Ondanks het stijgend gebruik van betaalkaarten zijn de transacties in cash in België de afgelopen jaren blijven groeien. En misschien is dat maar goed ook. “Als het internet uitvalt, hoe ga je dan betalen?”
De bankenvereniging Febelfin kondigde eind 2009 aan dat ze samen met de handelaars het aantal kaarttransacties in vijf jaar zou verdubbelen tot 2 miljard, ten nadele van cash. Voorlopig blijft dat een droom. Volgens de Europese Centrale Bank gebeurt nog 54 procent van de betalingen in België in cash, gemeten in aantal transacties. Hoewel kaarten duidelijk oprukken, zijn er aanwijzingen dat ook het aantal transacties in cash in de voorbije jaren nog is toegenomen. De Nationale Bank verwacht dit jaar wel een daling door de slabakkende economische conjunctuur.
Cash Report 2013, een studie van de waardetransporteur G4S in samenwerking met PwC, pleit ervoor het gebruik van kaarten niet eenzijdig te promoten. Dat is begrijpelijk van een firma die geld verdient met het vervoer van geld, maar er zijn ook argumenten voor. Cash is minder duur dan men zou denken, bewees een Nederlands onderzoek door een stichting die alle stakeholders vertegenwoordigde. Zij kwamen uit op een kostprijs van 24 cent per transactie, tegenover 21 cent voor een betaling met een debetkaart.
Een goed deel van de kosten van het gebruik van cash zijn echter vast, denk aan de investeringen in machines bij de waardetransporteurs, de banken en de Nationale Bank. Wordt er minder cash gebruikt, dan wegen die kosten relatief zwaarder door. Wat handelaren dan winnen door het grotere kaartgebruik, kunnen ze verliezen op cash, argumenteren G4S en PwC. Hun studie pleit voor een evenwicht. De Nationale Bank werkt trouwens aan een plan om de kosten van cash verder terug te dringen door zijn cashcentra te delen met waardetransporteurs. Tegen 1 januari 2016 zal dat het westen van België operationeel zijn.
De toename van elektronische spionage en cybercriminaliteit, versterken nog het pleidooi voor cash. In Zweden daalt de vraag naar biljetten sinds 2009 elk jaar. Daar stelde de centrale bank in juni dat, als cash zeldzaam wordt, er moet worden gekeken hoe in crisissituaties dan wel kan worden betaald. Benoît Coeuré, directeur van de ECB, waarschuwde in een recente speech: “Wij vinden het problematisch dat winkels op grote schaal cashloos zouden worden”. En VUB-professor Leo Van Hove vraagt zich af: “Als het internet uitvalt, hoe ga je dan betalen?” Cash moet blijven als back-up, argumenteert hij.
Het volledige artikel over cash en de plannen van G4S en de Nationale Bank lees u deze week in Trends.
