IBM maakt zelfs Warren Buffett moedeloos

Beleggers laten zich het beste niet misleiden door de optisch lage waardering en het hoge rendement van IBM. De grootste uitdaging voor het bedrijf blijft een einde te maken aan de dalende omzet en marges.

Ons verkoopadvies van begin dit jaar bleek een schot in de roos. Het aandeel van IBM noteert bijna 12 procent lager dan bij de start van 2017, terwijl de S&P500 in dezelfde periode meer dan 10 procent liet bijschrijven. De problemen van IBM zijn al langer bekend. De omzet neemt al vijf jaar op rij af en er is geen beterschap in zicht. Erger is dat ook de winstgevendheid achteruitboert, al komt dat niet helemaal tot uiting in de evolutie van de winst per aandeel. Dat komt doordat IBM een groot deel van zijn vrije kasstromen besteedt aan de inkoop van eigen aandelen. Dat vermindert het aantal uitstaande aandelen waarover de winst moet worden verdeeld. Sinds 2011 daalde het aantal aandelen van 1,2 miljard naar 940 miljoen.

Dat is ook Warren Buffett niet ontgaan. De beleggingsgoeroe, die via zijn holding Berkshire Hathaway een van de grootste investeerders in IBM is, liet in mei weten dat hij een derde van zijn positie heeft verkocht. Buffett steekt niet onder stoelen of banken dat IBM niet presteert zoals hij hoopte toen hij zijn positie enkele jaren geleden innam. Toch beschikt hij met meer dan 50 miljoen aandelen nog over een belang van ruim 6 procent. De groepsomzet (19,29 miljard dollar) daalde tussen april en juni voor het eenentwintigste opeenvolgende kwartaal en lag daarmee opnieuw onder de consensusprognose (19,46 miljard dollar). De achteruitgang bedroeg 4,7 procent op jaarbasis (-3% bij constante wisselkoersen).

IBM rapporteert in zes afzonderlijke segmenten, en die zagen allemaal hun omzet en hun winstgevendheid afnemen. De brutomarge daalde naar 45,6 procent, tegenover 47,9 procent een jaar eerder. IBM legt de nadruk op de zogenoemde strategic imperatives, de toekomstige groeipolen van het bedrijf: cloudcomputing, artificiële intelligentie, mobiele diensten en beveiliging. De omzet van die productgroep steeg met 7 procent naar 8,8 miljard dollar en levert daarmee ongeveer 45 procent van de groepsomzet. De sterkste groei komt op rekening van het cloudsegment, waarvan de omzet toenam met 15 procent tot 3,9 miljard dollar. Dat is minder spectaculair dan het lijkt, want cloudcomputing is een sterke groeimarkt. In het eerste kwartaal groeide de omzet van het cloudsegment van IBM nog met 35 procent. Bovendien kan de concurrentie, met voorop Amazon en Microsoft (Azure), hogere groeicijfers voorleggen. De andere activiteiten van de strategic imperatives waren samen goed voor 4,9 miljard dollar, amper meer dan vorig jaar (4,8 miljard dollar).

De nettowinst daalde met 7 procent naar 2,33 miljard dollar. De aangepaste winst per aandeel (2,97 dollar) lag 23 cent boven de verwachtingen. Daarvan was 18 dollarcent toe te schrijven aan de uitzonderlijk lage belastingvoet van 4,5 procent. Volgens de consensusprognose zal de groepsomzet dit jaar afnemen naar minder dan 78 miljard dollar, tegenover 80 miljard dollar vorig jaar. De groep keerde in het tweede kwartaal 2,8 miljard dollar uit, gelijk gespreid over dividenden en aandeleninkopen.

Conclusie

Beleggers laten zich het beste niet misleiden door de optisch lage waardering en het hoge rendement van IBM. Los van de financial engineering, die verschillende problemen van de groep verdoezelt, blijft de grootste uitdaging voor IBM een einde te maken aan de dalende omzet- en margetrend. Een technisch koersherstel is mogelijk, maar we zouden nog niet instappen voor de lange termijn.

Advies: verkopen

Risico: gemiddeld

Rating: 3B

Munt: Amerikaanse dollar

Markt: NYSE

Beurskapitalisatie: 136,2 miljard dollar

K/w 2016: 11

Verwachte k/w 2017: 11

Koersverschil 12 maanden: -7%

Koersverschil sinds jaarbegin: -12%

Dividendrendement: 4,1%