Groenere autofiscaliteit kost Nederland elk jaar 1,5 miljard

De fiscale voordelen voor groene auto’s kosten de Nederlandse overheid jaarlijks 1,5 tot 2 miljard euro, maar ze leveren niet de verwachte resultaten voor het milieu op. Dat leert een rapport van het Planbureau voor de Leefomgeving van deze week.

Nederland stimuleert sinds 2006 de aankoop van energiezuinige wagens. Wie zo’n wagen koopt, krijgt een belastingkorting. Daardoor schakelden de Nederlanders massaal over van de toen populaire Opel Astra en Peugeot 307 naar kleine, zuinige auto’s, zoals de Volkswagen Polo en Renault Twingo. Maar omdat de constructeurs ook grotere wagens energiezuinig maakten, was er in 2013 weer een verschuiving naar iets ruimere auto’s zoals de Volkswagen Up en Golf en de Ford Focus (in België staat de Renault Mégane bovenaan).

Door de vergroening van de aanschafbelasting is de CO2-uitstoot van de nieuw gekochte privéauto’s in totaal met ongeveer 2 procent gedaald. Het onderzoek, waarop het gewijzigde belastingbeleid in 2006 was gebaseerd, verwachtte een daling van 4 tot 5 procent. “In de praktijk blijken de auto’s minder zuinig in brandstofverbruik dan de testwaarden aangaven”, stelt het Planbureau. “Ook had de belastingkorting op zuinige auto’s een prijsdaling voor nieuwe auto’s tot gevolg en daardoor een groei van het wagenpark.”

De vergroening van de autobelastingen stelt de Nederlandse overheid voor nog meer dilemma’s. “De kans bestaat dat autofabrikanten hun zuinige modellen vooral afzetten in landen waar belastingkortingen gelden voor zuinige auto’s”, klinkt het. “Omdat de CO2-emissienormen gelden voor heel Europa, kunnen fabrikanten het zich dan veroorloven in andere Europese landen minder zuinige auto’s te verkopen. Per saldo kan de CO2-uitstoot in Europa door personenauto’s daardoor gelijk blijven.”

Bart Vanham, met Fleet&DriverCare adviseur over duurzaamheid en veiligheid in het verkeer, vindt het moeilijk parallellen te trekken met België. “Bij ons was er vooral voor bedrijfsauto’s een overschakeling naar energiezuinige exemplaren nadat de regering de fiscaliteit had aangepast”, zegt hij. “Maar of dat het milieu vooruithelpt is niet zeker. De chauffeurs rijden vooral met dieselwagens, en die vervuilen op korte afstanden relatief meer dan andere. Nadat in ons land de korting bij de aankoop van milieuvriendelijke wagens was afgeschaft, kozen de particulieren bij de aankoop van hun eigen wagen wel weer voor minder duurzame auto’s. Als de overheid het milieu wil voorthelpen in autoverkeer moet ze dus voor een bepaald type chauffeur een bepaald type wagen stimuleren. Geen gemakkelijke oefening.”