‘U dacht toch niet dat onze personenbelasting er echt eenvoudiger op was geworden?’

‘Vandaag telt de aangifte dan wel minder codes, maar volgend jaar komen er gegarandeerd tientallen nieuwe bij. De honger van de regering naar nieuwe fiscale maatregelen raakt nooit gestild.’ Dat zegt Jef Wellens, fiscalist bij Wolters Kluwer.

Binnenkort vullen de Belgen niet langer dezelfde federale belastingaangifte in, maar een Vlaamse, een Waalse of een Brusselse aangifte. Na de personenbelasting drie jaar geleden is nu ook de belastingaangifte geregionaliseerd. In de Vlaamse aangifte zijn de Brusselse en de Waalse codes geschrapt. En in de Waalse en de Brusselse belastingbrief komen nog enkel de codes voor die relevant zijn in dat gewest. Dat is een goede zaak. Voor de papieren aangiftes verkleint de kans op vergissingen. Voor de aangifte via Tax-on-web maakt het niet zo veel uit, want die laat alleen het gebruik van de juiste gewestcodes toe. De drie aangiftes zijn nu heel wat overzichtelijker.

Het gewest waar de belastingplichtige op 1 januari was gedomicilieerd, bepaalt waar hij zijn aangifte dit jaar moet indienen. Woonde hij in het Vlaamse Gewest, dan vult hij de Vlaamse aangifte in. Woonde hij toen in het Waalse Gewest, omdat hij vóór het jaareinde was verhuisd, dan moet hij al de Waalse aangifte invullen. Het gewest waar hij de facto op 1 januari woonde, is bevoegd, ook al was hij formeel nog ingeschreven in een ander gewest. De correcte aangifte moet hij mogelijk zelf aanvragen. Of Tax-on-web een optie bevat om eenvoudig te switchen van gewest, is lang niet zeker. Dat wordt de grootste uitdaging: iedereen de juiste aangifte laten invullen.

In een verkiezingsjaar is het te vermijden dat de belastingaangifte verder uitdijt. Nóg meer codes ligt politiek gevoelig. In de nieuwe aangifte zijn daarom zo veel mogelijk soorten inkomsten die hetzelfde belastingregime ondergaan maar toch verspreid stonden over meerdere codes, gebundeld in één rubriek of één code. Die puur formele aanpassing levert al snel een dertigtal codes minder op, zonder dat daar een vereenvoudiging van de fiscaliteit tegenover staat.

Ook de overstap naar een gewestelijke aangifte doet het aantal codes slinken. Zo telt de nieuwe Vlaamse aangifte, zonder alle overbodige Waalse en Brusselse codes, nog 823 codes in plaats van de 885 codes op de federale aangifte van vorig jaar. De Brusselse aangifte doet nog beter met 807 codes. De Waalse blijft steken op 826. In dat gewest is de woonfiscaliteit dan ook het meest complex. Zo zijn er nog altijd 95 Waalse, 86 Vlaamse en 83 Brusselse codes enkel voor woonleningen.

Door de forse daling van het aantal codes komt er, zonder dat het opvalt, ruimte voor nieuwe codes die wel het gevolg zijn van nieuwe belastingmaatregelen. Bijvoorbeeld een nieuwe code voor de aanvraag van extra fiscale voordelen voor – echt waar, ik verzin het niet – “alleenstaande ouders die werken, maar niet te veel”. En een nieuwe code speciaal voor nieuwkomers. Want u had toch niet gedacht dat onze personenbelasting er echt eenvoudiger op is geworden?

En vandaag telt de aangifte dan wel minder codes, maar volgend jaar komen er gegarandeerd tientallen nieuwe bij. Reculer pour mieux sauter. De honger van de regering naar nieuwe fiscale maatregelen raakt nooit gestild. En dan hebben we het nog maar enkel over de federale regering die een nooit geziene lawine aan nieuwe fiscale wetgeving over ons uitstort. Van duaal pensioensparen tot nieuwe belastingverminderingen – de zoveelste – voor adoptiekosten, groeibedrijven en verliezen van privaks.

Of neem de uitbreiding van de flexi-jobs, de cash for car en andere mobiliteitsbudgetten, de effectentaks, de nieuwe vrijstelling voor dividenden, het onbelast bijverdienen, de nieuwe winstpremies voor werknemers en een extra tweede pensioenpijler voor zelfstandigen én werknemers. Het houdt niet op. Al die maatregelen zullen zwaar hun stempel drukken op de belastingaangifte van 2019, een nog belangrijker verkiezingsjaar.

Elke nieuwe regering neemt zich voor de personenbelasting te vereenvoudigen. Maar in de praktijk doet elke regering net het tegenovergestelde. Die fiscale dadendrang is een verslaving.