Het aandeel van de Griekse overheidsschuld in privéhanden is de voorbije jaren sterk gedaald. Vandaag is nog amper 20 procent van de Griekse overheidsobligaties in handen van private beleggers, de rest zit bij officiële instanties.
Bijna 70 procent zit bij het tijdelijke Europese noodfonds EFSF en bij het Internationaal Monetair Fonds (IMF), die de Griekse overheid de voorbije jaren financieel hebben rechtgehouden. Ook de Europese Centrale Bank (ECB) heeft ondertussen een aanzienlijke positie in Griekse overheidsobligaties opgebouwd. Ze deed dat door onder meer obligaties van de banken over te nemen.
Dat 80 procent van de Griekse overheidsschuld in publieke handen is, betekent dat de Europese belastingbetaler het risico van een Griekse wanbetaling draagt. De private sector heeft in 2012 al een herstructurering van haar Griekse overheidsobligaties moeten slikken. Bij die operatie liep het verlies voor beleggers op tot 53,5 procent van het nominale kapitaal. De publieke schuldeisers bleven toen buiten schot.
Wanbetaling
Het risico op wanbetaling is niet onbestaande. De Griekse overheidsschuld is gestegen tot 319 miljard euro, of 175 procent van het Griekse bruto binnenlands product (bbp). De Griekse overheid heeft opnieuw een primair begrotingsoverschot, wat betekent dat het enkel geld nodig heeft om de intresten op zijn schulden te betalen en om schuld die op vervaldag is te herfinancieren. Maar daarvoor is ze volledig afhankelijk van de financiële steun van de in Athene weinig geliefde Trojka: de Europese Commissie, het IMF en de ECB.
Blijft Griekenland in de eurozone, dan zal het nog jaren afhankelijk zijn van die steun. Wint de radicaal-linkse Syriza-partij eind januari de Griekse parlementsverkiezingen, dan dreigt een conflict met Europa. Syriza wil de opgelegde besparingen en hervormingen afzwakken, waar onder meer Duitsland niet van wil horen. Wordt het conflict op de spits gedreven, dan komt het spook van de Griekse exit uit de eurozone opnieuw opduiken. “Een exit uit de eurozone heeft nadelen, maar ook onmiskenbare voordelen voor de Grieken”, stelt Geert Noels, econoom bij Econopolis. “Het land in de eurozone houden moet gepaard gaan met structurele en significante transfers vanuit de Europese Unie of de eurolidstaten.” (M.N.)
