De facturen van haar fertiliteitstraject heeft ze niet allemaal bijgehouden. Ook de map met medische gegevens zou ze nog het liefst ritueel verbranden. “We hadden de luxe dat we het allemaal konden betalen”, zegt Katrien Bergs.
In de Koesterkoffers, die de vzw Berrefonds gratis uitdeelt aan gezinnen die een kind hebben verloren, zit sinds maart het prentenboek Een hart vol liefde. Het verhaal is geschreven door Liesbeth Talboom. De illustraties zijn van de hand van Katrien Bergs, de mama van Mare* en Abel. “De voorbije jaren lag er een sluier over Moederdag”, vertelt Katrien Bergs. “Nu Abel vier maanden is, leef ik er anders naartoe. Ik ben natuurlijk al langer mama, maar dan wel een met lege armen. Mijn man zorgde op Moederdag wel altijd voor een kleine attentie. Het mocht geen al te groot cadeau zijn, want dat zou te veel pijn doen. Mijn vriendinnen stuurden steevast op Moederdag een berichtje dat ze aan mij dachten. Op sociale media zie je ook berichten die je kunt reposten, waarin staat dat je aan alle mama’s denkt.”
U bent mama van twee kinderen, maar dat ging niet vanzelf. Hoe is uw fertiliteitstraject begonnen?
KATRIEN BERGS. “De gynaecoloog had cysten op mijn eierstokken ontdekt. Ze had erbij verteld dat dat niets hoefde te betekenen, maar dat we veiligheidshalve het best niet te lang zouden wachten om aan kinderen te beginnen. We kregen ook het advies om na een half jaar proberen al aan de alarmbel te trekken, in plaats van na een jaar. En zo geschiedde.”
Hebben jullie de kostprijs in overweging genomen bij de beslissing om in dat traject te stappen?
BERGS. “In het begin zijn de kosten heel beperkt. Een bloedafname, een controle van je eicelreserve, het monitoren van je cyclus. We spreken over facturen van 50 of 70 euro. Daarna begint de bal te rollen, met een doorverwijzing naar het UZA voor inseminaties. Daar komt dan medicatie bij kijken en de lonen van de dokters en de verpleging enzovoort. Dat begint stilaan aan te tikken.
“Wij werken allebei voltijds. Onze ouders hebben ooit een keer laten vallen dat ze wilden bijspringen als het nodig zou zijn. Dat was gelukkig niet nodig. Wij hadden de luxe dat we ons over de kosten niet echt druk hoefden te maken. Dan gaan we dit jaar niet op vakantie of een aantal keer minder uit eten.”
‘Mijn man en ik hebben het nooit echt over de kosten gehad, tot we voor onze laatste van de terugbetaalde IVF-cyclus stonden’
Zaten jullie meteen bij een team van hulpverleners waar jullie je goed bij voelden?
BERGS. “We kozen aanvankelijk voor het UZA, omdat het dichtbij was en dus het gemakkelijkst te combineren met ons werk en ons leven in Antwerpen. Onze eerste afspraak viel in de eerste week van de lockdown en is geannuleerd. We konden pas vier maanden later een nieuwe afspraak krijgen. Er kwamen toen veel berichten van vrienden of kennissen die zwanger waren geraakt tijdens de lockdown. Wij moesten wachten.
“Met de eerste dokter in het UZA hadden wij een goede klik. Misschien hadden we er ook een goed gevoel bij, omdat het meteen raak was bij de eerste IVF-cyclus. Het verhaal van Mare is helaas negatief afgelopen. Op 20 weken kregen we te horen dat haar slokdarm niet aangesloten was op haar maag, maar ze konden dat oplossen met een operatie. Op 32 weken was er geen hartslag meer. Waarschijnlijk was er ook iets met haar hartje.
“Daarna moesten wij weer wachten. Dat voelde heel oneerlijk aan. Wij voelden al heel snel de drang om die leegte te vullen. Een ander koppel kan meteen weer in bed duiken. Aan ons werd gevraagd geduld uit te oefenen, omdat de artsen meer onderzoeken wilden doen. Het is lastig dat je voor zo’n intieme beslissing afhankelijk bent van anderen, die zeggen: nu mag je weer starten. Ik weet niet of het door corona kwam, door wat we beleefd hadden, of omdat onze eerste dokter was gestopt, maar wij zijn daarna overgestapt naar het UZ Jette. Mijn schoonzus had daar een positieve ervaring en Jette staat ook hoog aangeschreven in de wereld van de fertiliteitsbehandelingen.”
Hebben jullie de kosten bijgehouden?
BERGS. “Onze facturen heb ik zo veel mogelijk proberen te negeren nadat ze betaald waren, en weggegooid. Ik heb ook echt alles geprobeerd om mijn kansen op een zwangerschap te vergroten. Volgens mij zitten wij boven 10.000 euro als ik alles in rekening zou brengen. Ik ben vijf keer naar een diëtist gegaan om af te vallen, drie keer naar de acupunctuur, verschillende keren naar de osteopaat. Van die laatste kreeg ik nog wel iets terugbetaald van de ziekteverzekering. Inseminaties. Vijf IVF-cyclussen. Wij hebben ook één rietje met sperma van een donor gekocht, omdat de artsen bij onze zesde en laatste IVF-cyclus wilden uittesten of het zaad van de donor mijn eicellen sneller of beter zou bevruchten dan het zaad van mijn man. We hebben onze zesde poging uiteindelijk niet nodig gehad, omdat ik vlak daarvoor wonder boven wonder op natuurlijke wijze zwanger ben geraakt van mijn man. De factuur voor dat ongebruikte donorsperma was nog de grootste factuur van allemaal, om en bij 1.000 euro.
“Nu ik het voor jullie allemaal optel, ben ik er zelf ook even niet goed van. Wij hebben daarnaast ook een uitvaart moeten regelen. Omdat Mare 32 weken was, werd ze beschouwd als een persoon. Dat was een groot geluk, want dat betekende dat we haar konden aangeven aan de gemeente, zodat we echt bewijs hebben dat ze heeft bestaan. Dat betekende ook extra kosten voor de uitvaart.”
Er worden zes IVF-cyclussen terugbetaald. Werd de teller na jouw eerste zwangerschap, na Mare dus, weer op nul gezet?
BERGS. “Nee, dat telt gewoon door. Je krijgt in totaal slechts zes IVF-cyclussen terugbetaald, omdat uit wetenschappelijke studies blijkt dat de kans heel klein is dat het na zoveel pogingen nog zal lukken. Mijn man en ik hebben het nooit echt over de kosten gehad, tot we voor onze laatste van die zes pogingen stonden. Toen zijn we in gesprek gegaan, met een psycholoog erbij. Wij zijn toen tot de conclusie gekomen dat we nog één poging zelf zouden betalen, maar niet meer dan één poging. Ik weet niet of we het uiteindelijk daarbij hadden kunnen laten, als het effectief zover was gekomen. Er zijn heel veel koppels die zich in zo’n fertiliteitstraject verliezen, omdat de drang naar kinderen zo groot is en ze gewoon doorgaan. Je hart zegt dan iets anders dan je hoofd. Misschien is het wel goed dat het terugbetalingssysteem op een bepaald moment een stop inbouwt, zodat wensouders kunnen rouwen om het kind dat er nooit zal komen.
“Toen ik zwanger was van Abel, vond ik weer rust. Ik hoefde niet meer constant naar het ziekenhuis voor afspraken, of telefoneren met het ziekenhuis, of monitoren, of bloed laten nemen of spuitjes met hormonen zetten. Dan besef je pas ten volle wat een lijdensweg het was. Wij hebben in principe nog recht op één IVF-cyclus, maar ik denk niet dat we daar nog gebruik van zullen maken. Ooit had ik een gezin met drie kinderen in mijn hoofd. Nu vind ik een gezin met één kind in mijn armen en twee in mijn hart volmaakt.”
Bovenstaande illustratie is gemaakt door Katrien Bergs, voor het boek “Een hart vol liefde”, dat in de Koesterkoffers van het Berrefonds en geschreven is door Liestbeth Talboom. De foto van Katrien Bergs en haar man is gemaakt door Hanne van Lots of Love fotografie. Op de foto is er ook aandacht voor Mare*, omdat een troostjuweel van Berrefonds mee in het kader is opgenomen.
