Heel wat tweede verblijven zijn aangekocht via een gesplitste aankoop. In een recent standpunt geeft Vlabel, de Vlaamse belastingdienst, een duidelijk overzicht van welk bewijs je moet leveren om later erfbelasting te vermijden, afhankelijk van het moment van de aankoop.
Bij een gesplitste aankoop kopen de ouders het vruchtgebruik, bijvoorbeeld van een appartement aan zee, terwijl de kinderen de blote eigendom kopen. Als de ouders overlijden, dooft het vruchtgebruik uit en wast dat aan bij de blote eigendom van de kinderen. Die worden de volle eigenaar van het appartement zonder één euro erfbelasting te betalen. Opdat alles fiscaal sluitend zou zijn, is wel vereist dat de kinderen het geld hadden om de blote eigendom te kopen, ze het geld daarvoor ook echt hebben gebruikt en dat de waardering van het vruchtgebruik en de blote eigendom correct is gebeurd.
In de praktijk schenken de ouders bijna altijd vooraf een geldsom aan de kinderen, zodat ze de blote eigendom kunnen betalen. Als er geen causaal verband is tussen de schenking en de gespliste aankoop, is er geen probleem. Dat is bijvoorbeeld het geval als de kinderen een schenking hebben gekregen en dat geld pas vier jaar later gebruiken voor de gesplitste aankoop. Maar dat is uitzonderlijk. Doorgaans gebeurt de schenking een paar weken of maanden voor de aankoop, zodat er wel degelijk een causaal verband is.
Om na te gaan of de gesplitste aankoop wordt belast in de erfbelasting, moet je kijken naar het moment van de aankoopakte. In een recent aangepast standpunt zet de Vlaamse belastingdienst (Vlabel) alles nog eens op een rijtje.
Aankoopakte voor 1 september 2013
Als de aankoopakte bij de notaris dateert van voor 1 september 2013, moet de schenking vooraf zijn gebeurd, maar het is niet vereist dat er schenkbelasting op is betaald. Ook een niet-geregistreerde bankgift vooraf is dus mogelijk.
Aankoopakte vanaf 1 september 2013 en 18 juni 2015
Voortaan wordt geëist dat de voorafgaande schenking is onderworpen aan de schenkbelasting (3% tussen ouders en kinderen). Wie vooraf een schenking deed via een bankgift, moet het bewijs van die bankgift dus registreren. Daarbij moet je wel bewijzen dat de schenking dateert van voor de aankoopakte. Van een bankgift kun je dat bijvoorbeeld aantonen met de aangetekende brieven of het bewijsdocument, en met de bankuittreksels. Gaat het om een schenking voor een Nederlandse notaris, dan geldt de datum van de notariële akte.
Aankoopaktes na 19 juni 2015
Ook voor aankoopaktes van na 19 juni 2015 wordt geëist dat de voorafgaande schenking is onderworpen aan de schenkbelasting. Hier is de datum van de registratie bepalend, als het gaat om een bankgift of een schenking voor een Nederlandse notaris. De schenking moet dus zijn geregistreerd voordat de aankoopakte werd verleden. Wie het bewijs van zijn bankgift registreert voor de aankoopakte, is dus in orde, al betaalt hij de schenkbelasting pas maanden later. In de praktijk stuurt Vlabel vaak pas maanden na de registratie de overschrijving op.
