Hoe begint u als particulier aan private beleggingen?

Private equity, venture capital, private debt, infrastructuur, private assets: het zijn buzzwoorden bij investeerders. Voor een particulier met een bescheiden portemonnee is het niet altijd gemakkelijk erin te beleggen. Tenzij u zich toch tot de beurs wendt.

‘Privaat’ staat voor ‘niet-beursgenoteerd’, ‘publiek’ voor ‘beursgenoteerd’. Alles op de beurs is in principe voor een breed publiek toegankelijk. Voor private beleggingen ligt de toegangsdrempel doorgaans hoger. Er zijn grotere bedragen voor nodig, een breder netwerk, meer ervaring, kennis en soms zelfs persoonlijke relaties met een bedrijfsleider. Er zijn verschillende soorten private beleggingen en verschillende manieren om er toegang toe te krijgen.

Voor een belegger biedt private equity of een belegging in niet-beursgenoteerde aandelen voordelen. De waarde van de beleggingen schommelt niet dagelijks met de beurs mee. In een private-equityportefeuille bepalen de beleggers welke bedrijven en sectoren meer gewicht krijgen. In de wereldwijde beursindexen zijn (vooral Amerikaanse) technologiereuzen dominant. Het potentiële rendement ligt ook hoger. Amerikaanse private-equityfondsen haalden de voorbije 25 jaar, tot 31 maart 2022, een gemiddeld jaarlijks rendement van 14,2 procent, volgens Cambridge Associates, terwijl een belegging in de Russell 2000-index van kleine Amerikaanse aandelen gemiddeld 9,1 procent per jaar opleverde.

Private debt zijn niet-beursgenoteerde obligaties oftewel kredieten uitgegeven door ondernemingen buiten de gereglementeerde markten. Dat segment groeit al jaren vrij snel, omdat de banken meer en meer leningen met een hoger wanbetalingsrisico weren, om aan de strengere regelgeving tegemoet te komen.

Naast private equity en private debt is er ook nog de financiering van vastgoed- en infrastructuurprojecten. Zo zijn er partijen die de jongste jaren massaal gsm-masten hebben opgekocht. Die beleggingsondernemingen zijn soms ook betrokken bij publiek-private partnerschappen.

Voor de grote portemonnee

Private beleggingen hebben ook enkele nadelen. Het belangrijkste nadeel is de illiquiditeit. Beleggers kunnen er niet zomaar in- en uitstappen. Zelfs voor investeringen via fondsen moeten de beleggers hun geld vaak voor vijf tot tien jaar vastzetten. Een ander nadeel is de hoge minimuminleg. “Vroeger waren private-equityfondsen voorbehouden voor klanten met meer dan 5 miljoen euro. Vandaag kunnen private-bankingklanten met een minimale investering van 125.000 euro instappen in ons ELTIF-fonds”, zegt een woordvoerder van BNP Paribas Fortis Private Banking & Wealth Management.

ELTIF staat voor ‘European long-term investment funds’. Dat fondsentype werd in 2015 in het leven geroepen, om investeringen in vastgoed, niet-beursgenoteerde aandelen of infrastructuurprojecten te ondersteunen. Europa wil de regeling herzien, omdat de huidige regeling weinig succes kent. De definitieve teksten worden in 2023 verwacht.

Voor de kleine portemonnee

Wie geen 100.000 euro heeft om in private-equityfondsen te investeren, kan zich wenden tot crowdfunding. Elk crowdfundingplatform heeft specifieke kenmerken. Bij Spreds investeren de beleggers in het gezelschap van professionele beleggers in aandelen van startende ondernemingen of kmo’s. Beebonds en Look&Fin werken met leningen (crowdlending). Ecco Nova en LITA.co focussen op de financiering van duurzame projecten, via kapitaal of leningen.

Sommige van de grote private-equityspelers noteren op de beurs. U kunt aandelen kopen van die beleggingsondernemingen, maar dan ontsnapt u niet aan de grillen van de aandelenmarkt. U belegt niet in een portefeuille, maar in het bedrijf dat de portefeuilles beheert. Zijn belangrijkste bron van winst zijn niet de resultaten van de beleggingen, maar de beheersvergoedingen. De winstvooruitzichten hangen af van de belangstelling van de beleggers voor particuliere activa. Die laatste was de voorbije jaren enorm.

Volgens het onderzoeks- en adviesbureau Preqin zat in 2010 iets meer dan 2,7 biljoen dollar beleggersgeld in particuliere activa wereldwijd. Vorig jaar stond de teller op 9,3 biljoen. Preqin voorspelt 18,3 biljoen dollar tegen 2027 en verwacht dat de groei nauwelijks zal vertragen. Durfkapitaal, of investeringen in startende ondernemingen, zou naar verwachting het snelst groeien (19% per jaar) in de periode 2022 tot 2027. De vooruitzichten voor infrastructuur (13% per jaar) en private debt (11% per jaar) zien er ook goed uit. Private equity zal het moeilijk hebben door de stijging van de rente en de bijbehorende daling van de waarderingen.

Het Amerikaanse BlackStone en KKR zijn het nummer één en twee op de markt. Carlyle Group en TPG zijn andere grote Amerikaanse spelers op de beurs. In Europa is CVC Capital Partners, gevestigd in Luxemburg en niet-beursgenoteerd, de grootste. Van de beursgenoteerde spelers is de Zweedse groep EQT het nummer één met 77 miljard euro aan beheerd vermogen.

Eurazeo, dat op Euronext Parijs noteert, investeert zowel voor rekening van derden als voor eigen rekening in private assets. Het is dus een kruising tussen een fonds en een investeringsmaatschappij. De onderneming ontwikkelt haar gamma fondsen die toegankelijk zijn voor particulieren in Frankrijk, zoals blijkt uit de recente lancering van de FCPR Eurazeo Principal Investments, met een minimale inleg van 5.000 euro. De onderneming investeert vooral in Europa en vooral in Frankrijk, dat bijna de helft van de portefeuille uitmaakt.

Op de Londense beurs is er 3i Group. Het bedrijf investeert voornamelijk in private equity en richt zich op bedrijven op de consumenten-, de gezondheids- en de technologiesector. De Nederlandse winkelketen Action is de grootste participatie in de portefeuille.

Voor een bredere en meer gediversifieerde blootstelling kunt u kiezen voor iShares Listed Private Equity ETF. Dat beursgenoteerde indexfonds investeert in veel van ‘s werelds grootste participatiemaatschappijen, zoals Blackstone, Eurazeo en 3i. Het is te koop via de beurs van Amsterdam.

Belgische holdings

Ook op Euronext Brussel kunt u via verschillende holdings beleggen in private activa. De bekendste is Sofina. De holding van de familie Boël is al een tiental jaren de grote favoriet van de beleggers. Ze heeft haar historische participaties, zoals Danone en Colruyt, verkocht, om te focussen op niet-beursgenoteerde ondernemingen met participaties in Nuxe (cosmetica), Chapoutier (champagne) en Cambridge Associates.

Wat het meest heeft bijgedragen tot de populariteit van Sofina, zijn de investeringen in start-ups als Veepee (online-flashverkoop), The Hut Group (e-commerce in cosmetica) en Byju’s (Indiase leerapp). De recente correctie van de groeiaandelen, gecombineerd met boekhoudkundige en andere problemen bij Byju, heeft het aandeel van Sofina doen kelderen.

GBL heeft bijna 30 procent van zijn portefeuille geïnvesteerd in private equity, met participaties in Webhelp (outsourcing van klantenrelaties), Canyon (hoogwaardige fietsen) en Voodoo (mobiele games), naast de private vermogensbeheerder Sienna Investment Managers. Sinds 2020 ontwikkelt die ook particuliere vermogensbeheerdiensten voor derden.

Ook bij D’Ieteren kunnen beleggers terecht voor niet-beursgenoteerde bedrijven. De portefeuille bestaat uit Belron (Carglass), de eigen autodistributieactiviteiten voor Volkswagen, Moleskine (luxeschriftjes), TVH Group (reserveonderdelen voor bouw-, industrieel en landbouwmaterieel) en Parts Holding Europe (specialist in reserveonderdelen).

Brederode is bijna gelijk geïnvesteerd in beursgenoteerde aandelen (waaronder Samsung, Mastercard, Unilever en Sofina) én private-equityfondsen.

GIMV ten slotte is rechtstreeks in private equity actief in vier domeinen: connected consumer, healthcare, smart industry en sustainable cities. De holding investeert vooral in Europa en de Benelux (46% van de portefeuille eind 2021).