Minder mensen gestart met pensioensparen in 2020

Sommige banken meldden dat er minder contracten voor pensioensparen zijn afgesloten in 2020 dan in 2019. Dat zou betekenen dat minder Belgen gestart zijn met pensioensparen. De trend zette zich niet in heel de sector door.

Het zou best kunnen dat het hoofd van de mensen niet staat naar pensioensparen wanneer ze tijdelijk werkloos zijn of bang zijn om hun job te verliezen. We vroegen de banken of hun klanten vorig jaar aan pensioensparen hebben gedacht. Het gaat om stortingen in een fonds of verzekering, die recht geven op een belastingvermindering van 30 procent voor wie tot 990 euro stort of een belastingvermindering van 25 procent voor wie tot 1270 euro stort.

Vooral minder contracten voor pensioenspaarverzekeringen

Bij Argenta is de verschuiving van verzekeringen naar fondsen het duidelijkst. In 2020 begonnen 30 procent meer mensen te storten in pensioenspaarfondsen, terwijl het aantal nieuw afgesloten pensioenspaarverzekeringen 29 procent lager lag dan in 2019. De bank wijt het fenomeen aan de lagerenteomgeving. “In de maanden maart en april, tijdens de eerste lockdown, zagen we een duidelijke daling in de verkoop van pensioenspaarproducten ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. In het najaar speelde dat effect niet.”

ING België stelt “een stagnatie tot lichte daling” vast van het aantal nieuwe contracten, zowel voor het pensioenspaarfonds Star Fund als voor pensioenspaarverzekeringen. De klanten konden enkel via de kantoren intekenen op pensioenspaarverzekeringen. “Tijdens de eerste lockdown werd dat niet beschouwd als een essentiële bankverrichting, waardoor de klanten daarvoor dus niet naar kantoor konden”, merkt een woordvoerder van de bank op. Verder speelt persoonlijk contact bij beleggingen nog altijd een grote rol, meent de bank.

Ook Belfius wijt de daling van het aantal nieuwe contracten voor pensioenspaarfondsen met 9 procent aan “een gelimiteerde toegang tot onze agentschappen”. “Via de digitale kanalen steeg het aantal openingen van pensioenspaarrekeningen met bijna 5 procent in 2020 ten opzichte van 2019.” Voor pensioenspaarverzekeringen heeft Belfius nog geen cijfers kunnen geven. “We stellen vast dat de klanten in hun zoektocht naar een hoger potentieel rendement kiezen voor pensioensparen via fondsen.”

Sparen voor pensioen of voor een huis

Ook bij BNP Paribas Fortis zijn er minder klanten gestart met pensioensparen vorig jaar, in vergelijking met 2019. “Het aantal nieuwe contracten voor pensioenspaarfondsen liep licht terug met 6 procent”, klinkt het. Voorlopige cijfers wijzen erop dat er in 2020 zelfs 25 procent minder pensioenspaarverzekeringen werden afgesloten. De dalende populariteit van de verzekeringen is geen nieuw fenomeen en heeft alles te maken met de dalende rentevoeten: in 2019 werden er ook al 7 procent minder contracten afgesloten dan in 2018.

BNP Paribas Fortis voert nog enkele andere plausibele verklaringen aan voor die daling, waaronder de stijging van de vastgoedprijzen. Zo zouden mensen zich er tijdens de lockdown ook meer bewust van geworden zijn dat een groter huis met een tuin en kantoorruimte belangrijk is. Lenen levert door de afschaffing van de woonbonus geen fiscaal voordeel meer op, en dus proberen mensen nu wellicht vaker hun huis maximaal zelf te financieren. Aan het geld van de pensioenspaarrekening kunnen mensen in principe pas op hun 65ste aan. Het geld vroeger opnemen wordt zwaar fiscaal bestraft. Nog een kleine tip: wie na zijn 60ste blijft verder sparen doet extra voordeel. De anticipatieve heffing van 8 procent gaat er namelijk op uw verjaardag af, terwijl u nog tot uw 64ste kunt storten met een fiscaal voordeel. Het is ook zaak in het jaar dat u 60 wordt te storten na uw verjaardag.

Niet vergeten te storten

KBC tekende een recordbedrag aan stortingen op, ruim 10 miljoen euro meer dan in 2019. Er begonnen 6 procent meer klanten te storten in pensioenspaarfondsen. Voor het aantal nieuwe contracten voor pensioenspaarverzekeringen spreekt KBC van een status quo. Crelan merkt net zoals KBC geen daling van de zin om met pensioensparen te beginnen. “Integendeel”, zegt een woordvoerder. “Het aantal nieuw geopende contracten ligt 10 procent hoger dan in 2019 en ook het gespaarde bedrag ligt 10,5 procent hoger. De coronarestricties bemoeilijkten de werking, maar onze agentschappen zijn goed bereikbaar gebleven. We zijn tijdens de eerste lockdown en ook nu wel overgeschakeld naar kantoorbezoek op afspraak.” Crelan merkte zelfs geen tanende verkoop in de pensioenspaarverzekeringen van Allianz die ze aan hun klanten aanbieden.

De grootste bank van ons land zegt dat de stortingen in de bestaande contracten op peil bleven. Bestaande pensioenspaarders vergaten hun jaarlijkse stortingen dus niet ondanks de coronacrisis. “Deels is dat te verklaren door de populaire maandelijkse spreiding van de stortingen via domiciliëring, waardoor dat in het vaste uitgavenpatroon van veel mensen zit”, zegt de woordvoerder van BNP Paribas Fortis. Ze voegt er nog aan toe dat van de klanten met een pensioenspaarfonds slechts 7 procent kiest voor het hogere plafond van 1270 euro. Bij de verzekeringen is dat nog minder: slechts 3 procent.

Ook de meeste andere banken melden gelijkaardige tendensen. Pensioenspaarders met een fonds op gerechtigde leeftijd stelden het opvragen van het kapitaal ook massaal uit. Het was een turbulent beursjaar en sommige fondsen hebben nog maar net hun verliezen van maart terug goed gemaakt. In zo’n jaar kan het verstandig zijn om de kat uit de boom te kijken tot de koersen weer hersteld zijn. Daarbij komt nog dat de pensioenspaarfondsen meestal goed gerunde gemengde fondsen zijn met aandelen en obligaties. Wie het geld opvraagt, moet er ook iets anders mee doen. Het is misschien een brug te ver om te zeggen dat het moeilijk is om betere beleggingen dan pensioenspaarfondsen te vinden, maar slechte beleggingen zijn het meestal ook niet.