7 tips om uw slimme meter slim te gebruiken

Er zijn al meer dan 2,6 miljoen digitale elektriciteits- en gasmeters geïnstalleerd in Vlaanderen. Maar veel mensen koesteren argwaan tegenover die toestellen. Nochtans bieden ze veel voordelen voor wie er slim mee omgaat.

1. Lees en interpreteer de OBIS-codes

Het display op uw digitale meter doorloopt automatisch vier metingen. Veel mensen weten niet goed wat al die cryptische gegevens betekenen. Elke pagina op het display toont een getal volgens het Object Identification System (OBIS). Elke code komt overeen met een bepaalde waarde. Drukt u op de geelgroene knop (links van het schermpje bij eenfasige meters en onderaan het scherm bij driefasige meters), dan scrolt u manueel door de beschikbare pagina’s, codes en waardes. Code 1.8.0 toont bijvoorbeeld hoeveel elektriciteit (uitgedrukt in kWh) u van middernacht tot nu van het net hebt afgenomen. Code 2.8.0 vertelt hoeveel overtollige energie van uw zonnepanelen tot op dat moment van de dag al in het net is geïnjecteerd. Code 1.7.0 verklapt hoeveel kilowatt vermogen u op dat moment in totaal van het net hebt verbruikt. Draaien al uw toestellen tijdens de meting op zonnestroom, dan is die waarde tijdelijk nul.

De kunst is uw gemiddelde piekvermogen elke maand onder 4 kilowatt te houden. Zo vermijdt u een toeslag of ziet u uw eindfactuur verminderen.

2. Waak over uw capaciteitstarief

De OBIS-code 1.6.0 helpt u te waken over uw capaciteitstarief. Sinds begin dit jaar worden de nettarieven niet langer enkel berekend op basis van de hoeveelheid stroom die u afneemt, maar gedeeltelijk ook op basis van de hoeveelheid stroom u tegelijk verbruikt. De auto opladen terwijl u kookt op inductie en de heteluchtoven gebruikt, is geen slim idee. Het capaciteitstarief berekent een deel van de nettarieven voortaan op basis van het gemiddelde van de hoogste maandelijkse kwartierpieken, gemeten door de digitale meter. Code 1.6.0 toont de voorlopige kwartierpiek van de nog lopende maand. Aan het begin van de maand wordt die waarde weer op nul gezet en start de opname van de volgende maand.

De kunst is uw gemiddelde piekvermogen elke maand onder 4 kilowatt te houden. Zo vermijdt u een toeslag of ziet u uw eindfactuur zelfs verminderen. Minder dan 2,5 kilowatt als piekvermogen heeft weinig effect. Er is een ondergrens ingesteld, waardoor iedereen minstens tegen 2,5 kilowatt gefactureerd wordt.

3. Volg uw energieverbruik online op

U kunt ook uw elektriciteits- en gasverbruik raadplegen via het onlineklantenportaal Mijn.Fluvius.be. Daar ontdekt u handige overzichten en grafieken, die onder meer tonen hoeveel stroom u afneemt en injecteert: per dag, per week, per maand en per jaar. Die gegevens kunt u ook tot op kwartierniveau downloaden in een Excel-bestand. Een apart onlinetabblad biedt u inzicht in de historiek van uw maandelijkse piekvermogen. Zo ontdekt u in welke maand (op welke dag en tijdstip) u vergeten bent dat het simultaan inschakelen van uw droogkast, frituurpan en stofzuiger geen goed idee is. Daarnaast bieden almaar meer energieleveranciers hun klanten apps aan waarmee ze niet alleen hun verbruik in kilowattuur maar ook de kosten in de gaten kunnen houden, berekend op basis van hun persoonlijke energiecontract.

4. Open uw gebruikerspoorten

Wilt u realtime inzichten of sturingen? Dat kan. Onder het gele klepje in de linkerbenedenhoek van uw digitale elektriciteitsmeter zitten twee gebruikerspoorten. De rechtse, de P1-poort, stuurt elke seconde de elektriciteitsdata en elke 5 minuten de gasdata rechtstreeks uit. Via de linkse, de ‘snelle’ S1-poort, worden ruwe data tegen een hoge frequentie ter beschikking gesteld aan bijvoorbeeld een slimme thermostaat.

In de P1-poort kunt u een energiedongle pluggen, een apparaatje dat non-stop meterdata uitleest en die inzichtelijk maakt via een handige app. Bekijk uw stroomverbruik terwijl u een elektrisch toestel in- of uitschakelt, en u ziet meteen het vermogen en het verbruik ervan. Om de poorten te kunnen gebruiken, dient u ze eerst te openen: zowel fysiek (klap het klepje omhoog) als online via Mijn.Fluvius.be/poortbeheer, waar u met enkele muisklikken de poorten virtueel opent of weer sluit. Een overzicht van de meeste in ons land beschikbare toestellen die communiceren met uw gebruikerspoorten, kunt u vinden op maakjemeterslim.be/ems.

5. Overweeg de integratie van een energiestopcontact

Sommige energiedongles kunnen ook non-stop het verbruik op individueel toestelniveau meten. Vaak doen ze dat via een optioneel verkrijgbare wifi-adapter, waar u de stekker van een apparaat naar keuze insteekt, en die u vervolgens in een klassiek stopcontact steekt. De dongle en het slimme stopcontact communiceren vervolgens met elkaar en de bijbehorende app. Plug een maand lang uw tv, vaatwas of de lader van uw elektrische fiets in zo’n wifi-stopcontact, en u ontdekt hoeveel stroom die toestellen afzonderlijk verbruiken, of u detecteert er sluimerverbruik mee. Vaak kunt u die wifi-stopcontacten (en dus de daarmee verbonden toestellen) ook programmeren, zodat ze automatisch inschakelen op tijdstippen met weinig piekverbruik of wanneer uw zonnepanelen voldoende stroom produceren.

6. Stuur automatisch uw elektrische warmte

Veel mensen verwarmen tegenwoordig elektrisch, bijvoorbeeld met een warmtepomp, een warmtepompboiler of een elektrische boiler. Een slim sturingsapparaat kan die toestellen geautomatiseerd aansturen, om hun verbruik zo veel mogelijk af te stemmen op de stroom die u zelf produceert en om piekmomenten te vermijden. Zo gebruikt u de energie die u zelf opwekt ook zo veel mogelijk zelf, en stuurt u zo weinig mogelijk terug naar het elektriciteitsnet. Zo blijft uw stroomrekening zo laag mogelijk. Dat is voor installatiefacturen tot eind 2024 zelfs dubbel zo slim. Voor wie aan de voorwaarden voldoet, biedt Fluvius de premie Sturing Elektrische Warmte (SEW). Die dekt de helft van de factuurbedragen, inclusief btw, voor woongebouwen en exclusief btw voor niet-woongebouwen, met een maximum van 400 euro.

7. Verdien meer aan uw zelfopgewekte energie

In plaats van de energieoverschotten van uw zonnepanelen te verkopen aan uw energieleverancier via een terugleververgoeding, kunt u ze met een digitale meter ook uitwisselen met of verkopen aan andere afnemers met een digitale meter, zoals uw buren, vrienden, familie, of zelfs met uzelf aan uw buitenverblijf. Bij energieverkoop ontvangt u een vergoeding van de ontvanger(s). Hoeveel die vergoeding bedraagt, bepaalt u onderling. Registreer uw energiedeelgroep op Mijn.Fluvius.be. Voor de verkoper kan dat extra inkomsten opleveren, voor de koper is het een manier om goedkoper aan stroom te geraken. De verrekening van de meterdata regelt Fluvius. De partijen staan zelf in voor de facturatie.