Woonbonus: Wie zal de schadeclaims betalen?

De nieuwe Vlaamse Regering heeft beslist dat het huidige systeem van de woonbonus wijzigt vanaf 1 januari 2015. Die beslissing komt niet als een verrassing. Het is al langer geweten dat het huidige systeem van de woonbonus financieel onhoudbaar was geworden voor de overheid. Bovendien was de invoering van de woonbonus in 2005 wellicht mee verantwoordelijk voor de prijsstijgingen op de woningmarkt.

Wil je vandaag toch nog genieten van het huidige systeem van de woonbonus, dan zegt diezelfde nieuwe Vlaamse regering dat wie nu nog een huis koopt zijn notariële akte moet kunnen laten tekenen bij de notaris ten laatste op 31 december van dit jaar. En net daar wringt het schoentje.

Praktische problemen

Ten eerste is er een heus praktisch nadeel. Het tekenen van aktes tijdens de feestdagen kan en zal de agenda van menig notariskantoor overhoop halen. Het lijkt mij uitgesloten dat een notariskantoor nog in staat zal zijn om net die laatste dag van het jaar bij wijze van spreken nog 50 aktes te laten verlijden.

Wie zal er dan wel of niet nog bediend worden?

Los van dit louter praktisch probleem zijn er ook nog andere, meer fundamentele problemen die de kop opsteken.

1. Wie is verantwoordelijk als de deadline niet gehaald wordt?

Om te beginnen is er de vraag wie verantwoordelijk zal gesteld worden indien die deadline van 31/12/14 niet gehaald wordt.

Is het dan de schuld van de consument omdat hij net enkele dagen te laat zijn compromis tekent, bijvoorbeeld in de eerste week van november? Is het diezelfde klant die er net iets te lang over doet om zijn juiste keuze te maken voor de aanvraag van een lening, of gaan we de consumenten dwingen halsoverkop de eerste de beste keuze daarin te maken?

Misschien is de kredietbemiddelaar verantwoordelijk omdat hij te laat de kredietaanvraag activeert bij de bank.

Of misschien is de persoon bij de bank die de hypotheekaanvraag moet goedkeuren. De kans is groot dat hij geen tijd heeft om alle dossiers grondig te analyseren omdat hij geconfronteerd wordt met de huidige grote toestroom van kredietaanvragen. Maar zelfs als alle dossiers ten gronde bekeken kunnen worden, dan nog moeten ze in akte geraken bij de notaris.

De notaris is daarbij ook deels afhankelijk van het aanleveren van attesten door diverse instanties: OVAM, gemeentebesturen, hypotheekkantoren,…

We kunnen ten slotte ook nog de experten onroerend goed verantwoordelijk stellen. Vaak is er voor een kredietdossier een verslag nodig van een expert onroerende goederen. Wat gebeurt er als die te laat klaar is met zijn verslag?

Indien in heel dit proces één van de diverse spelers bijvoorbeeld een mailtje met vragen tot verdere info of documenten vergeet. Wie vele mails krijgt en verstuurt kan er al snel eens eentje missen.

2. Verschillende fiscale behandeling

Een volgende vraag: is het wel terecht dat mensen fiscaal verschillend behandeld worden in eenzelfde fiscaal jaar? Wie begin dit jaar koopt, heeft recht op de woonbonus, wie pech heeft en pas einde dit jaar een huis vindt, die verliest de woonbonus.

En wat met mensen die kopen via een openbare verkoop en die na toewijs moeten wachten op hoger bod en daardoor te laat zijn? Er zijn ook verkopen die langer duren omwille van problemen bij de verkopers, bijvoorbeeld wanneer een minderjarige mede-eigenaar is.

3. Wat met fiscale winst?

Als laatste is er de vraag wat te doen met de fiscale winst. Het systeem van de woonbonus voorziet in een verhoogde fiscale aftrek de eerste 10 jaar. Wie nu nog vlug-vlug alles regelt om nog snel de akte te laten tekenen tijdens 2014, verliest in één klap het voordeel van dat eerste jaar verhoogd fiscaal voordeel.

Niet fair

Deze regeling is dus absoluut niet fair. Zowel CD&V en Open VLD kwamen eerder met voorstellen tot overgangsmaatregelen. Ook N-VA zou daarmee akkoord gaan. Maar toch blijft de bevoegde minister Annemie Turtelboom (Open VLD) weigeren om in een overgangsmaatregel te voorzien. Dit is dus absoluut niet correct. Benieuwd wie de gevolgen zal dragen van de schadeclaims die ongetwijfeld zullen volgen.

Koen Mettepenningen (Immotheker)