ING België: ‘Tegenstrijdige signalen maken economische voorspellingen moeilijk’

Een hogere inflatie, een hogere rente en minder economische groei. Daar bereiden we ons maar beter op voor, volgens de economen van ING België.

De economie stuurt tegenstrijdige signalen uit. Dat maakt het voorspellen van de economische groei moeilijk en het kiezen van de juiste beleggingsstrategie nog moeilijker. Peter Vanden Houte, de hoofdeconoom van ING België, ziet tegenstrijdigheden op verschillende niveaus. Strateeg Steven Vandepitte kiest voor de middenweg met een neutraal gewicht voor aandelen in de portefeuille, aangevuld met bedrijfsobligaties en een bescherming tegen slechte tijden met edele metalen.

1. Dienstensector staat nog sterk, maar industrie zit in een recessie

“Er is sinds de pandemie een loskoppeling ontstaan van de dienstensector en de industrie”, legt Peter Vanden Houte uit. Consumenten waren aan huis gekluisterd en begonnen te shoppen. Ze kochten spullen voor het huis of voor de tuin. Ze kochten veel. “Dat zorgde voor een sterke stijging van de industriële tekorten. De bedrijven hebben hun voorraden zo veel mogelijk proberen aan te vullen, maar sinds enige tijd kopen de consumenten minder goederen. De magazijnen van de bedrijven zitten vol en de verkoop daalt. Er is in de meeste zones al een recessie in de industrie.”

Het omgekeerde zien we in de dienstensector, die volledig of gedeeltelijk gesloten was tijdens de lockdowns. “Sindsdien heeft de dienstensector een inhaalbeweging gemaakt. Die tegenstrijdige signalen maken het moeilijk een goed beeld te krijgen van de economische toestand.” De vraag is dus vooral hoelang de dienstensector nog kan compenseren voor de slabakkende industrie, vooraleer we in een economisch krimpscenario terechtkomen.

2. Centrale banken en overheden bouwen stimuli af, maar…

Peter Vanden Houte wijst erop dat de stimuli van de overheden een voor een aflopen. “In september vervalt het moratorium op de terugbetaling van studentenleningen in de Verenigde Staten. Ook in Europa zien we de coronasteunmaatregelen stilaan verdwijnen.”

Ook de centrale banken staan duidelijk op de rem. Van de Amerikaanse centrale bank verwacht Vanden Houte nog hoogstens één renteverhoging, als die er al komt, en rond de jaarwisseling mogelijk alweer een eerste rentedaling. De Europese Centrale Bank (ECB) is een ander verhaal. Daarvan verwacht Vanden Houte nog twee renteverhogingen van 25 basispunten.

Vanden Houte: “Als je naar de geldhoeveelheid kijkt, dan zie je een reële daling. Dat is normaal een signaal dat de economie zal afkoelen, maar de ECB verwacht in 2024 een versnelling van de economische groei tegenover 2023. Het is alsof de ECB zelf niet gelooft dat haar restrictieve geldbeleid een effect zal hebben op de economie.”

Nochtans hanteren steeds meer banken, met name in de Verenigde Staten, strengere kredietstandaarden. “Dat heeft ook te maken met de crisis bij de regionale banken in de Verenigde Staten”, meent Vanden Houte. Kredietdossiers worden minder snel aanvaard, en tegelijk is ook het aantal aanvragen sterk gedaald.

Vanden Houte vindt dat de ECB ook te veel in de achteruitkijkspiegel kijkt. “De ECB vertrouwt niet meer op haar eigen modellen. Eigenlijk zijn de inflatieverwachtingen het belangrijkste voor de ECB, want ze mikt op 2 procent inflatie op de middellange termijn. De huidige inflatie is nog niet onder controle en dat maakt de ECB onzeker. Maar de onderliggende inflatie is hier en daar al aan het zakken.”

Ten slotte is er nog steeds een structureel tekort aan arbeidskrachten, met name in Europa. “De aanwervingsplannen van de bedrijven blijven vrij hoog. Dat tempert enigszins het verdwijnen van al die stimuli van centrale banken en overheden.” De lonen bereiken volgens Vanden Houte ook stilaan een plafond. Structureel zijn er wel een aantal factoren die de inflatie opdrijven: de klimaatopwarming, de energietransitie, de deglobalisering en de ECB die de obligaties op haar balans begint te verkopen.

3. België doet het nu beter dan de eurozone, maar…

Vanden Houte denkt dat er toch negatieve kwartalen aan zitten te komen, in de eerste plaats in de Verenigde Staten, maar ook in Europa vallen een of meerdere kwartalen met economische krimp niet uit te sluiten. “Iedereen verwachtte veel van de heropening van China, want het Chinese spaargeld begon zich op te stapelen. De Chinezen zijn volop beginnen te consumeren, maar ook daar is het geld vooral naar de dienstensector gegaan.” De Chinese industrie is niet sterk hersteld. Als de magazijnen in het Westen vol liggen, dan moeten de Chinese fabrieken ook niet op volle toeren draaien.

Tegelijkertijd is het nog steeds kommer en kwel in de vastgoed- en de bouwsector in China. “Voor heel veel Chinezen was een appartement hun spaargeld, en die appartementen staan nog veelal onder water.” Voor Europa is het een goede zaak dat de grondstoffenhonger van China voorlopig een ‘hongertje’ is, want de gasprijzen zijn bij ons onder controle gebleven omdat China minder vloeibaar aardgas (lng) heeft ingevoerd. De lagere energieprijzen hebben de koopkracht en het consumentenvertrouwen in Europa een boost gegeven en de daling van de energieprijzen gaf rugwind aan de economie van de eurozone.

Vanden Houte: “Door de automatische indexering, die een overcompensering voor de hoge energieprijzen heeft gegeven aan zeer veel werknemers, en het grote gewicht van de overheid in de economie doet de Belgische economie het voorlopig beter dan de rest van de eurozone. Maar dat betekent dat er ook een periode komt waarin België het slechter zal doen dan de rest.”