De coöperatie Hefboom helpt waar de banken dat niet kunnen

Hefboom is een coöperatie die sinds 1987 de sociale economie financiert en ondersteunt. “Wij maken mogelijk wat anders niet te realiseren valt.”

“Wij zien sociaal en duurzaam ondernemerschap als de sleutel naar een samenleving waar niemand achterblijft” vertelt John Vanwynsberghe, de algemeen directeur van Hefboom. “Iedereen heeft het recht op een waardig leven en werk. Wij financieren en leveren diensten aan organisaties die daaraan bijdragen.”

Op welke manier heeft u impact?

JOHN VANWYNSBERGHE. “In de eerste plaats geven wij kredieten aan organisaties die maatschappelijke problemen aanpakken. Dat mag een winstgevend model zijn, maar dat hoeft niet. We steunen breed de sociale economie van maatwerkbedrijven over zorg- en welzijnsprojecten tot sociaal-cultureel werk. Wij maken ook een verschil met onze borgstellingen. Daarvoor kunnen we rekenen op Vlaamse en Europese fondsen. Zo kunnen wij helpen waar de banken dat niet kunnen. Wij bieden bijvoorbeeld cultuurfinanciering en microkredieten voor startende ondernemers uit kansengroepen aan.

“We staan niet passief aan de zijlijn. We geven advies, bieden administratieve ondersteuning aan en helpen projecten van de grond te komen. We participeren bijvoorbeeld in sociale investeringsfondsen zoals Trividend en zitten in verschillende hernieuwbare-energiecoöperaties.”

Hoe meet u die impact?

VANWYNSBERGHE. “Over een aantal zaken rapporteren we uitgebreid. Voor de dossiers waar we samenwerken met de Vlaamse overheid volgen we bijvoorbeeld jaar na jaar de werkgelegenheid op. Bij de algemene kredieten kijken we vooral naar het aantal projecten en het uitstaande kredietbedrag. We werken aan een systeem om onze impact nog beter te meten. We gebruiken daarvoor de Common Good Matrix. Daarmee breng je op beperkte schaal de impact van je hele keten en organisatie in kaart. Het idee is vooral: wees transparant en geef aan hoe je kunt verbeteren.”

Hoeveel impact heeft u tot nu gehad?

VANWYNSBERGHE. “We hebben al 2.000 financieringen gedaan. Daarvan zijn er nog 500 lopend. Met 12,3 miljoen aan eigen vermogen hebben we voor ruim 30 miljoen leningen uitstaan door de cofinanciering van de Vlaamse overheid.”

Hoe kunnen beleggers investeren? Welk rendement mogen ze verwachten? Wat zijn de risico’s?

VANWYNSBERGHE. “We hebben 1.200 coöperanten. Je kunt coöperant worden vanaf 250 euro. Dat is aandelenkapitaal, dus niet zonder risico. Maar we hebben een stevig eigen vermogen, onze resultaten waren de jongste tien jaar altijd positief we hebben een eigen garantiefonds opgezet, waardoor bijna alle krediet gewaarborgd is. Het risico is dus beperkt, maar hetzelfde geldt voor het rendement. Wij bieden jaarlijks een opbrengst tussen 0,25 en 1 procent. Wij willen onze aandeelhouders iets teruggeven, maar dat is niet ons hoofddoel. Ons maatschappelijke rendement is het belangrijkst.”

Waar dient het opgehaalde geld voor?

VANWYNSBERGHE. “Typische projecten die we financieren, zijn de Kringwinkel in Antwerpen, de landbouwcoöperatie De Landgenoten en kleinschalige duurzame landbouwprojecten zoals Kemp. Een leuk voorbeeld van wat we doen, is Ma’s Bakery, een kleinschalige bakkerij in Gent. Die twee gedreven vrouwen kregen geen bankfinanciering omdat ze geen eigen middelen hadden, maar ze hadden wel een goed businessplan. Met onze microfinanciering zijn ze met weinig middelen opgestart. Ondertussen zijn ze heel succesvol.”