‘De wereldwijde schuldenlast is toegenomen tot een recordbedrag van 164.000 miljard dollar’

‘De wereldwijde schuldenlast (overheden, particulieren en bedrijven exclusief de financiële sector) is sinds de bankencrisis van 2008-2009 alleen maar toegenomen tot 225 procent van het wereld-bbp. In 2009 lag die ratio nog op 205 procent.’ Een analyse van Danny Reweghs, Directeur strategie Inside Beleggen.

Nog niet zo lang geleden waarschuwde het Internationaal Monetair Fonds (IMF) nog maar eens dat de wereldwijde schuldenlast naar een nieuw en riskant recordpeil was gestegen. Met de komst van Donald Trump in het Witte Huis ligt de focus weer volledig op het stimuleren van de Amerikaanse economie. En alles is daar goed voor, inclusief protectionisme.

Maar het jaar 2017 werd toch vooral beheerst door een forse verlaging van de vennootschapsbelasting om daarmee de Amerikaanse economie extra groeipotentieel te geven. Daar kwamen de handelsconflicten dit jaar bovenop. Maar beide zijn niet zonder risico. Een escalerende handelsoorlog zal de economische groei schaden en dreigt de inflatie aan te wakkeren. Dat zou veel van de fiscale stimulus kunnen tenietdoen en het schuldenprobleem weer aan de oppervlakte brengen.

Heel wat economen hebben bij de goedkeuring van de drastische vermindering van de Amerikaanse vennootschapsbelasting aangekaart dat het uiteindelijke effect niet noodzakelijk positief zou zijn. Het probleem was de timing van de operatie. De Amerikaanse economie was al vele jaren in goeden doen op het moment dat ze een extra stimulans kreeg toegediend. De gunstige effecten dreigen dan een stuk minder uitgesproken te zijn dan wanneer een economie die ondersteuning krijgt toegediend tijdens of onmiddellijk na een recessie.

225 procent van het wereld-bbp

Maar het bijkomende gat in de begroting is gemaakt. Twee weken geleden berichtten alle nieuwsagentschappen dat de Amerikaanse schuldenberg tot boven 21.000 miljard dollar was geklommen. Het IMF verwacht dat de fiscale stimulus gedurende minstens drie jaar tot een gat van 5 procent in de Amerikaanse begroting zal leiden. De Amerikaanse overheids zit nu in de buurt van een schuldgraad van 80 procent ten opzichte van de bruto binnenlands product (bbp).

Dat is nog onder het niveau van een aantal Europese landen als België, Italië en Griekenland, maar wel in de buurt van het Europese gemiddelde. En we mogen vooral niet uit het oog verliezen dat de private schulden (particulieren en bedrijven) in de Verenigde Staten veel hoger zijn dan in Europa. De Amerikaanse bedrijfsschulden alleen bedragen ook 75 procent van het bbp en bevinden zich mede door de ultralage rente op het hoogste peil van de voorbije kwarteeuw.

Het is overigens geen louter Amerikaans probleem. De wereldwijde schuldenlast (overheden, particulieren en bedrijven exclusief de financiële sector) is sinds de bankencrisis van 2008-2009 alleen maar toegenomen tot 225 procent van het wereld-bbp of een record van 164.000 miljard dollar. In 2009 lag die ratio nog op 205 procent.

Al is de klim van de jongste jaren op de eerste plaats te wijten aan China en veel minder aan de Verenigde Staten en Europa. De VS en Japan zijn wel nog altijd goed voor zowat de helft van de wereldwijde schuld. Dat kan een aandachtspunt worden in 2019 als de economie zou vertragen zoals economen aangeven. Dit is een oproep om de kwaliteit en de verhandelbaarheid van obligaties weer meer in de gaten gaan houden en minderwaardige debiteuren vaker links te laten liggen.