Conjunctuur: angstig wachten op nieuwe groene scheuten

Een pittige recessie beheerst in 2012 het economisch nieuws. Het herstel schiet ten vroegste wortel met Pasen of misschien maar met Allerheiligen. Het wordt angstig turen naar groene scheuten die een nieuw begin aankondigen.

Een gezonde economie? Neen, dat zit er volgend jaar niet meteen in. De Belgische economie kwam in het najaar tot stilstand en krimpt zeker heel de winter. Ten vroegste tegen het voorjaar mogen de eerste signalen op beterschap verwacht worden.

Net zoals in 2009 wordt het angstig afwachten als de eerste groene scheuten, die een nieuwe economische lente aankondigen, de kop opsteken. Voor de Belgische economie is het hopen op paasbloemen, maar als het een beetje tegenzit, dan draait de conjunctuur pas in de zomer. En het is niet uit te sluiten dat de recessie pas tegen de herfst het land wordt uitgejaagd. Dan moeten chrysanten symbool staan voor een nieuw begin.

Nu is het met dichtgeknepen billen afwachten in welke mate de financiële markten de volgende maanden bereid zijn om de Europese overheden en banken, samen verlegen om honderden miljarden euro herfinanciering, van vers geld te voorzien. De Europese Centrale Bank (ECB) kan die spanning verlichten door de geldkraan open te draaien en veel meer overheidsobligaties opkopen, maar Duitsland geeft zijn verzet tegen deze monetaire financiering pas op als het echt niet anders kan.

Verwacht in 2012 herhaalde aanvallen op de zwakkere Europese landen en stijgende renteverschillen, waarbij ook België geregeld in de vuurlijn terechtkomt. De volgende maanden worden daarom beslissend voor het adjectief dat in de geschiedenisboeken voor deze recessie zal geplaatst worden. ‘Mild’ kan niet meer, daarvoor is het al te laat, maar alles tussen ‘pittig’ en ‘catastrofaal’ ligt nog open. Voor de Belgische economie is in 2012 een krimp tussen 0 en 1 procent perfect mogelijk.

De recessie zal de nieuwe regering van premier Elio Di Rupo snel en geregeld stresstesten. Het begrotingsakkoord van enkele weken geleden is al achterhaald, want gebaseerd op een economische groei van 0,8 procent in 2012. Naarmate de recessie dieper bijt, moet de regering zich herhaaldelijk in begrotingsconclaven terugtrekken, waarbij het lang niet zeker is dat ze daar als één ploeg weer uitkomen. De regering moet nog enkele miljarden vinden, terwijl het enkele weken geleden al bijzonder moeilijk was om enkele honderden miljoenen te vinden. Ook België belandt, net als de rest van Europa, in 2012 in een gevaarlijke situatie: hoe de schulden en tekorten onder controle houden als de economie krimpt? Als Europa, of desnoods de ECB, niet snel met een antwoord komt, dan dreigt 2012 een jaar voor de geschiedenisboeken te worden.

Daan Killemaes