De invoering van de Vlaamse energetische renovatieverplichting heeft slechts een beperkte negatieve invloed gehad op de prijzen van de slechtst geïsoleerde huizen met een energielabel E of F. Dat blijkt dinsdag uit een analyse van de Nationale Bank van België (NBB), de KU Leuven en de Universiteit Antwerpen.
Het Vlaams Gewest voerde in januari 2023 een renovatieverplichting in, die kopers van woningen met een energielabel E of F verplicht om binnen de vijf jaar na aankoop hun eigendom tot minstens label D te renoveren. Terwijl de prijzen in 2023 en 2024 hetzelfde bleven als in 2022 voor huizen met een label D, stegen ze voor huizen met een label C en nog meer voor huizen met een label B of A, en namen ze af voor huizen met een label E of F.
De prijsdalingen voor huizen met een energielabel E of F bleven wel beperkt tot ongeveer 2 procent. Volgens Peter Reusens, econoom bij de NBB, kan dat verklaard worden doordat een meerderheid van de kopers van die woningen sowieso van plan was om te renoveren en dat de renovatiekost al grotendeels in de prijs ingecalculeerd leek te zijn.
Uit een vergelijking met het Waals Gewest blijkt voorts dat de Vlaamse energetische renovatieverplichting de prijzen van huizen met een betere energiescore niet opgedreven heeft, aangezien in beide gewesten vergelijkbare prijsstijgingen opgetekend werden.
Dat de invoering van de Vlaamse renovatieverplichting tot een licht hogere prijskorting voor energie-inefficiënte huizen geleid heeft, heeft volgens de NBB herverdelingsgevolgen. Zo is er een licht negatief effect op het vermogen van eigenaars van energie-intensieve huizen en krijgen kopers een kleine financiële speelruimte om een energetische renovatie uit te voeren.
De NBB wijst er wel op dat voor degenen die niet meteen van plan waren om te renoveren, de renovatieverplichting resulteert in een grote verplichte investering, bovenop de aankoopprijs. “Dit zou de toegankelijkheid van eigenwoningbezit voor potentiële kopers zonder voldoende terugbetalingscapaciteit kunnen belemmeren. Deze laatste groep wordt dus het meest getroffen door de invoering van de renovatieverplichting”, aldus de Nationale Bank.
De onderzoekers stelden tot slot ook vast dat de renovatieverplichting geleid heeft tot een grotere prevalentie van energiescores net onder de drempel van de renovatieverplichting. Waarschijnlijk is die gedeeltelijk het resultaat van onjuiste rapportering, klinkt het.
Voor het onderzoek werden de verkoopgegevens van alle Belgische woningtransacties gecombineerd met datasets van energieprestatiecertificaten (EPC), asbestattesten en online vastgoedadvertenties.
