‘De demografische explosie komt er sneller aan dan we denken’

Binnen een goede tien jaar komen er in ons land een half miljoen 65-plussers bij. Te weinig mensen lijken zich echt bewust van die aankomende demografische explosie. Kijk alleen al maar naar de markt van de seniorenhuisvesting: het gros van de Belgen kent het verschil niet tussen assistentiewoningen, serviceflats, bejaardentehuis en RVT’s. Dat zegt Bart Paeleman, bestuurder van de projectontwikkelaar Skyline Europe, naar aanleiding van de Week van de Zorg.

Volgens cijfers van het Federaal Planbureau telde ons land in 2017 bijna 2,1 miljoen 65-plussers. Tegen 2030 zou dat aantal oplopen tot meer dan 2,6 miljoen. En in 2060 zullen er in ons land ruim 3,2 miljoen 65-plussers zijn.

Die bijzonder sterke stijging vraagt om meer zorgvastgoed. Dat lijkt op het eerste gezicht logisch, en toch is het dat blijkbaar niet. Zeker niet als je weet dat hier en daar wordt gesproken van een ‘vastgoedbubbel’ in de seniorenhuisvesting.

Een van de problemen die opvallen als het over zorgvastgoed gaat, is dat alles over één kam wordt gescheerd. Herinner u de Pano-reportage over de onmenselijke toestanden in sommige RVT’s. Het is helemaal terecht dat die worden aangeklaagd. Maar het is niet omdat zoiets in een aantal rusthuizen gebeurt, dat plots de hele markt van het zorgvastgoed verziekt is. Duidelijkheid, dat is wat deze Week van de Zorg moet brengen.

De term ‘bejaardentehuis’ – of minstens even correct: het rust- en verzorgingstehuis (RVT) – biedt alleszins het voordeel van de duidelijkheid. De inwoners van zo’n bejaardentehuis of RVT kunnen niet meer zelfstandig wonen. Zij zijn vrijwel op elk moment van de dag afhankelijk van het zorgpersoneel. En laat het duidelijk zijn: wij mogen als Belgen bijzonder trots zijn dat we zo’n uitgebreid vangnet hebben.

Maar toch is het iets helemaal anders dan het systeem van de assistentiewoningen, volledig het tegenovergestelde zelfs. Alleen: het besef dat dit twee totaal verschillende woonvormen zijn, ontbreekt nog vaak.

Daar schuilt dan ook het probleem als het over assistentiewoningen of serviceflats gaat. Zeker die laatste term heeft een foute connotatie, al was het maar omdat het tien jaar geleden nog de gewoonte was serviceflats naast een bejaardentehuis te bouwen.

Mensen die voor een assistentiewoning kiezen, zijn nochtans zeer bewust bezig met hun toekomst, want ze hebben die nog. Ze kiezen niet alleen waar ze willen wonen, maar ook hoe. En dat laatste is liefst zo zelfstandig mogelijk. Voor die mensen is een assistentiewoning ook de perfecte oplossing, want zo’n woning is eigenlijk een gewoon appartement met enkele – vooral technische – upgrades, voor het geval je behoefte zou hebben aan een vorm van zorg. Als de perceptie van de assistentiewoningen wordt gecorrigeerd, zal ook de drempel om er te gaan wonen verder verlagen en kunnen we de demografische evolutie die op ons afkomt pas echt stevig opvangen. Dat dat nodig is, staat buiten kijf. Een blik op de cijfers zegt genoeg.

Assistentiewoningen bieden – in tegenstelling tot rusthuizen – een antwoord op de wooneisen van die almaar groter wordende groep van 65-plussers. Het is niet alleen de opdracht van de vastgoedwereld om die perceptie bij de Vlaming te veranderen. De zorgsector en de Vlaamse regering moeten ook het onderscheid met een kamer in een rusthuis duidelijk maken. En wees gerust, dat zou in ieders voordeel zijn. Want dat er binnen dit en tien jaar een half miljoen 65-plussers bij komt, is niet weinig in een land met 11 miljoen inwoners.