Fiscaal klikken helpt zware fraudeurs

De fiscus krijgt drie keer meer particuliere klachten over belastingfraude dan vijf jaar geleden. Maar klikgedrag leidt ook tot een versnipperd beleid, waardoor de zware fraudeurs de handen vrij hebben.

De fiscus krijgt drie keer meer particuliere klachten over belastingfraude dan vijf jaar geleden. De verklikkers voelen zich moreel gesteund door staatssecretaris John Crombez en zijn jacht op fiscaal gesjoemel. Maar klikgedrag leidt ook tot een versnipperd beleid, waardoor de zware fraudeurs de handen vrij hebben.

België wordt een land van fiscale verklikkers. In de eerste vijf maanden van 2013 kwam een recordaantal van 945 particuliere meldingen binnen bij de fiscus.

De tijd dat in België lacherig werd gedaan over fiscale fraude – onze ‘nationale sport’ – is definitief voorbij, zegt Stijn De Meulenaer, fiscaal advocaat van Everest Law. “De strijd tegen fiscale fraude wordt nu algemeen gedragen. De klikkers hebben maatschappelijk de wind in de zeilen.”

Ruzie

“De meeste klachten gaan over particulieren, zoals ex-echtgenoten, een gewezen werknemer, een buur waarmee men in ruzie ligt”, zegt Florence Angelici, de woordvoerster van de federale overheidsdienst Financiën. “Maar ook zelfstandigen en kmo’s doen het, bijvoorbeeld uit jaloezie tegen een concurrent.”

Advocaat De Meulenaer: “Klikken – of dreigen dat te doen – kan een onderdeel zijn van een financiële strategie. De afwikkeling van een echtscheiding is het beste voorbeeld. Zolang er peis en vree heerst in het gezin, plukt de ene partner de vruchten van de fiscale wanpraktijken van de andere. Na de scheiding wil die partij voor de alimentatie ook een deel van die illegale inkomsten blijven krijgen. Officieel bestaan die inkomsten niet, dus gebeurt het meer dan eens dat er wordt gedreigd met de aangifte ervan aan de fiscus.”

Advocaat Jan Tuerlinckx ziet nog een zekere logica in een anonieme klacht uit eigenbelang. Hij denkt echter dat de stijgende belastingdruk belastingplichtigen aanzet om klacht in te dienen onder het motto: iedereen moet lijden. Een kwalijke evolutie, want: “Een fiscaal beleid dat wordt gestuurd door klachten, zet een repressiefiscaliteit in gang. De fiscale administratie schiet in dat geval op alles wat beweegt. Het treft de belastingplichtige die de pech heeft dat hij op een private fiscale politieagent is gebotst. Maar de grote fraudeurs blijven dikwijls buiten schot, want die weten zich goed te verstoppen.”

“De klachten hebben meestal betrekking op zwartwerk, niet-aangegeven inkomsten, ontweken btw of domiciliefraude”, bevestigt Angelici. “Het gros van de aanklachten gaat over niet eens zo omvangrijk zwartwerk”, weet ook Thierry Afschrift, advocaat en professor fiscaal recht aan de ULB.

Minder tijdVolgens Tuerlinckx is dat nefast voor de werking van Financiën. “Als de fiscale ambtenarij wordt overstelpt met prullaria, die ze verplicht is te onderzoeken, heeft ze minder tijd om complexe, grote dossiers te behandelen. De behandeling van individuele klachten steekt bovendien schril af tegen een fiscaal beleid dat preventief bepaalde sectoren of zware fraudesystemen tegen het licht houdt via datamining.”

“Natuurlijk, klachten kun je niet vermijden. Maar als de overheid de indruk geeft verklikking aan te moedigen – denk aan de klikwebsite voor sociale fraude – dan is ze verkeerd bezig.”

Het volledige artikel over fiscaal klikken leest u deze week in Trends.