Grootouders voor het Klimaat gooien hun kapitaal in de strijd: ‘Onze centen voor hun toekomst’

Wat antwoordt u, als straks uw kleinkind vraagt wat u met uw geld hebt gedaan voor het klimaat? Een nieuwe gids van Grootouders voor het Klimaat geeft mogelijke antwoorden.

Met de actie ‘Onze centen voor hun toekomst’ wil de organisatie Grootouders voor het Klimaat haar achterban en duizenden volgers informeren over duurzame financiële keuzes. “65 procent van het financieel vermogen zit bij 55-plussers. Dan kom je al snel uit boven 900 miljard euro”, rekent Frans De Clerck, de ambassadeur van de organisatie, voor. “Grootouders hebben de middelen en dus de verantwoordelijkheid om die verantwoord in te zetten. Dat bewustzijn willen we vergroten.”

Grootouders voor het Klimaat brengt daarom deze maand de gids Op weg naar duurzaam sparen en beleggen uit (zie kader), geschreven door vier geëngageerde grootouders met tonnen ervaring in de financiële sector. Zo stond De Clerck aan de wieg van Triodos Bank in België en van de Global Alliance for Banking on Values, een wereldwijd netwerk van de meest duurzame banken. Zijn medeauteur Guy De Koninck merkt dat het thema leeft bij zijn generatiegenoten. Hij duidt het belang van duurzaam beleggen: “Iedereen moet kijken wat hij of zij kan doen binnen zijn mogelijkheden en op zijn niveau. We willen mensen vooral doen nadenken over wat ze willen. Iedereen kan andere accenten leggen. Maar studies tonen dat wat je met je geld doet, wellicht de grootste impact heeft. Dat kan elke grootouder doen.”

Onderzoeken tonen aan dat jongere generaties meer dan de ouderen begaan zijn met duurzaamheid. Dus bestaat de kans dat uw kinderen of kleinkinderen op een dag vragen wat u voor het klimaat hebt gedaan met uw centen. Vier mogelijke antwoorden.

1 Ik ben het gesprek aangegaan

Een eerste antwoord is uw kinderen en kleinkinderen te verzekeren dat u de problemen hebt aangekaart. De Clerck: “Veel mensen zijn veertig jaar geleden begonnen met beleggen, aangespoord door de wet Cooreman-De Clercq. Bij de banken was de boodschap: ‘U kunt gerust slapen, wij zorgen voor uw geld. Houd u er vooral niet zelf mee bezig. Wij zijn de experts.’ Wellicht hebben veel mensen zich daar te weinig vragen bij gesteld.”

Belangrijk is volgens De Clerck dat u de financiële sector kunt beïnvloeden. “Je hoeft een bankier niet aan het kruis te nagelen, maar houdt wel de druk op de ketel door het gesprek aan te gaan. De financiële sector moet veranderen. De ambities moeten hoger. Door over duurzaamheid te beginnen heb je impact. Dat vind ik belangrijk. Een bankier is ook een mens, maar wel opgeleid om te verkopen. Hij of zij zal intern vragen stellen. Hoe ga ik hiermee om? Zo kunnen commerciële praatjes evolueren naar een zinnig gesprek over duurzaam beleggen.”

De Koninck beklemtoont dat daar niet veel geld voor nodig is. “Dat benadrukken we ook in onze gids. Bij elk financieel product kan je bekijken of er een duurzame oplossing voor bestaat. Kan je een beetje sparen, dan zijn er spaarrekeningen waar je geld duurzaam wordt gebruikt. Werk je nog, dan kan je vragen of je groepsverzekering duurzaam belegt. Iedereen kan die vragen stellen.”

2 Mijn geld heeft geen schade aangericht

Een tweede antwoord is dat uw geld niet heeft bijdragen aan de problemen. “Een mogelijk startpunt voor duurzaam beleggen is dat je geld niet naar fossiele brandstoffen gaat, of naar bedrijven die de mensenrechten schenden, of naar wapens, tabak of andere schadelijke zaken. Als je dat al kunt verzekeren, heb je toch al een flinke stap gedaan”, meent De Koninck.

Om mensen een houvast te bieden, heeft Europa de taxonomie opgesteld, een lijst met economische activiteiten die als duurzaam worden beschouwd. “Die taxonomie zal nog bijgesteld worden”, weet De Clerck. “Nu is er nog behoorlijk veel ruimte voor greenwashing, activiteiten die als duurzaam gelden terwijl ze dat niet zijn. De lijst moet nog verder opgekuist worden, maar dat zal nog wel even duren. In de tussentijd moet duurzaam beleggen verder gaan dan bepaalde activiteiten uitsluiten. Op bepaalde punten moet het zelfs veel verder gaan.”

3 Ik heb in de meest duurzame bedrijven geïnvesteerd

Een derde antwoord is dat u altijd in de meest duurzame bedrijven hebt geïnvesteerd. “Duurzaam beleggen gaat niet alleen over uitsluiten, maar ook over kansen geven aan wat je wilt zien gebeuren. Dat is een positieve keuze, bijvoorbeeld om bepaalde bedrijven te helpen om de omslag te maken”, aldus De Koninck.

In het financieel jargon heet dat een best-in-class-strategie, beleggen in de beste leerlingen. Zo belegt u in alle sectoren – tenzij er enkele zijn uitgesloten – maar dan telkens in de meeste duurzame bedrijven. “De methode is de voorbije twintig jaar nuttig geweest om het bewustzijn rond duurzaamheid te vergroten, omdat ze zicht geeft op welke bedrijven moeite doen”, oordeelt De Clerck.

Hij plaatst evenwel een kanttekening: “Mensen zijn geneigd te vergelijken, maar duurzaam beleggen moet meer zijn dan een lijstje aflopen. Het is heel moeilijk te beoordelen hoe het eraan toegaat op een bedrijfsvloer of een volledige markt te analyseren. Je moet je dus laten helpen, maar wel zeer kritisch blijven.”

4 Ik heb bij- gedragen aan oplossingen

Een vierde antwoord is dat u met uw geld oplossingen hebt gefinancierd. De Koninck: “Dat is de tegenhanger van uitsluiten, en misschien wel de zuiverste vorm van duurzaam beleggen. Alleen is het soms makkelijker te weten wat je niet wilt. Dat is iets wat aanspreekt, het is een duidelijke boodschap.”

Voor De Koninck is het zaak eerst goed na te denken hoeveel risico u wilt nemen en hoeveel rendement u beoogt. De Clerck zit op dezelfde lijn. “Een moeilijke uitdaging voor nieuwe, duurzame modellen of producten is voldoende kapitaal aan te trekken. Maar dat zijn beleggingen met een zeer hoog risico. Die zijn niet voor iedereen weggelegd.”

Een belangrijke boodschap uit de gids van Grootouders voor het Klimaat is ook lokaal te kijken. “Mensen grijpen snel naar financiële producten van banken of verzekeraars. Investeren in je directe omgeving behoort ook tot de mogelijkheden. Wij willen de aandacht vestigen op bijvoorbeeld sociale ondernemers die geld nodig hebben om een lokaal duurzaam project te realiseren. Je kunt geld uitlenen, maar ook schenken”, stipt De Clerck aan.

“Wij vinden de maatschappelijk meerwaarde belangrijk”, besluit De Koninck. “Door een lokale coöperatie of vzw te steunen, wordt dat heel concreet. In onze gids geven we voorbeelden van portefeuilles en hoe je dit alles een plaatsje kunt geven.”