‘De woonfiscaliteit in haar geheel vereenvoudigen, is een beter idee’

De regering probeert de burgers te helpen met een wetsontwerp dat banken verplicht de gegevens van een hypothecaire lening door te sturen naar de fiscus. Maar goede wil botst op complexiteit, oordeelt MoneyTalk-redacteur Johan Steenackers.

Dat de woonfiscaliteit te ingewikkeld is, is algemeen bekend. De regering probeert de burgers te helpen met een wetsontwerp dat banken verplicht de gegevens van een hypothecaire lening door te sturen naar de fiscus. Het principe is goed, maar de uitvoering onmogelijk.

Het uitgangspunt van de fiscus is eerbaar. Veel belastingplichtigen vinden het heel moeilijk om de gegevens van hun hypothecaire lening op een juiste manier aan te geven in hun belastingaangifte. Dat is inderdaad geen eenvoudige materie, zeker voor wie verschillende leningen heeft lopen. De regering wil de banken en verzekeraars nu verplichten elektronisch alle informatie over de lening en de verzekering door te sturen naar de fiscus. Het gaat om de identificatiegegevens van de ontleners, de terugbetaalde kapitaalaflossingen en intresten en het bedrag van de premies van de schuldsaldoverzekering. De privacycommissie ziet er geen graten in. De bedoeling van dit alles is de fiscus toe te laten in de plaats van de belastingplichtige vast te leggen hoe groot het fiscaal voordeel is.

De praktische uitwerking van is echter niet zo eenvoudig. Het volstaat niet om alle gegevens van een lening zo maar over te nemen. Voor wie leningen heeft bij verschillende banken, moeten beperkingen worden doorgevoerd. De grootste moeilijkheid is de optimalisatie van het fiscale voordeel van een woonlening. Dat vergt heel wat cijferwerk. Het is hoogst onzeker dat de fiscus dat in de plaats van de belastingplichtige zal doen. Hoe dan ook, blijft het de taak van de belastingplichtige om na te kijken of de fiscus alle leningslasten correct heeft ingevuld en heeft geoptimaliseerd. De kans op fouten is heel reëel.

Beter zou het zijn de woonfiscaliteit in haar geheel te vereenvoudigen. Op dit ogenblik bestaan er verschillende stelsels die elkaar overlappen. Iemand die vóór 2005 heeft geleend, valt onder het zogenaamde bouwsparen als het gaat om een lening voor de enige woning. Vanaf 2005 is dan weer de woonbonus van toepassing en die werd vorig jaar in Vlaanderen beperkt. Men kan beter het fiscale voordeel vervangen door andere voordelen, zoals een verlaging van de registratierechten bij de aankoop van een eigen en enige woning.