‘De zon levert in één uur evenveel energie als de mensheid in een heel jaar verbruikt’

Zonne-energie verdient een plaatsje onder de zon, oordeelt Trends-redacteur Luc Huysmans.

Hoe het energielandschap er in 2050 zal uitzien, kan niemand voorspellen. Maar zonne-energie zal hoe dan ook deel uitmaken van de energiemix. Tijdens de eerste vier maanden van 2015 werden in Vlaanderen meer dan dubbel zoveel zonnepanelen geplaatst als in dezelfde periode in 2014 (2836 tegenover 1293). Dat is de logische terugkeer naar de normaliteit. Zonnepanelen kregen in Vlaanderen een kwalijke reputatie, door het te gulle en te laat afgebouwde subsidiesysteem en door misplaatse mediacampagnes (‘Ik wil niet betalen voor de zonnepanelen van mijn buur’). De schrapping van de subsidies deed de cowboymarkt imploderen.

De huidige groei steunt op economisch gezondere principes dan de subsidiegedreven bonanza van 2009-2011. De PV-panelen zijn efficiënter en goedkoper geworden. Volgens Luc Graré, de topman van de zonnepanelenbouwer REC, is een installatie nu 40 procent goedkoper dan in 2010.

Bovendien zijn zonnepanelen uitgegroeid tot wat sommigen al jaren voorspellen: een bouwproduct. Nieuwbouwwoningen moeten voortaan ofwel erg goed geïsoleerd zijn, ofwel uitgerust met hernieuwbare-energieproductie. Het Vlaamse beleid blijkt is wel slaan en zalven tegelijk, want sinds 1 juli vragen de distributienetbeheerders Eandis en Infrax vrij prijzige netvergoedingen aan de eigenaars van zonnepanelen.

Toch mag de zonnepanelensector met optimisme vooruitkijken. De groei kan nog verder worden onderbouwd als de markt van de thuisbatterijen vanaf 2017-2018 in Europa echt van de grond komt. Al doet België er misschien verstandig aan niet dadelijk met al te forse subsidies te zwaaien en te rekenen op de grote markten, zoals Japan en Duitsland, om de prijs naar aanvaardbare niveaus te krijgen.

Natuurlijk brengt hernieuwbare energie veranderingen met zich mee. De intermittentie (‘s nachts schijnt de zon niet) en de lage marginale kosten drijven de klassieke energiebedrijven tot wanhoop, en maken het voor de hoogspanningsnetbeheerders niet gemakkelijk om het evenwicht op het Europese stroomnet te handhaven. Die problemen oplossen zal veel geld kosten, los van de broodnodige vervanging en modernisering van het huidige productieapparaat.

Tegelijk staan we nog maar aan het begin van de ontginning van het potentieel van de zon. De zon levert in één uur evenveel energie als de mensheid in een heel jaar verbruikt. Zonnepanelen gebruiken daar slechts een fractie van. De zoektocht naar andere en betere technologieën om een groter stuk van die energie te oogsten, is werk voor knappe ingenieurs. Maar in welke vorm dan ook: zonne-energie heeft meer dan recht op een plaats in onze energiebevoorrading.