Financieel vermogen Belgen zakt met bijna 100 miljard in 2022

De cocktail van een stijgende rente en dalende beurskoersen deed het financieel vermogen van Belgische particulieren vorig jaar met 94,5 miljard euro of 7,7 procent afnemen in nominale termen. Als we rekening houden met gemiddeld ruim 8 procent inflatie over 2022, dan loopt de reële daling op tot meer dan 15 procent. Dat is niet meer gezien sinds de bankencrisis van 2008.

Het netto financieel vermogen van de Belgen bedroeg eind vorig jaar 1.136,3 miljard euro, of 98.092 euro per Belg. Aan de spaarkant zijn er weinig verschuivingen. De gereglementeerde spaardeposito’s domineren met 295,7 miljard euro, of 26 procent van het totale financieel vermogen. Bij de beleggingen zijn er wel forse verschuivingen. De grootste klap (-15,5%, van 91,5 naar 77,3 miljard euro) kregen de beursgenoteerde aandelen. De oorlog in Oekraïne deed de inflatie tot 10 procent oplopen en de centrale banken waren verplicht de basisrente vaak en stevig te verhogen.

Renteperikelen

De stijgende rente deed de waarde van verzekeringsproducten (onder meer levensverzekeringen en pensioenrechten) 55,4 miljard euro achteruitgaan. Dat is de grootste knauw in de achteruitgang van het financieel vermogen, zowel in absolute als in relatieve termen. Het gaat om een verlies van 18,3 procent. De opwaartse rentecurve is de belangrijkste factor in de waardering van de technische voorzieningen van levensverzekeringen en pensioenrechten.

De combinatie van een stijgende rente en lagere beurskoersen deed ook de participaties in beleggingsfondsen zakken van 278,9 naar 249,6 miljard euro. Dat is een daling van ‘slechts’ 10,5 procent.

Vlucht naar vastgoed

Ondanks dalende beurskoersen en een stijgende rente is het uitstaande bedrag aan hypothecaire leningen opgelopen van 276,6 naar 292,8 miljard euro, een toename met maar liefst 16,2 miljard euro of bijna 6 procent. Vastgoed bleef dus erg populair en wist investeerders aan te trekken, ondanks de economische en financiële turbulenties. Op die manier is er haast een evenwicht ontstaan tussen het bedrag van de spaardeposito’s en dat van de hypothecaire leningen.

Hoop op beterschap

Gelukkig doen de aandelenmarkten het dit jaar tot nog toe een stuk beter, vooral in Europa. De gevreesde recessie blijft voorlopig uit, de inflatie blijft taai, maar daalt wel en dat biedt het vooruitzicht dat de centrale bankiers minstens een pauze zullen inlassen in hun renteverhogingen. De korte rente is nog verder gestegen, maar de lange rente staat lager dan begin dit jaar. Dat biedt voorlopig het perspectief op een herstel van het netto financieel vermogen in 2023.

Lees ook (eerder):