Werkgevers kunnen werknemers die zijn getroffen door watersnood helpen door hen een geldelijke of materiële gift met vrijstelling van sociale zekerheid en belastingen toe te kennen.
Een verwoest huis, een auto total loss, vernielde meubels en kleren: sommige mensen moeten hun hele leven heropbouwen na een watersnood zoals België die zopas heeft meegemaakt. De verzekeringsmaatschappijen komen meestal tussenbeide, maar de dekking is niet altijd volledig en zelfs als de zaak snel wordt afgehandeld, moeten de slachtoffers de middelen vinden om in de tussentijd te leven.
Dit is een goed moment om eraan te herinneren dat het voor een werkgever in uitzonderlijke omstandigheden mogelijk is een werknemer te helpen. Dat kan gebeuren door middel van een geldelijke of materiële gift.
Geen verband met het werk
Vanuit het standpunt van de sociale zekerheid is een loon elk voordeel in geld of dat in geld waardeerbaar is “waarop de werknemer ingevolge zijn dienstbetrekking recht heeft ten laste van de werkgever”. Fiscaal bekeken is een loon alles wat rechtstreeks of onrechtstreeks voortkomt uit arbeid in dienst van een werkgever: wedden, lonen en alle soortgelijke beloningen en voordelen van alle aard die worden verkregen uit hoofde van of ter gelegenheid van de uitoefening van de beroepsactiviteit.
Het Hof van Cassatie heeft bevestigd dat een voordeel dat door een werkgever wordt toegekend naar aanleiding van bijzondere gebeurtenisssen, zoals een persoonlijke blijk van sympathie of waardering of een bijzondere gebeurtenis in het privéleven van de werknemer, dat geen tegenprestatie voor arbeid is, geen loon is in de juridische zin van het woord.
Het is daarom noodzakelijk dat de vrijgevigheid geen verband houdt met het werk, niet het gevolg is van een wettelijke of contractuele verplichting of een gewoonte of traditie in het bedrijf, verband houdt met een bijzondere en uitzonderlijke gebeurtenis in het leven van de werknemer en spontaan wordt toegekend.
De betaling van een uitzonderlijke gift aan werknemers die het slachtoffer zijn geworden van noodweer, om hen door die moeilijke omstandigheden heen te helpen, kan zeker worden gekwalificeerd als een vrijgevigheid met een vrijstelling van sociale zekerheid en belastingen. Dat geldt ongeacht of het om geld of goederen gaat en ongeacht de waarde van de gift, als die niet in de plaats komt van een normaal verloningselement, zoals een bonus.
In haar instructies aan de werkgevers vermeldt de RSZ het voorbeeld van een vrijgevigheid die aan een werknemer wordt uitbetaald na grote brandschade aan zijn woning. Zo’n vrijgevigheid mag niet op de loonfiche of de fiscale fiche worden vermeld, maar wel bij de verworpen uitgaven.
Het is raadzaam dat de werkgever zo’n vrijgevigheid, de context ervan en zijn wil om te geven vastlegt in een schriftelijk document, bijvoorbeeld in een brief aan de werknemer waarin hij de redenen voor het gebaar uitlegt.
