Een op je lijf geschreven verkoop: is een woning op lijfrente verkopen interessant?

Je kan je woning verkopen op lijfrente. Wat houdt dat precies in? Is dat interessanter dan te kiezen voor een gewone verkoop?

Een verkoop op lijfrente is in principe niks meer of minder dan een financieringsvorm waarbij wordt de verkoopprijs omgezet in een periodieke uitkering. De koper van de woning betaalt dus niet de integrale som in één keer aan de verkopers, maar voorziet periodieke betalingen van een lijfrente.

Die rente is een doorgaans geïndexeerd bedrag dat meestal maandelijks uitgekeerd wordt. Daarmee kunnen de verkopers bijvoorbeeld een appartementje gaan huren, maar ze kunnen ook met de koper afspreken om het vruchtgebruik van de woning te behouden. Op die manier kunnen ze tot aan hun dood blijven wonen in hun vertrouwde omgeving.

Bedrag van de lijfrente

Welk bedrag de verkopers maandelijks ontvangt van de koper, hangt in eerste instantie af van een drietal elementen: de geschatte verkoopwaarde van de woning, de leeftijd van beide partners (op basis van officiële sterftetabellen van de FOD Economie) en de marktrente. Vaak wordt aan het begin van de rit eenmalig een hoger bedrag – bij wijze van startkapitaal – uitgekeerd: dat komt meestal overeen met vijf tot twintig procent van de waarde van de woning.

In principe ontvangen de verkopers die rente zolang ze leven, maar tegenwoordig wordt er meestal een beperking in de tijd voorzien. Het verhaal van de Franse Jeanne Calment, die haar huis op lijfrente verkocht en 122 jaar oud werd, is intussen alom bekend. Kandidaat-kopers willen een gelijkaardig risico niet lopen.

Risico voor koper

Voor de verkopers houdt de verkoop van hun huis op lijfrente in principe geen verrassingen in: ze ontvangen immers elke maand een inkomen in de vorm van een vooraf vastgelegde rente.

Bovendien betalen ze hierop in principe geen belastingen. Voor de koper liggen de kaarten ietwat anders. Wanneer de verkopers komen te overlijden, doet de koper uiteraard een goede zaak. Maar wanneer beide partners hun statistische levensverwachting overleven, moet hij misschien nog wel gedurende dertig jaar elke maand een lijfrente uitbetalen. Kortom: voor de koper blijft het speculeren. Men spreekt in deze context over een ‘kanscontract’

Op maat maken

Goed om weten is dat een lijfrenteovereenkomst op maat gemaakt wordt. Ondanks de contractuele vrijheid dienen zowel de verkoper als de koper zich echter aan bepaalde regels te houden. Daarom is professionele begeleiding sowieso aan te raden. De verkopers kunnen bijvoorbeeld kiezen voor de verkoop van de volle eigendom van de woning.

Willen de verkopers liever in hun huis blijven wonen, dan kunnen ze aan de koper voorstellen om het vruchtgebruik te behouden, of om onmiddellijk een levenslange huur met hem af te sluiten. Uiteraard ligt de rente dan lager.(JS)