Een op de drie sollicitanten durft niet over loon te onderhandelen

SOLLICITEREN Het helpt zich goed te informeren over markconforme lonen. © Getty Images
Dimitri Dewever Medewerker van Trends

Voor veel Belgen blijft praten over geld een lastige kwestie. Uit de nieuwe Salarisgids 2026 van de rekruteringsspecialist Robert Half blijkt dat 28 procent van de Belgische kandidaten niet durft te onderhandelen over hun salaris tijdens een sollicitatiegesprek. “Die terughoudendheid is opvallend in een arbeidsmarkt waar talent aan zet is”, vertelt regiodirecteur Jeroen Diels. Hij deelt tips en inzichten om het probleem aan te pakken.

Bijna een derde van de Belgische sollicitanten onderhandelt niet over het loon uit angst het jobaanbod te verliezen. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van de rekruteringsspecialist Robert Half. Daarnaast zegt 27 procent het moeilijk te vinden een hoger loon te verantwoorden dan wat in de vacature vermeld staat.

Onderhandelen over het salaris blijft voor veel sollicitanten moeilijk”, zegt arbeidsmarktexpert Jeroen Diels, regional managing director bij Robert Half. “Werkgevers gaan er vaak van uit dat kandidaten in de huidige wedloop om talent stevig onderhandelen, maar dat blijkt dus lang niet altijd het geval.”

Te weinig zelfvertrouwen om te onderhandelen over loon

Naast angst om een jobaanbod te verliezen, speelt ook onzekerheid een belangrijke rol. Eén op de vier kandidaten (25%) geeft toe dat ze simpelweg te weinig zelfvertrouwen hebben om over hun loon te praten. En bijna de helft van de Belgische werknemers voelt zich ongemakkelijk bij loononderhandelingen. “Het gaat duidelijk om een gebrek aan zelfverzekerdheid”, zegt Jeroen Diels. “Sommigen weten gewoon niet goed hoe ze dat gesprek moeten aanpakken of starten. 21 procent geeft aan dat ze onvoldoende onderhandelingsvaardigheden hebben.”

Volgens Diels kunnen zowel werknemers als werkgevers daar iets aan doen. “Voor kandidaten helpt het zich goed te informeren over marktconforme lonen. Wie met feiten kan spreken in plaats van met gevoel, stapt met meer rust in dat gesprek. Werkgevers kunnen op hun beurt transparanter communiceren over hun loonvorken en voordelen. Dat haalt de spanning uit de dialoog.”

Kleine versus grote bedrijven

De drempel voor loononderhandelingen ligt hoger bij kleinere ondernemingen. Sollicitanten bij een kmo vinden het in 32 procent van de gevallen moeilijk over hun salaris te beginnen. Bij grotere bedrijven zakt dat aandeel naar 23 procent. Volgens Jeroen Diels heeft dat te maken met de structuur en de communicatie van organisaties.

“Grote bedrijven hebben vaak een duidelijk loonbeleid en communiceren dat ook beter. Bij kmo’s is dat minder formeel, maar ze zijn wél wendbaarder. Ze werken vaker met een voorstel op maat”, legt hij uit. “Voor kandidaten is het belangrijk te weten dat zowel grote bedrijven als kmo’s bereid zijn een extra inspanning te leveren als een kandidaat de juiste vaardigheden kan aantonen. Gebruik dat in je voordeel tijdens een salarisonderhandeling.”

‘Wie onderhandelt, moet het hele plaatje bekijken, niet alleen het nettobedrag op de loonfiche’

Zoektocht naar jobzekerheid wint terrein

Al die bevindingen passen ook in een bredere trend op de arbeidsmarkt: zekerheid primeert steeds vaker op ambitie. Uit het onderzoek blijkt dat 69 procent van de Belgische werknemers verwacht een loonsverhoging te krijgen door bij hun huidige werkgever te blijven, in plaats van van job te veranderen. “Dat is een opvallende verschuiving”, zegt Jeroen Diels.

“Na de pandemie zagen we een piek aan vacatures en veel jobwissels. Nu merken we dat mensen meer stabiliteit opzoeken. Ze waarderen hun huidige job opnieuw meer en kijken daar eerst naar groeikansen.” Die tendens is iets minder aanwezig in andere Europese landen. In Nederland denkt 60 procent van de medewerkers dat ze hun loon vooral intern kunnen laten groeien, in het Verenigd Koninkrijk is dat 61 procent.

Nieuwe loontransparantiewet brengt verschuiving

Binnenkort komt er ook een Europese loontransparantiewet, die werkgevers verplicht de salarissen eerlijk en transparant te maken, om zo onder meer de loonkloof tussen gelijkaardige functies en tussen mannen en vrouwen te dichten. Volgens Jeroen Diels kan die wetgeving de drempel om te onderhandelen verlagen.

“Transparantie helpt beide kanten. Werknemers weten beter wat realistisch is, en werkgevers vermijden verkeerde verwachtingen en misverstanden. Het zal het sollicitatieproces eerlijker maken.” Toch zal dat niet overal even snel gaan. “Grote bedrijven zijn al verder in dat proces”, zegt Jeroen Diels. “Bij kmo’s is dat nog wennen. Maar het zal sowieso een nieuwe dynamiek creëren op de arbeidsmarkt. Er zal opener gecommuniceerd worden over loon, en dat is uiteindelijk positief voor iedereen.”

Bedrijven zijn tot slot ook minder geneigd elkaar de kandidaten uit handen te bieden. “Er wordt gemiddeld minder overboden dan voorheen”, merkt Jeroen Diels. “Dat gebeurt nu enkel nog voor zeer schaarse of gespecialiseerde profielen, zeker in domeinen zoals finance, IT of digital.”

Loon is meer dan een bedrag

Het salaris is nog steeds, met voorsprong, de doorslaggevende factor in een sollicitatieproces. Maar werkgevers doen er goed aan meteen transparant te zijn over hun aanbod. “Leg je beste voorstel op tafel, benoem alle voordelen en groeikansen, en vermijd eindeloze onderhandelingen. Zo maak je een sterke eerste indruk én creëer je ruimte om het te hebben over wat echt telt: de inhoud van de job”, zegt Jeroen Diels.

Tot slot benadrukt de arbeidsmarktexpert dat loon slechts één onderdeel is van het totale pakket. “Naast het basissalaris bieden steeds meer bedrijven ook andere voordelen, zoals maaltijdcheques of een hospitalisatieverzekering, bonussen, flexibiliteit of opleidingen”, zegt hij. “Wie onderhandelt, moet dus het hele plaatje bekijken, niet alleen het nettobedrag op de loonfiche.”

Vaker op kantoor werken voor meer loon?

Op de evoluerende arbeidsmarkt worden werkgevers geconfronteerd met veranderende verwachtingen rond flexibiliteit, werkplekcultuur en verloning. Veel bedrijven zoeken naar manieren om medewerkers weer vaker naar kantoor te krijgen. Het loon kan daarbij een belangrijke hefboom zijn. Uit de Salarisgids van Robert Half blijkt dat 69 procent van de werknemers bereid is opnieuw voltijds op kantoor te werken in ruil voor een hoger salaris. Meer dan de helft (57%) van die mensen zou dat zelfs al doen voor een loonsverhoging van 5 tot 10 procent. Lees ook: Telewerk is goed voor de business… als het goed wordt toegepast.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Expertise