Als het aan Brussels minister Guy Vanhengel (Open Vld) ligt, dan vervangt Brussel in 2017 de woonbonus door een vrijstelling van de registratierechten. Daardoor zal het fiscale voordeel verminderen.
De woonbonus helpt u bij de bouw of aankoop van de eerste en enige woning. Het fiscale voordeel werd in 2005 ingevoerd. Sindsdien heeft de woonbonus de eigenaar van een woning heel wat besparingen opgeleverd en de overheid veel geld gekost. Zo kostte de woonbonus Vlaanderen vorig jaar 1,7 miljard euro, Wallonië 730 miljoen en Brussel 140 miljoen. De zesde staatshervorming heeft de woonbonus in 2014 overgedragen van de federale overheid naar de drie gewesten. Het gevolg is dat elk gewest zijn eigen regeling heeft.
Brussel is het interessantst
Vlaanderen besliste de woonbonus te hervormen om te besparen. Vanaf dit jaar is het bedrag van de woonbonus voor nieuwe leningen verlaagd van 3040 naar 2280 euro. Bovendien is het percentage van de belastingvermindering teruggebracht van 50 naar 40 procent, te verhogen met de uitgespaarde gemeentebelasting. Zo levert de Vlaamse woonbonus per koppel jaarlijks tot 1300 euro minder fiscaal voordeel op. Ook besliste Vlaanderen de fiscale voordelen voor nieuwe en oude leningen niet meer te indexeren. Door die permanente indexatiestop zal het belastingvoordeel voor leningen in Vlaanderen op termijn verdampen.
Wallonië behield een hogere woonbonus, die bovendien geïndexeerd blijft. De woonbonus bedraagt er dit jaar 3050 euro per ontlener en levert een belastingvermindering op van 40 procent (plus uitgespaarde gemeentebelasting).
Brussel geeft momenteel ook een woonbonus van 3050 euro per ontlener, maar koppelt die aan een belastingvermindering van 45 procent (plus uitgespaarde gemeentebelasting). Wie in Brussel een woning koopt, geniet ook van een korting op de registratierechten gelijk aan 12,5 procent van 60.000 tot 75.000 euro.
Hogere korting
De Brusselse minister van Financiën, Guy Vanhengel (Open Vld), wil de woonbonus in Brussel afschaffen en vervangen door een hogere korting op de registratierechten. Die zou gaan van 60.000 à 75.000 euro tot 175.000 euro. Zo zou de koper van een Brusselse woning een directe korting van maximaal 22.000 euro (12,5% van 175.000 euro) genieten in plaats van maximaal 9375 euro (12,5% van 75.000 euro) nu. Het uiteindelijke voordeel van de maatregel is dan een korting van 12.625 euro (22.000-9375).
Koper wordt de dupe
Volgens de minister zou dat het wegvallen van de woonbonus volledig vervangen en dus een nuloperatie worden. Het tegendeel is waar. Zo berekende de onafhankelijke hypotheekspecialist Immotheker dat de Brusselse koper vanaf 2017 het slachtoffer zal worden van de vervanging van de woonbonus door een directe korting op de registratierechten. We illustreren dat met een voorbeeld.
Een doorsneekoppel betaalde bij Immotheker in 2014 een gemiddelde maandlast van 1099 euro voor zijn woonkrediet. Stel dat het koppel samen een beschikbaar inkomen heeft van 3663 euro netto per maand en bij de aankoop gemiddeld 35 jaar is. Op deze 1099 euro bekomt het koppel vandaag in Brussel een woonbonus-voordeel van 247 euro per maand. Vanaf 2017 zou het koppel via de vrijstelling van de registratierechten op 175.000 euro nog slechts een voordeel van 68 euro per maand krijgen indien het 25 jaar leent. Daardoor kunnen de ontleners 179 euro per maand minder besteden. Ten opzichte van 1099 euro besteedbaar inkomen aan leenlasten, betekent dat een verlies aan koopkracht van 16,29 procent.
Een doorsneekoppel heeft bij Immotheker in 2014 een leenquotum van 77 procent. Dat wil zeggen dat het koppel 23 procent van de totale projectkosten uit eigen zak betaalt. Als de Brusselse woonbonus verdwijnt, dan betekent dat dat de huidige prijzen met ongeveer 12,5 procent zullen moeten dalen, wil het koppel in Brussel met eenzelfde inkomen op zijn 35ste kunnen blijven kopen. En dan mag de hypothecaire intrest tegen 2017 niet te veel stijgen.
