Goedkoop shoppen via Chinese websites: waar moet u op letten?

Voor snuisterijen durven Belgen al eens naar Chinese websites te surfen. Het is niet zonder risico om via AliExpress, Wish & co voor enkele euro’s spullen te kopen die in eigen land een veelvoud kosten.

Het mag niet verbazen dat heel wat Belgen shoppen via Chinese websites. De prijs is voor een op de vijf Belgen doorslaggevend, leert een bevraging van Ecommerce Foundation, een internationale onderzoeksorganisatie die werd opgericht door nationale e-commerceverenigingen zoals BeCommerce.

Voor enkele euro’s zijn er via Chinese platformen producten te koop, die in eigen land tientallen of honderden euro’s kosten. Na Nederland (34%) is China (16%) het land waar de meeste grensoverschrijdende onlineaankopen van de Belgen gebeuren.

De hippe AirPods van Apple, oortjes zonder draad, vinden we voor 159 euro via het Nederlandse Bol.com. Op het Chinese platform AliExpress staan diezelfde oortjes te koop voor 65,2 euro, plus 1,46 euro transportkosten, en er zijn ook draadloze oortjes zonder merk te vinden voor minder dan 7 euro. Deze producten zijn zo goed als zeker namaak.

Als iets te mooi lijkt om waar te zijn, is het dat meestal ook. Ook als er geen merk op staat, kan het om namaak gaan als het model gepatenteerd is bijvoorbeeld. En als die namaakproducten onderschept worden door de douane riskeert de consument met lege handen en een gepeperde rekening achter te blijven.

Minnelijke schikking

“Wij krijgen dan een notificatie van de douane”, zegt Roland De Meersman, managing director van de Belgische Associatie Antinamaak (ABAC-BAAN). Bij een eerste overtreding krijgt de consument een voorstel tot minnelijke schikking. Het bedrag hangt af van het aantal en de waarde van de producten, maar loopt al snel op tot enkele honderden euro’s.

De Meersman: “Als de consument zijn fout inziet, kan die een verklaring ondertekenen waarin die belooft geen namaak meer in te voeren en de kosten op zich te nemen voor de experts die vaststellen dat het om namaak gaat, de opslag, de vernietiging van de producten, enzovoort.” ABAC-BAAN behandelde in 2018 ruim 4000 zaken, waar meer dan 233.000 namaakproducten bij betrokken waren.

Wanneer de consument ter goeder trouw heeft gehandeld, kan hij ABAC-BAAN vragen de kosten te laten vallen. “We vragen dan een link door te sturen, zodat we kunnen beoordelen of de consument echt niet kon weten dat hij een namaakproduct kocht.” Als de producten met een kredietkaart zoals Visa of Mastercard zijn betaald, kunnen consumenten mogelijk nog een stukje van het aankoopbedrag via de kredietkaartmaatschappij recupereren.

Bij de FOD Economie kwamen sinds 2017 ongeveer 1500 meldingen van consumenten over namaakproducten bij buitenlandse websites binnen. “We kunnen niet altijd met zekerheid weten wanneer het om Chinese verkopers gaat, want er wordt vaak gebruik gemaakt van gekaapte websites.” Niet alle consumenten doen de moeite om de verkopers van namaak bij de FOD te verklikken.

“Er werden 63.000 webwinkels met namaakproducten getraceerd”, weet De Meersman. “Vaak verwijzen sites met “.be”, “.com” en “.eu” door naar Aziatische sites. Vooral websites met generieke termen (shoes, outlet, sales, cheap, …) zijn niet te vertrouwen.” De Meersman bevestigt ook dat er veel namaak via Chinese verkoopplatformen zoals AliExpress en Wish in ons land terechtkomen. “Op sommige verkoopplatformen kunnen verkopers een account openen, hun illegale goederen verkopen, hun account sluiten en in de natuur verdwijnen.”

Extra belastingen

Behalve het risico op namaakproducten zijn er nog een aantal issues die tot voorzichtigheid nopen. De consumentenvereniging Test-Aankoop nam zelf de proef op de som na tientallen klachten over Chinese websites. Test-Aankoop kocht 64 verschillende producten via vier Chinese webwinkels en de Chinese verkoopplatformen AliExpress en Wish, waarop externe verkopers hun producten aanbieden.

De conclusies staan in het maandblad van Test-Aankoop van september. In een notendop: er doken problemen op met handleidingen die niet leesbaar waren, de kwaliteit die te wensen overliet, de veiligheid die niet aan Europese normen beantwoordde en producten die niet of te laat geleverd werden.

Verder wijst Test-Aankoop erop dat niet elke consument zich ervan bewust is dat er nog extra belastingen bovenop de aankoopprijs kunnen komen. Op producten die in een container per schip uit China komen, is 21 procent btw van toepassing als ze meer dan 22 euro waard zijn en Europese invoerrechten als ze meer dan 150 euro waard zijn. Als het om namaakproducten gaat, kan de douane bovendien beslag leggen op de producten, ze vernietigen en de vernietigingskosten doorschuiven naar de consument.