De meerderheid van de 60-plussers is optimistisch over de toekomst, maar maakt zich zorgen om zijn financiële situatie. Dat blijkt uit een rondvraag bij 2000 Belgen van boven de 60 jaar, waarin naar hun visie op de toekomst werd gepeild.
Het onderzoeksbureau Indiville ging in opdracht van de Koning Boudewijnstichting bij 2000 niet-hulpbehoevende Belgen tussen de 60 en 85 jaar na hoe zij de toekomst tegemoet zagen. Van de ondervraagden gaf 68 procent aan positief naar de toekomst te kijken en zich te verheugen op meer tijd voor zichzelf en naasten, eventuele kleinkinderen en een periode met meer zelfkennis en wijsheid.
Tinne Vandensande, coördinator van het onderzoek, vraagt wel deze cijfers binnen het juiste kader te plaatsen. ‘We zijn aangenaam verrast door het optimisme bij de 60-plussers, maar we mogen niet vergeten dat enkel niet-hulpbehoevenden werden ondervraagd. We selecteerden deze groep mensen omdat zij volgens ons nog meer vrijheidsmarge hebben om scenario’s tegen elkaar af te wegen ingeval zij hulpbehoevend zouden worden. Bij mensen die wel al hulpbehoevend zijn zal waarschijnlijk meer pessimisme heersen.’
Hoewel de toekomstvisie dus overwegend positief is, heeft een op drie ondervraagden een sombere kijk op zijn of haar toekomst. ‘De minst optimistische groep betreft de mensen tussen 60 en 65 jaar, die op punt staan de arbeidsmarkt te verlaten. Wellicht zit de pensioenproblematiek daar voor iets tussen.’
Uit het onderzoek blijkt alvast dat de financiële onzekerheid de grootste bron van zorgen is bij 60-plussers. Zo gaf 45 procent van de deelnemers aan de laatste levensfase te associëren met minder inkomsten.
Voorbereiden
De factoren die het meest bepalend zijn voor de perceptie van de toekomst zijn de aanwezigheid van een sociaal netwerk en een lage kans op gezondheidsproblemen. Volgens Vandensande zijn dit dan ook effectief goede indicatoren voor het risico dat 60-plussers lopen om in de problemen te geraken.
‘Voornamelijk alleenstaanden, of mensen die een geïsoleerd bestaan leiden, lopen een verhoogd risico op logistieke en financiële problemen. Ook laaggeschoolden of mensen die nog niet op pensioen zijn maar ook niet langer actief zijn op de arbeidsmarkt behoren tot die groep.’
Iets meer dan een kwart van de ondervraagden onderneemt al concrete acties om zich te wapenen voor de dalende inkomsten, de mindere gezondheid en het isolement, terwijl 37 procent hier totaal nog niet mee bezig is. ‘We merken dat mensen zich in het algemeen te weinig voorbereiden op de toekomst en problemen pas aanpakken als ze zich stellen. Gegeven het belang van gezondheid en een sociaal netwerk voor het welbevinden van 60-plussers, willen we mensen echt oproepen om hier meer in te investeren’, aldus Vandensande.
