zien we dezelfde beweging en komt de mediaan uit op 4,6 miljoen euro. De Zweedse CEO’s zagen hun salarispakket dan weer met 13 procent dalen tot een mediaan van 1,5 miljoen euro.

Ook bij de Britse FTSE100-bedrijven daalde het mediane CEO-loon met 3 procent naar 4,3 miljoen euro. “Door de brexit speelt daar een belangrijk wisselkoerseffect. Als we de salarissen berekenen tegen de koers van het pond van voor het brexit-referendum, dan komen we bij 4,9 miljoen euro uit, en dat is dan weer een duidelijke stijging”, nuanceert professor Baeten.

Toplonen in het Verenigd Koninkrijk

De hoogste salarissen voor CEO’s worden in de grootste beursgenoteerde bedrijven (volgens beurskapitalisatie) betaald in Duitsland en het Verenigd Koninkrijk. Als we de bedrijven bekijken met een beurskapitalisatie van meer dan 10 miljard euro, dan ontvangen de CEO’s van Belgische, Nederlandse en Franse bedrijven een salaris van 4,2 miljoen tot 4,6 miljoen euro. Bij de Zweden gaat het om 2.055.000 euro.

“Duitsland en het VK springen eruit met respectievelijk 5,8 miljoen euro en 7 miljoen euro”, stelt Xavier Baeten. Volgens de Vlerick-professor heeft dat in Groot-Brittannië vooral te maken met het Angelsaksische model, waarin het aandeelhouderschap meer verspreid is en de CEO meer macht heeft om zijn salariseisen door te drukken. Voor de Duitse cijfers heeft hij niet meteen een verklaring, al draait de economie daar wel op volle toeren.

Voor de samenstelling van de remuneratiepakketten blijven de Belgen (62%) en de Zweden (63%) het meest zweren bij een vaste verloning. Bij de Nederlandse en de Franse bedrijven daalt de vaste looncomponent naar 53 procent. De Duitse en de Britse beursgenoteerde bedrijven zetten het meeste in op de variabele remuneratie (bonus en aandelengerelateerde verloning).

“Met 34 procent vaste verloning ligt dat niveau in het VK ongezond laag. In Duitsland (36%) is het anders. Daar wordt gewerkt met een virtueel aandelenpakket. Men bekijkt de beurskoers over een bepaalde periode en op basis van die evolutie wordt dan een cashvergoeding uitgekeerd”, zegt Xavier Baeten.

Beste performers betalen minder

Nieuw in het salarisonderzoek dit jaar is de berekening van de pay ratio, de verhouding tussen het bedrag dat de CEO incasseert en wat de gemiddelde werknemer van het bedrijf verdient.

Voor de Bel-20-bedrijven komt het onderzoek uit op een ratio van 37. “In een Bel-20-bedrijf verdient de CEO doorgaans het 37-voud van de gemiddelde werknemer. In België zijn dat matige cijfers. In de FTSE100 in het VK zitten ze aan 94, voor de Franse CAC40 komen ze op 91 en de Duitse DAX zit op 89”, weet Baeten.

De professor ging in zijn internationale onderzoek ook op zoek naar de verloningsstrategieën van de best presterende bedrijven. En wat blijkt? “De best presterende bedrijven betalen hun CEO’s relatief minder. Dat betekent dat ze beter op hun centen letten en durven neen te zeggen tegen exuberante looneisen”, stelt Xavier Baeten vast.

De bedrijven die financieel het best presteren (gemeten op basis van return on assets), zijn ook niet de meest gulle gevers van bonussen en andere variabele loonincentives. “Het zijn bedrijven die hun CEO fair belonen, maar ook niet meer dan dat. De beste bedrijven worden gekenmerkt door een zekere bescheidenheid op het gebied van verloning, geen excessen dus.”

Op basis van de gegevens van de 861 beursgenoteerde bedrijven in de onderzoekdatabase bouwde het Vlerick-onderzoeksteam een model waarmee het remuneratieniveau voor een CEO kan worden voorspeld. “Op basis van de marktkapitalisatie van het bedrijf, de winstgevendheid en de sector kunnen we aantonen dat Duitse en Britse CEO’s overbetaald zijn. Belgische CEO’s zijn overigens niet onderbetaald. Net als de Nederlandse en de Franse CEO’s zitten ze met hun salarispakket dicht bij hun reële waarde. Voor de Zweden mag het iets meer zijn.”